Monday, June 29, 2009

Ο Χάρι Πότερ στην κυβέρνηση

Του Θοδωρή Πελαγίδη*

Ενώ τα έσοδα είναι λιγότερα και από πέρσι (αντί για προϋπολογιζόμενη αύξηση 14%), οι δαπάνες εκτοξεύονται σχεδόν στο +24% για το πρώτο εξάμηνο του 2009 (αντί για +9%).

Παρ' όλα αυτά, ο υπουργός φαίνεται ψύχραιμος. Τα στοιχεία πάντως που έρχονται στη δημοσιότητα προκαλούν επιπροσθέτως και έκπληξη. Στους δύσκολους καιρούς για τα δημόσια οικονομικά, η δημόσια κατανάλωση αυξήθηκε 6% περίπου μέχρι τώρα! Δηλαδή το κράτος δανείζεται ακριβά για να στηρίξει τη ζήτηση και, ιδιαιτέρως, μέσα από την πρακτική αυτή, τα επιμέρους ιδιωτικά συμφέροντα.

Ποια συμφέροντα; Τους αυτοκινητάδες που πρέπει να πουλήσουν την αδιάθετη πραμάτεια τους, τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους μαγαζάτορες που δεν θέλουν τεκμήρια για να δηλώνουν ότι είναι πάμφτωχοι, τους ταξιτζήδες που θέλουν να παίρνουν διπλούς και τριπλούς πελάτες κινούμενοι ελεύθερα μέσα στις λεωφορειολωρίδες, τους βαμβακοαγρότες που τσεπώνουν παρατύπως το κοινοτικό χρήμα του ΕΛΓΑ, τους καταπατούντες τις δημόσιες εκτάσεις που νομιμοποιούν τη δράση τους με ένα ποσό, τους ωφελημένους από το άρον άρον κλείσιμο φορολογικών εκκρεμοτήτων, τους ηλεκτρονικάδες που υπό το αστείο πρόσχημα της πράσινης ανάπτυξης μοιράζουν κλιματιστικά στον κόσμο με επιδότηση του κράτους. Πληροφορίες αναφέρουν μάλιστα ότι ακολουθούν όλες οι υπόλοιπες ηλεκτρονικές συσκευές, ψυγεία κ.λπ.

Εδώ το καλό κράτος, εδώ η καλή πραμάτεια! Οποιο ειδικό συμφέρον με πολλές ψήφους έχει αίτημα, πουλάμε ένα ομόλογο με 6% τόκο και καθαρίσαμε. Καθαρό εμπόριο ψήφων στις πλάτες των επόμενων γενεών, των νόμιμων πολιτών, των ανέργων, των μη προνομιούχων.

Μια ματιά και στον πληθωρισμό καταδεικνύει την ιλαρότητα της κατάστασης από μια άλλη πλευρά. Ηλεκτρικό ρεύμα 6,5%, συγκοινωνίες 8%, περίθαλψη 5%. Ο δημόσιος κορβανάς και τα κομματοκρατικά στελέχη δεν καταλαβαίνουν από κρίση και πληρώνουν και πάλι οι φορολογούμενοι σε... υψηλό πληθωρισμό. Ποιοι φορολογούμενοι; Μα όλοι όσοι επιμένουν να είναι στοιχειωδώς νόμιμοι. Αυτοί που φορολογούνται στην πηγή, δηλαδή όλοι αυτοί που δηλώνουν το μέσο εισόδημα και που φορολογούνται στην Ελλάδα βαριά. Πληρώνουν τώρα το ΕΤΑΚ, πληρώνουν την έκτακτη εισφορά επειδή ήταν ειλικρινείς, πληρώνουν βαρύ φόρο εισοδήματος, αφού οι καλοί πελάτες των κομμάτων κρύβονται κάτω από τα... 12.000 ευρώ ετησίως.

Ο δε γίγας της οικονομικής (σοσιαλιστικής) σκέψης, που δεν καταλαβαίνει από αποχές σε εκλογές και τέτοια, ονόματι... Χ. Αλμούνια, κάνει τα στραβά μάτια, νομίζοντας ότι είμαστε καθυστερημένοι ιθαγενείς και δεν καταλαβαίνουμε, και συμφωνεί να ξεκινήσουν οι διαρθρωτικές αλλαγές (;) από το φθινόπωρο (δηλαδή ποιες αλλαγές, δεν καταλαβαίνει κανείς. Κανένα ελεύθερο επάγγελμα δεν πρόκειται να ανοίξει πραγματικά, και αφήστε το δούλεμα, κ. επίτροπε). Μην ξεχνάτε ότι και ο κ. Αλμούνια εργαζόμενος είναι και δεν πρέπει να χάσει τη δουλειά του. (Παρεμπιπτόντως, ο κ. Μπαρόζο, γιατί δεν είπε κάτι για τα Μάρμαρα; Γιατί ποτέ και κανένας δεν έχει μια καθαρή θέση εκεί επάνω στις Βρυξέλλες;)

