Οι άφωνοι νέοι και το ασφαλιστικό

Από τον Πάσχο Μανδραβέλη / pmandravelis@kathimerini.gr

Πολλοί, μεταξύ αυτών και ο γράφων, γκρινιάζαμε για το γεγονός ότι η συζήτηση περί της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης γίνεται χωρίς στοιχεία και αριθμούς. Γράφαμε σχετικά: «Οφείλει το υπουργείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων να κάνει ένα δικτυακό χώρο, όπου θα περάσει όλη τη “μεταρρυθμιστέα ύλη”, νόμους, διατάξεις, καταλόγους βαρέων και ανθυγιεινών, ταμεία, προηγούμενες αναλογιστικές μελέτες κ.λπ. Πριν αποφασίσουμε τι θέλουμε να κάνουμε πρέπει να έχουμε κοινή αναφορά στους αριθμούς. Ή έστω να γνωρίζουμε πόσα είναι τα Ταμεία». («Καθημερινή» 24/10/2007)

Αυτό το απλό πράγμα που δεν αξιώθηκε να κάνει κοτζάμ υπουργείο με αμέτρητα κονδύλια και χιλιάδες υπαλλήλους ξεκίνησε να το κάνει ένας χρήστης του Διαδικτύου. Στη διεύθυνση http://www.%20reality-tape.com/asfalistiko ο blogger με το ψευδώνυμο Yorgos άρχισε να συγκεντρώνει όλες τις ψηφίδες του μεγάλου αυτού ζητήματος: τη βιβλιογραφία και την αρθρογραφία επί του θέματος, τις μελέτες που έχουν γίνει μέχρι τώρα (πόρισμα Αναλυτή, έκθεση Σπράου, αναλογιστική των Βρετανών κ.λπ.), τις θέσεις των κομμάτων, ακόμη και την ιστορία του ασφαλιστικού. Όλη η δουλειά γίνεται στην πλατφόρμα Wiki, κάτι που σημαίνει ότι πολλοί χρήστες μπορούν να συμβάλλουν στον εμπλουτισμό αυτής της ηλεκτρονικής «εγκυκλοπαίδειας του ασφαλιστικού».

Δεν θα σταθούμε στη χρησιμότητα της πρωτοβουλίας, και το πολύτιμον των blogs, αλλά πρέπει να επισημάνουμε δύο πράγματα. Πρώτον, στο ελληνικό Διαδίκτυο πέρα από την συνήθη γκρίνια φτιάχνεται σιγά σιγά και κουλτούρα πρωτοβουλίας. Εκτός από εκείνους που κραυγάζουν για το πόσο άσχημα είναι τα πράγματα, υπάρχουν και οι άλλοι που πράττουν. Η ελληνική έκδοση της ηλεκτρονικής εγκυκλοπαίδειας Wikipedia είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα, η πρωτοβουλία του reality-tape για το ασφαλιστικό η πιο πρόσφατη.

Το δεύτερο που πρέπει να επισημάνουμε είναι ότι τα (παρ’ ολίγον συκοφαντημένα) blogs είναι ο μόνος χώρος έκφρασης των ανθρώπων που κατά κύριο λόγο θα λουστούν τη «μεταρρύθμιση» του ασφαλιστικού. Οι νέοι, αυτή η γενιά που ήδη πληρώνει με ανεργία και χαμηλού επιπέδου εργασία όλες τις προηγούμενες κρατικιστικές επιλογές στην οικονομία, δεν έχει φωνή σ’ αυτό τον διάλογο (όσο μπορεί να χαρακτηριστεί «διάλογος» αυτό που γίνεται σήμερα).

Για παράδειγμα, στο δικτυακό τόπο της «Γενιάς των 700 ευρώ», βρίσκουμε ενδιαφέρουσες απόψεις: «όταν η προοπτική του διανεμητικού συνταξιοδοτικού συστήματος είναι τα ισχυρά και αυξανόμενα ελλείμματα λόγω γήρανσης του πληθυσμού, τότε τίθεται επιτακτικά και με πιεστικό τρόπο το ζήτημα της μετάβασης σε ένα άλλο σύστημα ασφάλισης, κεφαλαιοποιητικό ή μικτό», γράφουν.

Προτείνουν δε ένα σύστημα με τρεις πυλώνες. Ένα διανεμητικό με «ενιαίο συνταξιοδοτικό ταμείο για όλους του Ελληνες, χαμηλότερες εισφορές, ποσοστό αναπλήρωσης στο 60% με 65% (όσο και τις χώρες του ΟΟΣΑ)», ένα κεφαλαιοποιητικό «με ατομικούς λογαριασμούς ασφάλισης, υποχρεωτική συμμετοχή εργαζομένων και εργοδοτών, προκαθορισμένη σχέση εισφορών όχι όμως παροχών, ιδιωτική διαχείριση» και ένα ιδιωτικό «με προαιρετική συμμετοχή εργαζόμενων εργοδοτών, φορολογικά κίνητρα για συμμετοχή».

Επειδή το θέμα αφορά πρωτίστως αυτούς, μήπως πρέπει τουλάχιστον να τους ακούσουμε;

Ο Πάσχος Μανδραβέλης είναι δημοσιογράφος. Το άρθρο του δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Καθημερινή στις 14 – 3 – 2008.