Monday, June 22, 2009

Αμερική: Σοσιαλισμός υπέρ των πλουσίων

Του Τζόζεφ Στίγκλιτζ*

America' s Socialism for the Rich
© Project Syndicate
Μετάφραση από την ομάδα του PPOL

Ενώ συνεχίζεται το κουβεντολόι για την επερχόμενη ανάκαμψη, οι αμερικανικές τράπεζες συνεχίζουν να αποκρούουν κάθε προσπάθεια να ελεγχθούν. Οι πολιτικοί φυσικά φλυαρούν πάντα για το πόσο έχουν δεσμευτεί να ελέγξουν το τραπεζοπιστωτικό σύστημα ώστε να μην επαναληφθεί στο μέλλον μία ανάλογη κρίση, αλλά μιλάμε για τον κατεξοχήν τομέα όπου «ο διάβολος κρύβεται στις λεπτομέρειες»: οι τράπεζες συσπειρώνονται και επιστρατεύουν όσες δυνάμεις έχουν ώστε να διευρύνουν τα περιθώρια κίνησής τους και να μπορούν να συνεχίσουν να λειτουργούν όπως στο παρελθόν.

Από την οπτική γωνία των τραπεζών (ου μη και των μετόχων τους), το παλιό σύστημα δούλευε μια χαρά. Οπότε τι χρειάζεται η αλλαγή; Τα προγράμματα διάσωσης των τραπεζών ασχολήθηκαν ελάχιστα με την ανάγκη να οικοδομηθεί ένα νέο οικονομικό σύστημα, με αποτέλεσμα να καταλήγουμε με ένα τραπεζοπιστωτικό σύστημα ακόμα λιγότερο ανταγωνιστικό, με ακόμα πιο πελώριες τράπεζες, που είναι ακόμα περισσότερο μεγάλες για να χρεοκοπήσουν.

Ξέρουμε από καιρό πως οι τράπεζες που είναι «πολύ μεγάλες για να χρεοκοπήσουν» είναι επίσης πολύ μεγάλες για να κυβερνηθούν σωστά. Πράγμα που εξηγεί πόσο οικτρά απέτυχαν τόσο πολλοί τραπεζικοί οργανισμοί. Από τη στιγμή μάλιστα που το κράτος εγγυάται τα αποθεματικά τους, δικαιούται βέβαια να παίξει βασικό ρόλο στην αναδιοργάνωσή τους (σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει με άλλους τομείς της οικονομίας). Κανονικά, όταν μια τράπεζα χρεοκοπεί, η κυβέρνηση εκπονεί ένα σχέδιο σωτηρίας της -κι αφού το κράτος βάζει τα λεφτά, δικαιούται να έχει λόγο για το μέλλον. Από την άλλη, οι ειδήμονες γνωρίζουν πως αν το κράτος αδρανήσει για πολύ καιρό, τότε ημιθανείς τράπεζες ή τράπεζες-ζόμπι (ουσιωδώς χρεοκοπημένες, που όμως οι αρχές τους συμπεριφέρονται σαν να είναι βιώσιμες επιχειρήσεις) είναι πιθανό να «προσπαθήσουν να αναστηθούν». Αν πετύχουν, τότε τη γλιτώνουν και τους μένουν και τα κρατικά λεφτά. Αν αποτύχουν, οι ζημιές φορτώνονται στο κράτος.

Αυτό δεν είναι ένα θεωρητικό σχήμα· είναι ένα μάθημα που πήραμε -με μεγάλο κόστος είναι αλήθεια- κατά τη διάρκεια της κρίσης «αποταμίευσης και δανεισμού» της δεκαετίας του '80. Όταν τα ATM γράφουν «ανεπαρκές υπόλοιπο» το κράτος θέλει να είναι βέβαιο πως αυτό αφορά το λογαριασμό σας και σε καμία περίπτωση την τράπεζα -στη δεύτερη περίπτωση σπεύδει προς βοήθεια της τράπεζας, πριν αδειάσουν τα ταμεία της. Στη φάση της αναδιοργάνωσης που ακολουθεί, τα ηνία της τράπεζας φύγουν από τα χέρια των μετόχων και περνούν στα χέρια των δανειστών της. Μερικές φορές, την τράπεζα αναλαμβάνει το κράτος αυτοπροσώπως· άλλοτε αναζητά το νέο επενδυτή που θα αναλάβει την τράπεζα.

Να όμως που η κυβέρνηση Ομπάμα (Obama) εισήγαγε μια καινούργια έννοια: «πολύ μεγάλη για να αναδιοργανωθεί». Η κυβέρνηση θεωρεί πως αν προσπαθήσουμε να συμπεριφερθούμε σε αυτούς τους γίγαντες σύμφωνα με τα ειωθότα, θα άνοιγαν οι πύλες της κολάσεως: οι αγορές θα πανικοβάλλονταν. Οπότε, απλά δεν φτάνουμε να «ακουμπήσουμε» τους μετόχους -έστω και αν ένα μεγάλο μέρος από την αξία των μετοχών που κατέχουν οφείλεται στα κρατικά προγράμματα ενίσχυσής τους.

