Wednesday, September 29, 2010

ΙΟΒΕ: Απαιτείται νέο αναπτυξιακό πρότυπο

Ναυτεμπορική,
29 /9 / 2010

Με τα μέτρα που έχουν ληφθεί και τις παρεμβάσεις που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι σήμερα η Ελλάδα έχει κάνει ένα σημαντικό βήμα για την αποφυγή της στάσης πληρωμών, που θα είχε ολέθριες επιπτώσεις στην ευημερία των πολιτών της, επισημαίνει το ΙΟΒΕ στην τριμηνιαία έκθεσή του για την ελληνική οικονομία.

Παρά τη συνεχιζόμενη δυσπιστία των διεθνών αγορών, τονίζει το ΙΟΒΕ, ο μηχανισμός στήριξης προσφέρει «παράθυρο ευκαιρίας» προκειμένου να αποκατασταθούν πλήρως η δημοσιονομική ισορροπία, η ρευστότητα του τραπεζικού συστήματος και οι ομαλές πιστωτικές συνθήκες του ιδιωτικού τομέα και να τεθεί η οικονομία εκ νέου σε αναπτυξιακή τροχιά και στη διαδικασία πραγματικής σύγκλισης με την υπόλοιπη Ευρωζώνη.

Ωστόσο, το ΙΟΒΕ επισημαίνει πως υπάρχουν προβλήματα, κίνδυνοι αλλά και ευκαιρίες, σε βραχυπρόθεσμο όσο και μεσοπρόθεσμο / μακροπρόθεσμο ορίζοντα που πρέπει να συνεκτιμηθούν.

Βραχυπρόθεσμα, οι άμεσοι κίνδυνοι είναι η δημοσιονομική υστέρηση σε σχέση με το στόχο και η έλλειψη ρευστότητας στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας.

Όπως τονίζεται στην έκθεση, η αιτία πίσω από τον κίνδυνο της δημοσιονομικής υστέρησης είναι ο χαμηλός ρυθμός αύξησης των εσόδων (3,3% το οκτάμηνο) σε σχέση με τον ετήσιο στόχο (13,7%). Ένα μέρος της υστέρησης αυτής, οφείλεται στη θέσπιση υπεραισιοδόξων στόχων μετά τη λήψη των φορολογικών μέτρων, ενδεχομένως λόγω της υποεκτίμησης της ελαστικότητας της ζήτησης ως προς τις τιμές και ως προς το εισόδημα.

Μεγάλο όμως μέρος της οφείλεται στα εγγενή προβλήματα του φοροεισπρακτικού και ελεγκτικού μηχανισμού. «Η περαίωση ανέλεγκτων φορολογικών υποθέσεων είναι μια λύση ανάγκης, η οποία εμπεριέχει πολλούς κινδύνους. Αν η λύση αυτή δεν συνοδευτεί από συστηματική προσπάθεια αναδιοργάνωσης των ελεγκτικών μηχανισμών και από ένα σύγχρονο, απλό, μόνιμο και ανταγωνιστικό φορολογικό σύστημα, το τελικό αποτέλεσμα σε βάθος χρόνου θα είναι αρνητικό: οι συστηματικά φοροδιαφεύγοντες θα έχουν επιβραβευθεί για μια ακόμα φορά, και το πρόβλημα της φοροδιαφυγής θα οξυνθεί», τονίζει το ΙΟΒΕ.

Ο έτερος κίνδυνος, η έλλειψη ρευστότητας, μπορεί να αμβλυνθεί αν οι τράπεζες προβούν σε αυξήσεις του μετοχικού τους κεφαλαίου, κατά το παράδειγμα της Εθνικής Τράπεζας ή κάνοντας χρήση των ¤10 δισ. του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας.

Σε μεσοπρόθεσμο / μακροπρόθεσμο ορίζοντα, το σημαντικότερο πρόβλημα είναι ότι η Ελλάδα πορεύεται ακόμα με το παλαιό αναπτυξιακό πρότυπο, που διέπεται από φιλοσοφία κρατισμού, τονίζει το ΙΟΒΕ, προσθέτοντας πως «απαιτείται η σαφής περιγραφή ενός νέου αναπτυξιακού προτύπου, φιλικού προς τις αγορές, με έμφαση στην εξωστρέφεια και την ανταγωνιστικότητα, όπου οι ιδιωτικές επενδύσεις και οι εξαγωγές θα αναλάβουν την αναπτυξιακή σκυτάλη, ιδιαίτερα στους κλάδους με αποδεδειγμένα συγκριτικά πλεονεκτήματα».