Πρόκειται πάντως για μια εντελώς απαράδεκτη κατάσταση μεταφοράς εισοδήματος από την πραγματική και τη νόμιμη οικονομία προς την παραοικονομία των καπάτσων και των παραοικονομούντων. Αφήνω τις επιπτώσεις στο δημοσιονομικό έλλειμμα. Υποστηρίζεται ότι θα έχουμε ρίξει το έλλειμμα στο μισό από ό,τι σήμερα, κάτω του 3%, σε ενάμιση χρόνο το πολύ και οι κοινοτικοί μάς πιστεύουν. Μα εδώ παίζεται ένα παιχνίδι υποκρισίας. Πώς θα γίνει αυτό; Θα προσλάβουμε τον Χάρι Πότερ;

Ακούστε, πάντως, πώς όλα αυτά μπορούν να καταστρέψουν την... κτηματαγορά και δι' αυτής να χτυπήσουν γενικότερα την ελληνική οικονομία. Τις τελευταίες μέρες, οι φορολογούμενοι-κορόιδα λαμβάνουν διάφορα εκκαθαριστικά από την εφορία.

Ενα από αυτά είναι το περίφημο ΕΤΑΚ. Σύμφωνα με το χαρτί, αυτό υπολογίζεται ένας φόρος κατοχής (αυτό είναι σωστό να υπάρχει), σε μια τιμή άσχετη με την αντικειμενική αξία καταχωρισμένη στα κιτάπια του υπουργείου. Στις 80.000 η αντικειμενική αξία που επισήμως αναγνωρίζει το κράτος στο συμβόλαιο, 280.000 η... «άλλη» τιμή, με την οποία υπολογίζεται το ΕΤΑΚ! Το κράτος έχει δύο τιμές δηλαδή! Τώρα, αυτοί που θα αρχίσουν να επιβαρύνονται με το ΕΤΑΚ κάθε χρόνο εφεξής και διαθέτουν, ας πούμε, 3-4 μικρά ακίνητα, δεν θα συμφέρει να τα κρατήσουν. Θα στραφούν στην αγορά για πώληση. Το κράτος τούς λέει ότι μπορούν να πουλήσουν το ακίνητο το πολύ 10%-20% πάνω από την επίσημη αντικειμενική αξία (το 80.000 δηλαδή). Αυτό δεν συμφέρει τον πωλητή και γι' αυτό ωθείται, λοιπόν, στη μαύρη αγορά (αν μπορέσει...). Αλλη μια φορά, το κράτος σού δίνει κίνητρο να παραοικονομήσεις και το λογαριασμό τον στέλνει στους νόμιμους και στους αγέννητους.

Το χειρότερο όμως είναι ότι του «επιβάλλει» στην ουσία κι ένα πρόσθετο κόστος πώλησης/μεταβίβασης περίπου συνολικά 15%, γιατί πρέπει να πληρωθούν και οι «πορτιέρηδης», με αποτέλεσμα στην πραγματικότητα να μην επιθυμεί την πώληση του ακινήτου του γιατί δεν τον συμφέρει (γι' αυτό και η κτηματαγορά στην Ελλάδα είναι τόσο ρηχή και στρεβλή). Θα αναγκαστεί όμως να το πουλήσει.

Υπενθυμίζεται ότι το ΕΤΑΚ (θα) είναι ετήσιο. Επομένως, τα προσεχή έτη πρέπει να αναμένεται μαζική προσπάθεια πώλησης στην αγορά ακινήτων καθώς το κόστος «συντήρησής τους» θα είναι για πολλούς δυσβάστακτο. Από την άλλη, η αγορά ακινήτων θα βυθίζεται όσο έχει αντικειμενικές αξίες χαμηλότερες της αγοράς για να ικανοποιούνται τα παρασιτικά κυκλώματα (που πάντα υποκριτικά και ξεδιάντροπα παρουσιάζονται να υπερασπίζονται την «ανάπτυξη» της κτηματαγοράς). Αυτό θα ρίξει τις τιμές αφού η προσφορά θα αυξηθεί, αλλά το κόστος αγοραπωλησίας θα συνεχίσει να είναι αποτρεπτικά υψηλό.