Εκτιμώ πως η κυβερνητική θέση είναι λανθασμένη: εκτιμώ πως η κυβέρνηση Ομπάμα υπέκυψε στις πολιτικές πιέσεις και την επιχείρηση εκφοβισμού που εξαπέλυσαν οι μεγάλες τράπεζες. Η κυβέρνηση συγχέει τη σωτηρία των τραπεζών με τη σωτηρία των τραπεζιτών και των μετόχων.

Η αναδιοργάνωση προσφέρει στις τράπεζες την ευκαιρία για μία νέα αρχή: οι νέοι εν δυνάμει επενδυτές (μέτοχοι ή πιστωτές) νιώθουν πιο ασφαλείς, οι υπόλοιπες τράπεζες τις δανείζουν ευκολότερα, αλλά και αυτές δανείζουν ευκολότερα σε τρίτους. Οι μέτοχοι κερδίζουν από την αναδιοργάνωση, και αν πράγματι η τράπεζα αξίζει περισσότερο από την τιμή της στην αγορά -ή τις εκτιμήσεις των εξωτερικών αναλυτών- μπορεί να δουν μέχρι και τις μετοχές τους να ανακάμπτουν.

Αυτό που είναι σαφές είναι πως η στρατηγική του Ομπάμα κοστίζει πολύ -βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα- κι επιπλέον μέχρι σήμερα δεν πέτυχε τους διακηρυγμένους (περιορισμένους) στόχους της για ανάκαμψη της ρευστότητας. Αυτό που κυρίως συνέβη είναι πως οι φορολογούμενοι φορτώθηκαν δισεκατομμύρια (κι άλλα δισεκατομμύρια με τη μορφή εγγυήσεων) που θα χρειαστεί να αποπληρωθούν κάποια στιγμή στο μέλλον.

Αλλά αυτό το ξαναγράψιμο των κανόνων της οικονομίας της αγοράς -που φθάνει στο σημείο να επιβραβεύει όσους προκάλεσαν τόσα δεινά στην παγκόσμια οικονομία- κοστίζει περισσότερο από τη λογιστική του αξία. Οι περισσότεροι Αμερικάνοι το θεωρούν χονδροειδώς άδικο, ιδίως αφού είδαν τις τράπεζες να μετατρέπουν σε υπέρογκα μπόνους και αμοιβές τα δισεκατομμύρια που αποσκοπούσαν στην επανεκκίνηση του δανεισμού. Το τσαλαπάτημα του κοινωνικού συμβολαίου είναι κάτι που δεν πρέπει να γίνεται ελαφρά τη καρδία.

Αυτή η νέα μορφή «ερσάτζ καπιταλισμού» όπου οι ζημίες κοινωνικοποιούνται και τα κέρδη ιδιωτικοποιούνται, είναι καταδικασμένη σε αποτυχία. Τα κίνητρα των ατόμων διαστρέφονται. Οι αγορές είναι απειθάρχητες. Οι «πολύ μεγάλες για να αναδιοργανωθούν» τράπεζες γνωρίζουν πια πως μπορούν να «τζογάρουν» τα κεφάλαιά τους ατιμώρητα, και με την κεντρική τράπεζα (FED) να παρέχει ρευστότητα με σχεδόν μηδενικό επιτόκιο, διαθέτουν άφθονα κεφάλαια για να παίζουν.

Ορισμένοι αποκάλεσαν αυτό το νέο σύστημα «σοσιαλισμό με αμερικανικά χρώματα». Αλλά ο σοσιαλισμός υποτίθεται πως νοιάζεται για τους καθημερινούς ανθρώπους. Αντιθέτως, στις Ηνωμένες Πολιτείες ελάχιστη συμπαράσταση δόθηκε στους απλούς Αμερικανούς που χάνουν τα σπίτια τους. Οι εργαζόμενοι που χάνουν τη δουλειά τους λαμβάνουν επίδομα ανεργίας για 39 μόνο εβδομάδες -και μετά αφήνονται στην τύχη τους. Κι όταν χάνουν τη δουλειά τους οι, περισσότεροι χάνουν και την υγειονομική τους ασφάλιση.

Η Αμερική ενίσχυσε το «δίκτυ ασφαλείας» των επιχειρήσεών της και όσο ποτέ στο παρελθόν: ξεκίνησε από τις εμπορικές και τις επενδυτικές τράπεζες και προχώρησε στις ασφαλιστικές εταιρείες, τις αυτοκινητοβιομηχανίες... -κι όλα δείχνουν πως έπεται συνέχεια. Αυτό δεν είναι σοσιαλισμός, αλλά επέκταση του «κράτους πρόνοιας για τις επιχειρήσεις». Όποτε έχουν πρόβλημα, οι πλούσιοι και ισχυροί στρέφονται προς το κράτος για βοήθεια, ενώ οι απλοί πολίτες μένουν ουσιαστικά απροστάτευτοι.