«Η κυβέρνηση θα πρέπει τώρα να εκπονήσει δεκαετές αναπτυξιακό πρόγραμμα, αποτυπώνοντας με σαφήνεια αυτές τις κατευθύνσεις. Υπενθυμίζεται άλλωστε ότι το Μνημόνιο αποτελεί ένα αναγκαίο μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα δημοσιονομικής και διαρθρωτικής προσαρμογής, αλλά δεν είναι πανάκεια.»

Απαιτείται η υιοθέτηση ενός νέου αναπτυξιακού προτύπου για την ελληνική οικονομία με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά όπως:

α) σταθερό και ανταγωνιστικό φορολογικό πλαίσιο για την αποφυγή του εκπατρισμού επιχειρήσεων και την προσέλκυση ξένου κεφαλαίου,

β) επιτάχυνση και ολοκλήρωση των μεταρρυθμίσεων,

γ) υιοθέτηση γρήγορων διαδικασιών (fast track) για την πραγματοποίηση μεγάλων επενδύσεων,

δ) πώληση-αξιοποίηση ακίνητης κρατικής περιουσίας,

ε) ενίσχυση των ιδίων κεφαλαίων των τραπεζών, είτε από την αγορά κεφαλαίου είτε μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας,

στ) αποκατάσταση συνθηκών σύγχρονης εταιρικής διακυβέρνησης σε μεγάλες δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμούς,

ζ) εισαγωγή διεθνών λογιστικών προτύπων, συστημάτων πληροφορικής και συστημάτων οργάνωσης και διοίκησης στο δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα,

η) θέσπιση μετρήσιμων στόχων σχετικά με τη θέση της Ελλάδας σε διεθνείς κατατάξεις ανταγωνιστικότητας, διαφάνειας, διαφθοράς, επίδοσης παιδείας και καινοτομικής δραστηριότητας, κλπ.,

θ) διευκόλυνση της κινητικότητας του ανθρώπινου δυναμικού από κλάδους και επιχειρήσεις που «δύουν» σε κλάδους και επιχειρήσεις που «ανατέλλουν», και

ι) ανάδειξη ενός κοινωνικού προτύπου που εξασφαλίζει ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, διευκολύνει την προσαρμογή στην αγορά εργασίας και την κινητικότητα του εργατικού δυναμικού, κυρίως όμως εξασφαλίζει ίση πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας παιδεία και υγεία.

Τρία σενάρια για την οικονομία

Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, τρία είναι τα επικρατέστερα σενάρια για την εγχώρια οικονομία:

α) Το «σενάριο της ελπίδας» προβλέπει ότι η Ελλάδα θα ακολουθήσει, σε γενικές γραμμές, το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής του Μνημονίου και θα εφαρμόσει παράλληλα πολιτικές που διευκολύνουν την οικονομική ανάπτυξη και συνακολούθως, τη δημοσιονομική προσαρμογή (απελευθέρωση επαγγελμάτων και αγορών, ιδιωτικοποιήσεις, ενίσχυση των επενδύσεων κλπ). Στην περίπτωση αυτή το δημοσιονομικό έλλειμμα προβλέπεται να μειωθεί κοντά στο 7% του ΑΕΠ το 2011 και κοντά στο 5% το 2012, ενώ η οικονομική ανάπτυξη θα συνεχίσει να είναι αρνητική το 2011, αλλά ηπιότερη του 2010 και θετική το 2012 (μεταξύ 1,5 και 2,5%).

Είναι πιθανό, όχι όμως βέβαιο, ότι η υλοποίηση του αισιόδοξου σεναρίου θα επιτρέψει σταδιακή επιστροφή της Ελλάδος στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές. Δεν είναι βέβαιο, διότι το δημόσιο χρέος συνεχίζει να αυξάνεται, ακόμα και κάτω από αυτό το αισιόδοξο σενάριο (144% του ΑΕΠ το 2012 και το 2013). Κάτω από τις συνθήκες αυτές, οι διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές είναι πιθανό να συνεχίσουν να μην επιθυμούν να μας δανείσουν, δηλαδή τα spreads να μη μειωθούν δραστικά.

Η πιθανότερη και λογικότερη έκβαση στην περίπτωση αυτή είναι η επέκταση του χρονικού ορίζοντα των δανείων που μας έχει χορηγήσει η «τρόικα». Σε γενικές γραμμές, η σωτηρία στο σενάριο αυτό εναπόκειται στα χέρια της «τρόικας», και ιδιαίτερα της γερμανικής κυβέρνησης. Ελπίζουμε επομένως, αλλά δεν είμαστε βέβαιοι ότι θα αποφύγουμε τη στάση πληρωμών, καθώς εξαρτώμεθα από οικονομικές, αλλά και πολιτικές εξελίξεις, ιδιαίτερα στη Γερμανία.