Μακροοικονομικά, το αποτέλεσμα μπορεί να είναι τελικά χαμηλή ταχύτητα κυκλοφορίας χρήματος σε έναν τομέα της ελληνικής οικονομίας όπως η κτηματαγορά, που παίζει το ρόλο της ατμομηχανής. Και σε μια περίοδο που η ελληνική οικονομία χρειάζεται τόνωση της ζήτησης για επενδύσεις (κι όχι φυσικά «επιδοτήσεις» στους καπάτσους. Αυτά στην Αμερική λέγονται «γέφυρες στο πουθενά»...).

Τη χαμηλή φορολογητέα ύλη θα την... πληρώνουν πάντα οι νόμιμοι φορολογούμενοι, που θα συνεχίσουν να πληρώνουν έκτακτες εισφορές για να εισπράττουν οι αυτοκινητάδες, οι ηλεκτρονικατζίδες, οι κάθε λογής επιτήδιοι, οι παραοικονομούντες κ.ά. -και μέσω αυτών η κ. Μέρκελ, ο κ. Σαρκοζί κ.ά. Στους δε φορολογούμενους, θα έρχεται πολύ ακριβή τόσο η κατοχή όσο και η μεταβίβαση των μικρών ακινήτων που μέχρι σήμερα κατείχαν. Ο κλοιός γύρω σφίγγει, για την οικονομία, τους νόμιμους πολίτες, και γενικώς όλους αυτούς που επιθυμούν η χώρα να προχωρήσει και να εκμοντερνιστεί. Αντιθέτως, ως συνήθως, οι «υπεύθυνοι», την ώρα του απολογισμού, θα είναι άφαντοι.

*Ο Θοδωρής Πελαγίδης είναι Καθηγητής Οικονομικής Ανάλυσης στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς. Το άρθρο του δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Ελευθεροτυπία την Κυριακή 28 Ιουνίου 2009. Το αναδημοσιεύουμε ύστερα από άδεια του συγγραφέα.

14 comments:

  1. Η ανάλυση για την κατάσταση του ελλείμματος είναι γενικά σωστή, όχι όμως και για τα ακίνητα.

    Αν η πώληση του ακινήτου δεν συμφέρει, ο απλός πολίτης συνήθως κάνει αυτό που έκαναν οι πρόγονοί του που του κληροδότησαν τη "γη": την αφήνει εκεί να κάθεται γιατί "..η γη έχει πάντα την αξία της". Έτσι, το κράτος συνεχίζει να εισπράττει "ενοίκιο" κατοχής (αλλιώς ΕΤΑΚ), για κάτι που επί αιώνες θεωρούνταν αυτονόητο, δηλαδή την κατοχή γης.

    Μάλιστα, το ΕΤΑΚ είναι ένας νέος, πιο εύκολος μηχανισμός προσαρμοσμένης φορολόγησης, που θα ανεβαίνει όταν τα έσοδα του κράτους είναι μειωμένα, χωρίς όμως να είναι αναγκασμένο αν ανεβάσει ταυτόχρονα και τις αντικειμενικές αξίες (κύριος μηχανισμός μέχρι σήμερα).

    Παρεπιπτόντως, φέτος εγκαινιάστηκε μια νέα πρωτοτυπία, αυτό της ξεδιάντροπης φορολογικής "παγίδας" με την φοροαπαλλαγή (πριν) και την φορολόγηση (μετά) των νέων αυτοκινήτων, χωρίς καμία οικολογική πρόβλεψη (π.χ. υβριδικά) ή διάκριση με βάση την πραγματική αξία αγοράς.

    Η ΓΓΠΣ του ΥΠΟ ζητάει από εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες να συμπληρώσουν και πάλι, για τρίτη φορά από το 2005, το Ε9 με αφορμή την "σωστή" επιβολή του ΕΤΑΚ. Μάλιστα διευκρινίζεται ότι μετά από αυτή τη δεύτερη υποβολή, θα καταχωρούνται κανονικά ακόμη και τυχόν λάθη.

    Δεύτερη παγίδα μου μυρίζει...

    ReplyDelete
  2. Το οικονομίας έσπρωξε τον κόσμο να αγοράσει ΙΧ μεγάλου κυβισμού και μετά τους είπε να βλάκες φέρτε τώρα το φόρο. Τραγικό.