Χρειάζεται να κάμψουμε την αντίσταση των «πολύ μεγάλων για να χρεοκοπήσουν» τραπεζών: δεν έχουμε κανένα στοιχείο πως αυτά τα μπέχεμοθ ανταποδίδουν κοινωνικό όφελος ανάλογο έστω με τα δισεκατομμύρια με τα οποία επιβαρύνουν το κοινωνικό σύνολο. Αν δεν μπορούμε να τα γονατίσουμε, τουλάχιστο οφείλουμε να περιορίσουμε πολύ όσα δικαιούνται να πράξουν. Δεν είναι δυνατό να τους επιτραπεί να ξανακάνουν ό,τι και στο παρελθόν, να τζογάρουν δηλαδή με ξένα λεφτά.

Διότι υπάρχει ένα ακόμα πρόβλημα με τις τράπεζες που είναι «πολύ μεγάλες για να χρεοκοπήσουν» και «πολύ μεγάλες για να αναδιοργανωθούν»: είναι επίσης «πολύ μεγάλες για να ελεγχθούν πολιτικά». Τα λόμπι τους δούλεψαν άριστα, πρώτα για να επιβάλουν την απορρύθμιση, στη συνέχεια για να βάλουν τους φορολογούμενους να πληρώσουν τις ζημιές τους. Ελπίζουν πως θα τα καταφέρουν και πάλι, αυτή τη φορά για να λειτουργούν όπως τους αρέσει, ανεξάρτητα από το πόσο απειλητικές είναι οι κινήσεις τους για τους φορολογούμενους και το σύνολο της οικονομίας.

Και αυτό είναι κάτι που δεν επιτρέπεται να συμβεί.

*Ο Joseph Stiglitz είναι κάτοχος του βραβείου Νόμπελ για την οικονομία, καθηγητής οικονομικών στο πανεπιστήμιο «Κολούμπια», πρώην πρόεδρος της επιτροπής οικονομικών συμβούλων του προέδρου Κλίντον, πρώην αντιπρόεδρος της παγκόσμιας τράπεζας

30 comments:

  1. κλείνει ο Ελεύθερος Τύπος
    http://www.e-tipos.com/

    ReplyDelete
  2. Τώρα θα κλάψουμε.

    ReplyDelete
  3. Τι έγινε τους τέλειωσαν οι κρατικές διαφημίσεις?

    ReplyDelete
  4. Είχαν ζημιές και κλείνουν. Θέτει ερωτήματα για όσους καναλάδες και μιντιάδες συνεχίζουν να λειτουργούν με ζημιές εδώ και χρόνια.

    Κήρυξε πτώχευση και η GM. Με τέτοιο ασφαλιστικό που είχε τι θα έκανε;...θα έμενε ανοιχτή; Και ποιος θα αγόραζε τα γουρούνια αυτοκίνητα που φτιάχνει;

    Συμφωνώ με το Στίγκλιτς. Socialism for the rich Capitalism for Single Mothers. Αυτό το έκαναν καλά οι Ρεπουμπλικάνοι. Ο Ομπάμα μένει να κριθεί. Στο τέλος ξυρίζουν το γαμπρό.

    ReplyDelete
  5. Και τί θα έκανε; Ποιός να διαβάσει το Κουβαρά και το Ποτάκη και το Κοτρώτσιο; Ανθυπομετριότητες.
    Δεν φταίει η Γιάννα.Οι δημοσιγράφοι, που αξίζει κανείς να διαβάσει, σπανίζουν.
    Οι περισσότερες μιντιακές επιχειρήσεις είναι ζημιογόνες.Και μακάρι να ήταν μόνο αυτές.Αναμένονται κανόνια.Μακάρι να σκάσουν.Οι Ομπάμα τα εμποδίζουν.Αυτό λέει ο Siglitz.Λέει ότι τα ζόμπι πρέπει να αφήνονται να πεθαίνουν γιατί το κόστος της συντήρησής τους είναι τεράστιο.

    ReplyDelete
  6. Ουσιαστικά ο Stiglitz μιλάει για το φαινόμενο της "Zombie economy" και πως το αντιμετωπίζει ο Ομπάμα.
    Και το κλείσιμο του "Ελεύθερου Τύπου" είναι ένα τσίμπημα για να μας ξυπνίσει από το λήθαργο.
    Να νην επιτρέψουμε στους Ομπάμα να μας χορηγήσουν υπνωτικά.