β) Το δεύτερο σενάριο, είναι το «σενάριο της καταστροφής», κατά το οποίο είτε η δημοσιονομική προσαρμογή εγκαταλείπεται λόγω των ποικίλων αντιδράσεων, είτε συνεχίζεται μεν αλλά χωρίς διαρθρωτικές αλλαγές. Στην πρώτη περίπτωση, επέρχεται «ακαριαίος θάνατος» με παύση εκταμίευσης των υπολοίπων δόσεων του δανείου και στάση πληρωμών της Ελλάδας. Στη δεύτερη περίπτωση είναι πολύ πιθανό ότι επέρχεται «αργός θάνατος», υπό την έννοια ότι η οικονομία θα αντιδράσει αρνητικά στη «σκέτη» δημοσιονομική προσαρμογή, αφού η έλλειψη διαρθρωτικών αλλαγών δεν θα μπορέσει να δημιουργήσει «αντισώματα» με την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και τη βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Στην περίπτωση αυτή θα αργήσει, αλλά τελικά θα επέλθει, στάση πληρωμών λόγω μακροχρόνιας στασιμότητας του ΑΕΠ. Η εξέλιξη αυτή θα αποβεί καταστρεπτική για την ευημερία της πλειοψηφίας του ελληνικού λαού και θα θέσει σε κίνδυνο τη σταθερότητα του ευρώ.

γ) Το «σενάριο της σωτηρίας», προβλέπει ότι η κυβέρνηση υιοθετεί τις πολιτικές του πρώτου σεναρίου ταυτόχρονα με επιθετική πολιτική αξιοποίησης της ακίνητης κρατικής περιουσίας. Το άμεσο αποτέλεσμα είναι να προεξοφληθεί από τις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές η εξόφληση μέρους του δημόσιου χρέους. Αυτή η, μη αναμενόμενη, θετική εξέλιξη οδηγεί στην προσδοκία ότι, αργά ή γρήγορα, ο λόγος του δημόσιου χρέους προς το ΑΕΠ θα υποχωρήσει και απομακρύνει το καταστρεπτικό, για την ευημερία του ελληνικού λαού, ενδεχόμενο της στάσης πληρωμών. Στο πλαίσιο αυτό, είναι σκόπιμο: Πρώτον, να γίνει μια προσπάθεια αποτίμησης της δημόσιας ακίνητης περιουσίας. Δεύτερον, να εξεταστούν οι τρόποι αξιοποίησής της και τα δυνητικά έσοδα του Δημοσίου. Τρίτον, να αποτυπωθεί η δυναμική του δημοσίου χρέους σε βάθος χρόνου (π.χ. για την επόμενη δεκαετία) λαμβάνοντας υπόψη αυτόν τον παράγοντα.

Εντείνεται η ύφεση στο βΆ εξάμηνο

Η κλιμάκωση της προσπάθειας στην τελική ευθεία για την επίτευξη του στόχου για το δημοσιονομικό έλλειμμα, οι πολιτικές και κοινωνικές διεργασίες γύρω από τις προωθούμενες-σχεδιαζόμενες μεταρρυθμίσεις εν μέσω και της προεκλογικής περιόδου για τις εκλογές στην τοπική αυτοδιοίκηση και τέλος, η κατάθεση του προσχεδίου του προϋπολογισμού για το επόμενο έτος και ο αντίκτυπός του, αναμένεται να καθορίσουν την οικονομικές εξελίξεις μέχρι το τέλος του 2010, αλλά και τις προοπτικές του 2011, επισημαίνει το ΙΟΒΕ.

Δεδομένου του δυσμενούς οικονομικού κλίματος και καθώς δεν έχουν γίνει ακόμα αισθητά τα αποτελέσματα των μεταρρυθμίσεων που απαιτούν χρόνο ωρίμανσης, το ΙΟΒΕ εκτιμά ότι η ύφεση θα ενταθεί στο τρέχον εξάμηνο, με αποτέλεσμα να διαμορφωθεί στην περιοχή του 3,5% το 2010.

Δυσμενείς επιπτώσεις στην αγορά εργασίας

Η αυξανόμενη υποχώρηση της ζήτησης και της οικονομικής δραστηριότητας, η αβεβαιότητα για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων και των συνεπειών αυτού του γεγονότος και η - ορισμένες φορές προτρέχουσα - ανησυχία, για το εύρος και το περιεχόμενο των προωθούμενων μεταρρυθμίσεων, έχουν αναπόφευκτα αρνητικό αντίκτυπο στην αγορά εργασίας.