    Γενικά πιστεύω ότι στην Ελλάδα η φορολογία είναι χαμηλή απλά την επωμίζονται οι νόμιμοι και ειλικρινείς πολίτες

    ReplyDelete
  3. Τραγικοί κι αυτοί που αγόρασαν και μετά αναρωτιέται ο Πελαγίδης αν είμαστε ιθαγενείς... Μάο μάο είμαστε.

    ReplyDelete
  4. "...τους ταξιτζήδες που θέλουν να παίρνουν διπλούς και τριπλούς πελάτες..."

    Για σταθείτε λίγο γιατί αυτό δεν είναι καθόλου άσχημο. Μακάρι κι οι Αμερικάνοι ταξιτζήδες να έπαιρναν πότε πότε διπλούς και τριπλούς, ειδικά σε πόλεις όπως το Σικάγο (που λόγω της δόμησης θα επέτρεπε κάτι τέτοιο χωρίς μεγάλη παρέκλιση από την πορεία).
    Πρόκειται για μεγάλη ευκολία για τον απελπισμένο επιβάτη, ο οποίος δεν βρίσκει ταξί. Στο Ηράκλειο με έβρισκες συχνά σε ταξί με 2-3 άλλα άτομα, κάτι που το προτιμούσα από το να περιμένω στη βροχή για το "ελεύθερο" ταξί.

    Εάν οι όποιοι νόμοι στις όποιες χώρες μας επέτρεπαν να έχουμε όσες δουλειές θέλουμε και να μην επιβάλουν πρόσθετη φορολόγηση στους συνταξιούχους για δεύτερη ή τρίτη δουλειά, τότε η παραγωγικότητα θα παρουσίαζε μεγάλη αύξηση. Πάει ο συνταξιούχος να ανοίξει επιχείρηση (που σημαίνει ότι θα προσλάβει κόσμο) και λέει το κράτος "απ! τώρα θα σε φορολογήσω παραπάνω" (στις ΗΠΑ). Πάει ο ταξιτζής να αυξήσει το εισόδημά του και να εξυπηρετήσει τους βιαστικούς και λέει το κράτος "απ! παράνομο". Η μισή και πλέον ευθύνη για την οικονομική κρίση, η οποία χαρακτηρίζεται από την έκφραση "έλλειψη οικονομικής αυτάρκειας και καταφυγή στο δανεισμό", ωφείλεται στο κράτος και τέτοιου είδους μέτρα.

    ReplyDelete
  5. Ναι η επιλογή κούρσας είναι πρόβλημα όμως. Επίσης το κόστος ανέβηκε στα ταξί για να παίρνουν δύο και τρεις πελάτες. Ας επιλέξουν οι ταρίφες τι γουστάρουν. Ταξί λαϊκό μέσο μεταφοράς και φτηνό ή ταξί ποιοτικό μέσο μετακίνησης και πιο ακριβό

    ReplyDelete
  6. Την αυτοτελή φορολόγηση κάποιων συντεχνιών θα την καταργήσουν;;;

    ReplyDelete
  7. Αν πράγματι υπάρχουν 2 αξιες στα ακίνητα θα έχει πολύ πλάκα να προσφύγει κάποιος-
    θα μου πειτε μέχρι τότε βλέπουμε. Το θέμα είναι σήμερα πως θα γεμίσει το ταμείο.

    Η Ελλάδα είναι παγιδευμένη. Χωρίς παραγωγική βάση, μόνο εμπόριο, υπηρεσίες και μεταποίηση -δεν μπορεί να πάρει αναπτυξιακά μέτρα που να δώσουν άμεσες ανάσες.

    Εξαρτημένη η οικονομία μας από τον τουρισμό ("βαριά βιομηχανία" σου λένε οι άσχετοι) που φέτος θα πάθει μεγάλη νίλα

    Το ελληνικό subprime (μεταχρονολογημένες επιταγές) τώρα θα αρχίσει να φαίνεται

    Υπερδανεισμός και δεν σταματάμε- είχα μιλήσει σε προηγούμενο Post γιά 70 δις φέτος με την ευχή να διαψευστώ.
    Είμαστε ήδη στα 55δις και (ακούστε κι αυτό) εξετάζουμε (ως περήφανο έθνος) pre-funding!
    Δηλαδή ? Να δανειστούμε φέτος και γιά του χρόνου

    Άλλες χώρες αναδιαρ8ρώνουν το δανεισμό τους γιά να μειώσουν τους τόκους κι εμείς σφυρίζουμε αδιάφορα

    Κι εξακολουθούμε να μην έχουμε πιάσει το νόημα

    Η κρίση είναι γιά τους άλλους. Η Ελλάδα δεν πάσχει από την κρίση αλλά από τις παθογένειες του παρελθόντος.