    ReplyDelete
  7. 5,5 εκ έμπαινε μέσα ο ΕΤ καθημερινά λέει o troktikos. Φαντάσου χασούρα. Η Ζουφ καλά τα λέει. Οι άλλοι μήπως δεν μπαίνουν μέσα;

    ReplyDelete
  8. Tο κλείσιμο μιας επιχείρησης, όταν γίνεται με οικονομικά κριτήρια, έστω και αν είναι ΜΜΕ,είναι ένα υγιές φαινόμενο.Το λέω αυτό για να μην αρχίσουμε να μιλάμε για "σχέδια διάσωσης", τύπου Ομπάμα, και για πολυτελείς εθελούσιες εξόδους, τύπου Mpoohessa.

    ReplyDelete
  9. "5,5 εκ έμπαινε μέσα ο ΕΤ καθημερινά λέει o troktikos"

    Είναι πάρα πολλά.Κάνει λάθος.

    ReplyDelete
  10. Ποιός πιστεύει ότι οι Καραμανλής-Παπούλιας σήμερα συναντήθηκαν απλά για να ενημερωθή ο Πρόεδρος;
    Είναι και οι δύο στριμωγμένοι στη γωνία απο το ΓΑΠ.Γιατί "κοινή γαρ η τύχη, και των δύο, και το μέλλον αόρατο".Και εκπονούν κοινό σχέδιο εξουδετέρωσης των πολιτικών πρωτοβουλιών του ΓΑΠ.
    Αλλά ο ΓΑΠ δεν είναι Σημίτης.

    ReplyDelete
  11. "Tο κλείσιμο μιας επιχείρησης, όταν γίνεται με οικονομικά κριτήρια, έστω και αν είναι ΜΜΕ,είναι ένα υγιές φαινόμενο"

    φαντάζομαι Παρμενίδη θα περιλαμβάνεις και όλα τα ευαγή ιδρύματα τύπου ΟΑ, ΟΣΕ, ΔΕΗ, ΟΛΠ κτλ κτλ που τόσο ακριβά τα πληρώσαμε και τα πληρώνουμε τόσα χρόνια

    ReplyDelete
  12. ante kai tora tha agorasei o bgenopoulos

    ReplyDelete
  13. ser
    "τα ευαγή ιδρύματα τύπου ΟΑ, ΟΣΕ, ΔΕΗ, ΟΛΠ κτλ κτλ "

    Οι επιχειρήσεις-ιδρύματα,ιδωτικές ή κρατικές, δεν έχουν εργαζόμενους αλλά τρόφιμους.Και μάλιστα πάσχοντες απο ιδρυματισμό.
    Απο ιδρυματισμό όμως πάσχει και όλη η "γενιά των 700".Το φαινόμενο έχει γενικευτεί και πήρε εκκρηκτικές διαστάσεις,σύμφωνα με όσα έδειξαν οι "αποχικές" τελευταίες εκλογές.

    ReplyDelete
  14. Ο Κάρολος,το Μάρτιο του 2010 θα είναι 81 plus.Είναι θαλλερός γέρος αλλά το γήρας είναι γήρας.Ο,τι είχε να δώσει το έδοσε.Τώρα πρέπει να αρνηθεί να ενδώσει στις πιέσεις του Mpouhessa, που θέλει να τον κάνει ένα πρόεδρο-ραμολιμέντο, όπως ήταν ο θείος του στα τελευταία του.
    Αυτό άλλωστε δεν έδειξε η φτώχεια σοβαρών προσωπικοτήτων απο τα εγκαίνεια του μουσείου Ακρόπολις;
    Οι δύο αυτοί άνθρωποι δεν τραβάνε.Με το ζόρι ήλθαν κάτι ξενηστικωμένοι Βαλκάνιοι για να κάνουν καμμιά βόλτα με το "Ωκεανόs".

    ReplyDelete
  15. @parmenides
    ανήκω σε αυτή την ομάδα των ανθρώπων που αδυνατεί να κατανοήσει μη-καθαρά κείμενα, ιδίως δε όταν είναι γραμμένα με διάλεκτο σοσιαλ-προοδευτική

    Δεν ξέρω σε ποιούς τρόφιμους αναφέρεσαι ούτε και τους θεωρώ άμοιρους ευθυνών
    αλλά δεν κατανοώ και τον όρο "ιδρυματισμό"

    Επειδή λοιπόν εγώ έμαθα να μιλάω Ελληνικά καθαρά και ξάστερα αυτό που βλέπω είναι ότι την Ελληνική κοινωνία την αποβλάκωσε ο νεκροθάφτης της σύγχρονης Ελλάδας, ο Ανδρέας Παπανδρέου (και οι συν αυτώ Κουτσόγιωργας, Κουλούρης κτλ)

    ο Ελληνας έμαθε ότι υπάρχει μιά τεράστια ομπρέλλα, το ελληνικό δημόσιο, που ταίζει τον κάθε άχρηστο τεμπέλη

    και η G700 φωνάζει τώρα γιά διαγενεακή δικαιοσύνη, τώρα που ούτε κόκκαλα να γλύψει δεν έμειναν!

    Κι εσύ πιστεύεις ότι η λύση είναι οι εκλογές .....