Παρότι η ανεργία αυξήθηκε οριακά το βΆ τρίμηνο φέτος σε σχέση με το πρώτο, από το 11,7%, στο 11,8%, εντούτοις η διαφορά της με το ίδιο τρίμηνο του 2009 διευρύνθηκε, φθάνοντας τις 2,9 εκατοστιαίες μονάδες.

Η ενίσχυση της ανεργίας οφείλεται πρωτίστως στην επιταχυνόμενη μείωση της απασχόλησης (-2,3% στο β΄τρίμηνο σε σύγκριση με πέρυσι), αλλά και στη συνεχή διεύρυνση του εργατικού δυναμικού, που από τις αρχές του 2010 έχει ξεπεράσει τα πέντε εκατομμύρια άτομα, αυξάνοντας την πιθανότητα δημιουργίας «νέων» ανέργων.

Αυτές οι επιβαρυντικές για την αγορά εργασίας τάσεις αναμένεται να διατηρηθούν και στη συνέχεια του 2010, αίροντας ακόμα και εποχικές επιδράσεις που διαχρονικά ευνοούσαν την απασχόληση και οδηγώντας την ανεργία ελαφρά υψηλότερα από το 12% στο σύνολο του έτους, αλλά πάνω από 13,5% το 2011.

Saturday, September 25, 2010

Οι νέοι εργάτες γνώσης αναζητούν αναπτυξιακό σχέδιο

Η Ελλάδα βιώνει την πιο σοβαρή οικονομική κρίση στη σύγχρονη ιστορία της. Θύματα της σημερινής κρίσης είναι ΚΑΙ οι νέοι επιστήμονες. Η κατάσταση οικονομικής και κοινωνικής στασιμότητας που επιφύλλασε μέχρι πρόσφατα το μεταπολιτευτικό πρότυπο ανάπτυξης στους εργάτες γνώσης των 700 ευρώ, έχει πλέον μετατραπεί σε προοπτική μαζικής κοινωνικής καθόδου.

Υπ’ αυτές τις συνθήκες, εύλογα η συντριπτική πλειονότητα των νέων επιστημόνων ασφυκτιά, αποστασιοποιείται και είναι απαισιόδοξη. Σύμφωνα με έρευνα της Kappa Research που δημοσιεύτηκε στο ΒΗΜΑ πριν από ένα μήνα, το 86,5% των νέων επιστημόνων πιστεύει ότι τα χειρότερα έπονται ενώ το 58,9% θεωρεί ότι η Ελλάδα θα χρειαστεί τουλάχιστον μια πενταετία για να εξέλθει από την κρίση.

Κατά τη γνώμη τους, (ποσοστό 53,7% το πιστεύει αυτό) το μεγαλύτερο εθνικό μειονέκτημα για την έξοδο από την κρίση είναι η έλλειψη αναπτυξιακού σχεδίου. Μάλιστα το 88,3% των νέων επιστημόνων θεωρεί ότι δεν εφαρμόζεται κάποιο αναπτυξιακό σχέδιο για τη χώρα, ενώ το 60,8% κρίνει ότι το κράτος είναι αυτό που πρέπει να βγάλει τη χώρα από το τέλμα, βρίσκοντας και διαθέτοντας τα κατάλληλα κεφάλαια. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι η συντριπτική πλειοψηφία πιστεύει ότι το Δημοσίο είναι το κύριο εμπόδιο στην ανάπτυξη της χώρας.

Το μήνυμα που στέλνουν οι νέοι εργάτες γνώσης στην κυβέρνηση είναι σαφές. Απαιτείται συγκροτημένο αναπτυξιακό σχέδιο. Τι θα μπορούσε να περιέχει ένα τέτοιο σχέδιο;

Πρώτον, θα λάμβανε υπόψη τους περιορισμούς που τίθενται στην όποια απόπειρα άσκησης αντικυκλικής πολιτικής από τη δημοσιονομική προσαρμογή.

Δεύτερον, θα φρόντιζε να ασκήσει στοχευμένες αντικυκλικές δράσεις στο μέτρο του δυνατού. Για παράδειγμα υπάρχει ένας πακτωλός χρημάτων στο ΕΣΠΑ που μέχρι σήμερα όχι μόνο απορροφούνται αργά, αλλά και ασυντόνιστα και με λάθος στόχευση. Θα μπορούσε το ΕΣΠΑ, όπως και ο νέος αναπτυξιακός νόμος να στραφούν προς την πριμοδότηση βιώσιμων και αποδοτικών επενδυτικών σχεδίων υψηλής προστιθέμενης αξίας. Απαιτείται γι' αυτό αλλαγή φιλοσοφίας, αλλά και διαδικαστικές καινοτομίες στη διαχείριση των πόρων έτσι ώστε να κινηθούν τα πράγματα πιο γρήγορα και με μεγαλύτερη διαφάνεια.