    Φυσικά κ.Πελαγίδη ο Ελληνας δεν ενδιαφέρεται γιά το τι γίνεται δίπλα του
    Εμαθε ότι το πιάτο πάντα είναι γεμάτο κι έτσι τώρα εξακολουθεί να το απαιτεί άσχετα αν αυτό σημαίνει ότι του γείτονα ή ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ του θα μείνει άδειο.

    Σε ένα περιβάλλον πτωτικού τζίρου δεν έχει νόημα να αυξήσεις τη φορολογία.
    Είναι αποδεδειγμένο ότι η αύξηση των φόρων μειώνει την οικονομική δραστηριότητα.

    Αυτό που πρώτα απ'όλα χρειάζεσαι είναι περιορισμός των εξόδων.

    Αυτό σημαίνει και καλύτερη διαχείριση αλλά και περικοπές.
    Δεν μπορεί να αγωνίζεσαι κ.Παπαθανασίου να μαζέψεις 2.3 δις (μέσω φορολογίας) και το Δημόσιο να ανοίγει το δανεισμό κατά 1 δις ΜΗΝΙΑΙΩΣ !

    Πρέπει άμεσα να μειωθούν οι μισθοί στο Δημόσιο κατά 30% και παράλληλα να καταργηθούν όλα τα επιδόματα (πλην οικογενειακού)

    Και παράλληλα να οργανωθούμε επιτέλους- κανείς, ΚΑΝΕΙΣ σε αυτή τη χώρα δεν γνωρίζει τον ΑΚΡΙΒΗ αριθμό των Δ.Υ
    και φυσικά από Υπουργείο σε Υπουργείο υπάρχουν διαφορές στις ίδιες βαθμίδες.

    Και να σου πω κ.Παπαθανασίου και κάτι ?
    Ας κλάψουν και ας διαμαρτυρηθούν. Αν δεν θέλουν ας πάνε στον ιδιωτικό τομέα που "πληρώνει καλύτερα".

    κ.Παπαθανασίου, είσαι ο Οικ. Διευθυντής της επιχείρησης "Ελλάδα" και ο Καραμανλής είναι ο Γ.Διευθυντής.
    Εμείς όμως είμαστε οι ΜΕΤΟΧΟΙ και είσαι υποχρεωμένος να δουλεύεις γιά εμάς και όχι γιά μιά μειοψηφία.
    +

    Αναλογιστείτε όλοι ότι με ΑΕΠ 246 δις ("μισθό" δηλαδή) χρωστάμε 282 δις και πάμε βουρ γιά τα 300

    Δηλαδή όπως και στην περίπτωση της ΒΑ "δουλέψτε δωρεάν"

    ReplyDelete
  8. Αυτά είναι μόνο όσα χρωστάει το δημόσιο. Βάλε και των ιδιωτών τα χρέη και αγγίζουμε τα 600 δις. Νομίζω ότι τα χρέη των ιδιωτών είναι πολύ κρίσιμο μέγεθος για την έξοδο από την κρίση.

    ReplyDelete
  9. Όσο ο ιδιωτικός τομέας είναι υπερδανεισμένος οι δημόσιοι πόροι που δίνονται θα μπαίνουν στην τσέπη για να καλύπτονται τα ιδιωτικά χρέη. Οι μεταχρονολογημένες πόσο φτάνουν;

    ReplyDelete
  10. This comment has been removed by the author.

    ReplyDelete
  11. Πάμε για φούντο;

    Γουστάρω.

    Χωρίς πλάκα, είναι τραγελαφικό. Η αγορά (γενικότερα) στην Ελλάδα είναι τόσο διαστρεβλωμένη που δεν είναι καν αστείο. Τεράστια παραοικονομία, τεράστιος κρατισμός, τεράστια διαφθορά κ.ο.κ. και όλα στην πλάτη των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα.

    Δηλαδή άμα θέλουν να γίνουμε μέλη της μαφίας, να μας του πούνε, να πάμε να πουλάμε ναρκωτικά έξω απ' τα σχολεία. Γιατί όχι; Η δουλειά δεν είναι ντροπή.

    ReplyDelete
  12. gmosie

    κατι συζητιεται για 3-3.5 δις

    ReplyDelete
  13. «Οι “φίλοι” της Ελευθερίας εναντίον των φίλων του καπνού».

    ReplyDelete