    Σε μιά χώρα κατεστραμμένη, χρεωμένη μέχρι το λαιμό, χωρίς Παιδεία με ευθύνη της νέας γενιάς(κατά τα άλλα ζητάμε διαγενεακή δικαιοσύνη...), με λαμόγια πολιτικούς και ΑΝΙΚΑΝΟΥΣ πέρα από κάθε φαντασία

    Γιά να συνέλθουμε ομαδικώς λοιπόν ας ετοιμαστούμε γιά την επόμενη μέρα.
    Την μέρα που κατά την φρασεολογία σου ο Ελληνας κατανοήσει ότι πάσχει απο "ιδρυματισμό" (αλλά κανείς δεν είναι διατεθειμένος να πληρώσει γι' αυτό)

    ReplyDelete
  16. Μπα τώρα δεν παίζει μία για τάισμα. Πριν υπήρχαν και κάποιοι πόροι για διαχείριση τώρα διαχειριζόμαστε απλά το χρέος. ΟΛΟΙ. Να δες τι έγινε με τον ΕΤ. Χωρίς κρατικά πρότζετκς, χωρίς κρατική διαφήμιση και χωρίς αναγνωστικό κοινό βάρεσε κανόνι ο ΕΤ. Δε λυπάμαι για τους καλοπληρωμένους αστέρες των οκτώ χιλιάδων το μήνα. Αυτοί να πάρουν να δουν το Τσεκούρι του Γαβρά. Λυπάμαι αυτούς με το μπλοκάκι που δε θα μπορούν να βρουν δουλειά.

    ReplyDelete
  17. " Gμόσιος said...

    Μπα τώρα δεν παίζει μία για τάισμα."


    Ακριβώς, χρειαζόμαστε αποιδρυματισμό και αποασυλοποίηση απο το Ιδρυμα-Ελλάς.Ο βίαιος τρόπος της Γιάννας πρέπει να μας αφυπνίσει.
    -----------
    "Δε λυπάμαι για τους καλοπληρωμένους αστέρες των οκτώ χιλιάδων το μήνα. "

    Οι Κοτάκηδες και οι Κουβαράδες είναι τρόφιμοι της ΕΡΤ και "εργαζόμενοι" του ΕΤ.Γιαυτό πήγε κατά διαβόλου.Το έπαιζε και παραταξιακή ναυαρχίδα της κεντροδεξιάς απευθυνόμενη σε ένα αναγνωστικό κοινό που δεν διαβάζει.Οι άνθρωποι αυτής της παράταξης ΔΕΝ διαβάζουν.Kαι το μορφωτικό τους επίπεδο είναι χαμηλότερο του μέσου όρου.
    Είχε και μερικούς καλούς δημοσιογράφους με κεντροαριστερή θεώρηση που τους υποχρέωνε να γράφουν
    παραταξιακά και τα κάναε μούσκεμα.

    ReplyDelete
  18. Επειδή δεν έχω καμία όρεξη να σχολιάζω την τύχη του ΕΤ (κρίμα τον λίαν συντόμως άνεργο κόσμο), σχολιάζω το άρθρο του G700 που είναι πιο γενικό του προβλήματος.

    Η καρδιά του προβλήματος βρίσκεται στην αποσύνδεση του τραπεζικού συστήματος από οποιοδήποτε "υλικό" μέσο εξαργύρωσης του χρήματος και των πιστώσεων, από τα τέλη της δεκαετίας του '50. Η σημερινή κρίση είναι καθαρά συστημική, όχι απλώς συγκυριακή οικονομική όπως του '30.

    Για τις παθογένειες του σημερινού οικονομικού συστήματος, αλλά και της ανθρώπινης φύσης (απληστία), έχω γράψει μερικά posts στο blog, αλλά και σε σχόλια στο TVXS:

    >> "Τρεις ιστορίες, κοινός παρονομαστής" (The Zocalo, 20/5/2009):
    http://thezocalo.blogspot.com/2008/04/blog-post_20.html

    >> "Το φαινόμενο του κραχ κάθε 50 χρόνια" (The Zocalo, 26/9/2009):
    http://thezocalo.blogspot.com/2008/09/50.html

    >> "Ειρωνεία της τύχης: Φτώχεια vs Απληστία" (The Zocalo, 10/10/2009):
    http://thezocalo.blogspot.com/2008/10/vs.html

    Για ένα πλήρες μάθημα σύγχρονων οικονομικών, μπορεί κανείς να ψάξει σε torrents διάφορα ντοκιμαντέρ που εξηγούν τι δεν πάει καλά με τη σημερινή οικονομία παγκοσμίως και ειδικότερα με τις τράπεζες, με κυριότερο φυσικά το Zeitgeist (I, II). Υπάρχει και ένα άλλο, πολύ πιο "εκπαιδευτικό" και λιγότερο συνομοσιολογικό, το "Money as Debt".

    Σύντομη εξήγηση: "Fractional-Reserve Banking System (FRBS)"
    http://en.wikipedia.org/wiki/Fractional-reserve_banking

    Κάθε φορά που κάποιος καταθέτει στην τράπεζα μετρητά, η τράπεζα έχει δικαίωμα να δανείσει 9 φορές παραπάνω σε πελάτες της. Σε μερικές περιπτώσεις η αναλογία είναι 15:1 ή 20:1 (κυρίως σε πιστωτικά προϊόντα μικρής διάρκειας). Και όλα αυτά, ανεξάρτητα από τον "τεχνητά" φουσκωμένο πληθωρισμό (μόνο τα κλάματα δεν βάλανε με το που έπεσε κάτω το 1%) και το spread που φτάνει πολύ πάνω από τις 10% (διαφορά επιτοκίου καταθέσεων-δανεισμού).

    Το συμπέρασμα είναι ότι, σε ένα κλειστό σύστημα παραγωγής-κατανάλωσης, δεν μπορείς να έχεις εκθετικά αυξανόμενη ροή χρήματος σε μορφή δανεισμού. Ο μόνος που επωφελείται είναι αυτός που κυκλοφορεί το χρήμα, δηλαδή οργανισμοί όπως το ΔΝΤ, η Federal Bank (ΗΠΑ), κτλ, χωρίς όμως να μπορούν ούτε αυτοί να ελέγξουν τις συνέπειες όταν η "φούσκα" τελικά, αργά η γρήγορα (κάθε 30-50 χρόνια) σκάει.

    Αν μπορώ να καταλάβω αυτά τα απλά πραγματάκια εγώ που δεν είμαι οικονομολόγος, απορώ πως γίνεται τόσοι "έγκριτοι" επιστήμονες και βουλευτές να μην λένε λέξη, στην Ελλάδα αλλά και στην ΕΕ. Με την εισαγωγή του ευρώ θα μπορούσε να αναδιοργανωθεί ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό σύστημα της Ευρώπης, αλλά αντί για αυτό συνέχισαν παραμένοντας σε πρότυπα, μοντέλα και αντιλήψεις που είναι φανερό πως έχουν αποτύχει παταγωδώς.

    ReplyDelete
  19. eleytheros typos too shit to keep on going

    ReplyDelete
  20. @ Jaga

    The lie is different in every level

    Αυτά που τέθηκαν στο τραπέζι ιδιαίτερα μετά το 1970 ήταν αδύνατον να επιτευχθούν αν το δολλάριο εξακολουθουσε να είναι συνδεμένο με τον χρυσό. Το ¨σύστημα¨ έπασχε από ευελιξία δεν υπήρχαν αρκετά δολλάρια ή χρυσός για να υποστηρίξουν την έκρηξη του παγκόσμιου εμπορίου.

    Αυτό που έγινε ήταν ότι η FED μπορούσε να κόβει σχεδόν απεριόριστο αριθμό δολλαρίων, αρκεί οι παγκόσμιες αγορές να συνέχιζαν να αγοράζουν δολλάρια.

    Αυτό έκανε το δολλάριο κυριολεκτικά "too big to fail". Κάτι το οποίο φάνηκε και με την τελευταία κρίση που παρά τα τρις νέο χρήμα το δολλάριο διέψευσε όλες τις κασσάνδρες και συνέχισε να διατηρεί την αξία του.
    Και γιατί συνέβει αυτό το παράδοξο; Μα γιατί πολύ απλά πολλοί σε όλον τον κόσμο έσπευσαν να αγοράσουν δολλάρια για καταφύγιο έναντι της κρίσης.

    Σου λέει ο άλλος και σωστά:
    -άμα τα τινάξει η αμερικανική οικονομία, η οικονομία της κολοπετινίτσας μπανάνα ρεπάμπλικ θα αντέξει; Όχι βέβαια, και πέσανε έτσι όλοι στα δολλάρια...

    ReplyDelete
  21. H παραπάνω πρακτική είχε και ένα ακόμα παράπλευρο αποτέλεσμα. Αφού η Fed μπορούσε να κόβει δολλάρια αβέρτα-κουβέρτα μπορούσαν να χρηματοδοτούν ελεύθερα κολοσσιαία προγράμματα έρευνας και ανάπτυξης είτε στα πλαίσια "μαύρων προγραμμάτων" της ομοσπονδιακής κυβέρνησης τα οποία και δεν εμφανίζονταν στους τακτικούς προυπολογισμούς, είτε με συμπράξεις του ιδιωτικού τομέα (χρηματοδότηση μέσω τραπεζικών ιδρυμάτων).

    Το αποτέλεσμα ήταν οι Ηνωμένες πολιτείες να γίνουν ο κυρίαρχος της επιστημονικής έρευνας παγκοσμίως. Στην συνέχεια αυτήν την επιστημονική γνώση την διαχέανε στις χώρες παραγωγής και αυτές με την σειρά τους πουλούσαν πίσω στην αμερική τα διάφορα προιόντα τους.

    Its a good deal για όλους!

    H Αμερική διατηρεί τον έλεγχο στην ροή (tempo) των επιστημονικών πληροφοριών, και αγοράζει έτοιμα προιόντα (τα οποία όμως εμμέσως κι αυτά τα καθορίζει η ίδια) από όλους τους υπόλοιπους. Πως; Μα τυπώνοντας δολλάρια.

    Αυτές οι τράπεζες και οι εταιρίες που συμμετέχουν στην διαδικασία είναι οι "too big to fail", και σωστά, αφού αγγίζουν τον πυρήνα του συστήματος. Και ο πυρήνας πολλές φορές έχει και ραδιενεργά κατάλοιπα. Ποιός θέλει να εκτεθεί στην "ραδιενέργεια";

    Κανείς...

    ReplyDelete
  22. Αυτές οι τράπεζες έχουν κάτι σκελετούς στην ντουλάπα τους που έτσι και βγούνε στην φόρα θα χάσει η μάνα το παιδί και το παιδί την μάνα...

    ReplyDelete
  23. Το άλλο ότι πολλά μέλη τους μετέχουν και στην FED ποιος το ξέρει;

    ReplyDelete
  24. @vaggelas:

    Το να κόβεις αβέρτα δολλάρια (ή οποιοδήποτε άλλο νόμισμα), εκτός του ότι είναι αναποτελεσματικό, είναι ανήθικο και αποτελεί ξεδιάντροπη απάτη έναντι των πολιτών που κυβερνάς. Αντί να παραδεχθείς ότι οι τρύπες και το εθνικό χρέος μεγαλώνει, κοροϊδεύεις τον κόσμο δείχνοντας πλαστά επιτόκια και ρυθμούς ανάπτυξης.

    Καμία οικονομία δεν αναπτύσσεται μακροχρόνια σε τέτοιου είδους απάτη. Και οι τρεις τελευταίες οικονομικές κρίσεις ('30, '87, '08) έχουν ξεκινήσει από τις ΗΠΑ, ακριβώς για αυτό το λόγο. Ο βασικός μοχλός ανάπτυξης είναι πάντα η διαθεσιμότητα πρώτων υλών, εργατικού δυναμικού και πρώτων υλών. Τα χρήματα από μόνα τους είναι χρεώγραφα (χαρτιά).

    Από που λοιπόν αντλεί την οικονομική της δύναμη η Αμερική; Πως εξασφαλίζει τα τρία απαραίτητα συστατικά, ώστε η ψαλίδα "εικονικής" και "πραγματικής" αξίας του νομίσματος να μην ξεφεύγει;

    Δείτε σε πόσα μέρη του πλανήτη, και κυρίως που ακριβώς, βρίσκονται σήμερα στρατιωτικές δυνάμεις των ΗΠΑ, που υπάρχουν κυβερνητικές εξαρτήσεις, που συνεργάζεται με μη-δημοκρατικά καθεστώτα. Όχι ότι το πρώην ανατολικό μπλοκ δούλεψε διαφορετικά τις προηγούμενες δεκαετίες - το αντίθετο μάλιστα. Γι' αυτό και άντεξε τόσο πολύ μέχρι το '93 παρά τα τεράστια κρατικά έξοδα και γι' αυτό σήμερα ο κρατικός έλεγχος είναι το ίδιο ασφυκτικός, αν και μέσω τρίτων (ιδιωτών) στην περίπτωση της Ρωσίας.

    Συμπέρασμα: τελικά, όλα πρέπει να αντικατοπτρίζουν πραγματικές ανάγκες ΚΑΙ πραγματικές δυνατότητες σε επίπεδο υλικών αγαθών. Δεν λύνεις το πρόβλημα απλά τυπώνοντας περισσότερα χαρτονομίσματα.

    Απλά έχουμε εθιστεί στην ιδέα του πληθωρισμού, σαν να είναι κάτι το φυσιολογικό να αυξάνεται η παραγωγή 3-4% κάθε χρόνο (μαθηματικά αδύνατο να έχεις εκθετική ανάπτυξη σε κλειστό σύστημα πρώτων υλών), ενώ στην πραγματικότητα όταν οι πρώτες ύλες μειώνονται ο "πληθωρισμός" πρέπει να γίνεται αρνητικός. Αν πεις αυτά σε κάποιον οικονομολόγο θα σε περάσει για τρελό, αλλά δυστυχώς (για την "αγορά") έτσι είναι τα πράγματα.

    ReplyDelete
  25. Πήγαιναν οι βαλίτσες σύννεφο.

    Aντε αφού πήρα φόρα θα σας πω και αυτό:

    Θυμάστε λίγους μήνες πριν που συγκρούστηκαν 2 δορυφόροι σε τροχιά;
    Ο ένας ήταν αμερικανικός του δορυφορικού δικτύου Iridium, number 33.

    Τον συγκεκριμένο δορυφόρο τον χρησιμοποιούσανε τα παγκόσμια τραπεζικά ιδρύματα για την ηλεκτρονική μεταφορά των χρημάτων τους.

    Ο δεύτετρος ήταν ένας ρωσικός Kosmos 2251 military satellite!

    H πιθανότητα μιας τυχαίας συνάντησης των δύο δορυφόρων ήταν όσες πιθανότητες έχουν 2 κατσαρίδες να ξεκινήσουν από τις αντίθετες άκρες της Νέας Υόρκης και να κουτουλήσουν τυχαία στην Times Square!!

    Ποιος να αναλάβει το πολιτικό κόστος να πτωχεύσει τέτοιους οργανισμούς; Δεν γίνονται τέτοια πράγματα παίδες...

    ReplyDelete
  26. @jaga

    Γιαυτό ξεκίνησα γράφωντας:

    The lie is different in every level

    Έχουμε άγνοια πολλών δεδομένων φίλε...

    ReplyDelete
  27. Αφιερωμένο εξαιρετικά σε όλους από μια ταινία αριστούργημα:

    Mad as Hell

    ReplyDelete
  28. Jaga said...

    "Το να κόβεις αβέρτα δολλάρια (ή οποιοδήποτε άλλο νόμισμα), εκτός του ότι είναι αναποτελεσματικό, είναι ανήθικο και αποτελεί ξεδιάντροπη απάτη έναντι των πολιτών που κυβερνάς."


    Για την Αμερική, το να κόβει δολάρια είναι απάτη εις βάρος των δανειστών της.


    Ο Ser μπορεί να μας εξηγήσει πολύ καλύτερα απ' ότι θα μπορούσα εγώ γιατί, παρόλη την απάτη, η Αμερική βρίσκει ακόμη δανειστές και για ποιο λόγο εμείς με τίποτε δεν μπορούμε να κάνουμε το ίδιο.

    -Εκτός αν κάνω λάθος (όχι για το Ser, για την διαπίστωση).

    ReplyDelete
  29. ευχαριστώ γιά τα καλά λόγια ventriloquist :)

    Δεν θέλω να σας κουράσω- το θέμα είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον (γιά μένα..) ειδικά μετά την κόντρα Κίνας-Ρωσίας

    Το $ έγινε αποθεματικό νόμισμα (reserve currency) μετά τον Β'Παγκ. πόλεμο, αντικαθιστώντας στην ουσία την στερλίνα.

    Όσο ίσχυε ο κανόνας του χρυσού το κακό ήταν μικρό-έπρεπε να υπάρχει κάλυψη ανά πάσα στιγμή.

    Δείτε όμως την συγκυρία- 1973. Bretton-Woods, πετρελαική κρίση, Κίσιγκερ.

    Με απλά λόγια- οι Αμερικανοί ΕΚΛΕΒΑΝ ΣΤΟ ΖΥΓΙ τους Αραβες.
    Eξ ου και η περίφημη φράση "a dollar is always a dollar" (εμένα μου λες...)

    Τώρα γιά την απορία σου Ventriloquist-

    Ειναι δύσκολος ο γρίφος.
    Οταν είσαι στο χορό δεν μπορείς να σταματήσεις.
    Αν αυτή τη στιγμή η Κίνα (πχ) αλλάξει το αποθεματικό της νόμισμα βάσης (έστω σε γιεν), θα καταρρεύσει το δολλάριο (άρα η Κίνα θα χάσει μεγάλο μέρος του εθνικού της πλούτου)

    Ετσι λοιπόν είναι αναγκασμένη η Κίνα να συνεχίσει να αγοράζει αμερικανικό χρέος.
    Δεν αφήνεις τον καλύτερο πελάτη σου να χρεωκοπήσει.

    Διόλου τυχαία η πρόταση για τα SDRs που είναι μετατρέψιμα σε $ και καθόλου τυχαία η "πάσα"των Ρώσων γιά το ρενμπιμπι (γιουάν).

    Ίδια είναι η κατάσταση (σε διαφορετικό βαθμό φυσικά) και γιά τις υπόλοιπες χώρες.
    Βλέπεις όλες οι χώρες κρατούν το πορτοφόλι τους σε κάποιο συνδυασμό των 4 αποθεματικών νομισμάτων.

    Η μεγαλύτερη "αβάντα" γιά το δολλάριο είναι ότι σε δολλάρια γίνεται το commmodity pricing. Ετσι οι περισσότερες χώρες, εν είδει physical hedging,κρατούν σε $ το μεγαλύτερο μέρος του πλούτου τους.

    Αν άρχιζε η τιμολόγηση σε (πχ) ευρώ τότε θα είχαμε κατάρρευση του δολλαρίου (ειδικά σήμερα με τα τεράστια ελλείματα των ΗΠΑ).

    ReplyDelete