Τρίτον, θα φτόντιζε να αποκαταστήσει σταδιακά τη ρευστότητα στην αγορά μέσα από ένα πιστωτικό σύμφωνο με τις τράπεζες εγγυητής του οποίου θα είναι η Τράπεζα της Ελλάδος, καθώς και τη χρήση νέων χρηματοοικονομικών εργαλείων, όπως το Ταμείο Επιχειρηματικότητας.

Τέταρτον, θα έδινε έμφαση στη δημιουργία συνθηκών κοινωνικής κινητικότητας για τους νέους επιστήμονες που δραστηριοποιούνται και έχουν ιδέες καινοτόμες ιδέες τόσο στο οργανωτικό επίπεδο όσο και στο πεδίο της υψηλής τεχνολογίας. Δεν μπορεί για παράδειγμα στο ΙΤΕ να βαλτώνουν μερικές δεκάδες ιδέες έτοιμες για spin off μόνο και μένο επειδή δεν υπάρχουν χρηματοδότες κι επειδή η ελληνική επιχειρηματικότητα είναι αεριτζίδικη.

Η λίστα δεν είναι εξαντλητική, αναδεικνύει ωστόσο μερικές από τις βασικές προτεραιότητες ενός τέτοιου αναπτυξιακού σχεδίου. Ένα σχέδιο που δεν πρόκειται να αναθερμάνει άμεσα την οικονομία, θα δώσει όμως το σήμα ότι πλέον η Ελλάδα θέλει και έχει τον τρόπο να αξιοποιήσει το καλύτερό της ανθρώπινο δυναμικό. Με τους εργάτες γνώσης μπορεί να αλλάξει το πρότυπο ανάπτυξης.

Tuesday, September 21, 2010

Μήπως η Ελληνική δημοσιονομική προσαρμογή πρέπει να βασισθεί λιγότερο στους φόρους;

Του Λουκά Καραμπαρμπούνη*
Greek Economists for Reform, 12-9-2010

Η κρίση του ελληνικού χρέους το 2009-2010 οδήγησε την Ελλάδα σε μια μεγάλη δημοσιονομική προσαρμογή, με σκοπό την εξισορρόπηση των δημόσιων οικονομικών. Η δημοσιονομική προσαρμογή μπορεί να λάβει χώρα είτε μέσω μείωσης των δημοσίων δαπανών είτε μέσω αύξησης των φορολογικών εσόδων. Παρουσιάζω στοιχεία από παρόμοιες δημοσιονομικές προσαρμογές που πραγματοποιήθηκαν σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες στο παρελθόν για να εξετάσω πως η σύνθεση της δημοσιονομικής προσαρμογής (μειώσεις δαπανών ή αυξήσεις φόρων) επηρεάζει την μακροοικονομική απόδοση και την πιθανότητα βελτίωσης των δημοσιονομικών ανισορροπιών.

Το συμπέρασμα είναι ότι, τυπικά, οι περισσότερες επιτυχημένες δημοσιονομικές προσαρμογές βασίσθηκαν πολύ λιγότερο στην αύξηση των φόρων συγκριτικά με την Ελλάδα και ότι επομένως η ελληνική οικονομία θα ωφεληθεί εάν η προσαρμογή βασισθεί λιγότερο στους αυξημένους φόρους και περισσότερο στις μειωμένες δημόσιες δαπάνες. Επιπλέον, η εμπειρία από χώρες με μεγάλες δημοσιονομικές προσαρμογές δείχνει ότι κυβερνήσεις που μείωσαν τις δαπάνες δεν δυσκολεύθηκαν να επανεκλεγούν, καθότι η βελτίωση της οικονομικής απόδοσης αναγνωρίσθηκε από το εκλογικό σώμα.

Το πλήρες άρθρο εδώ.


Ο Λουκάς Καραμπαρμπούνης είναι επίκουρος καθηγητής οικονομικών στην ανώτατη σχολή διοίκησης επιχειρήσεων του πανεπιστημίου του Σικάγο. Το ιστολόγιο Greek Economists for Reform δημοσιεύει άρθρα από επιφανείς ακαδημαϊκούς οικονομολόγους σχετικά με την οικονομική πολιτική και τις μεταρρυθμίσεις στην Ελλάδα.

Monday, September 20, 2010

Ζητείται ελληνική παραγωγή

Του Θοδωρη Πελαγίδη*
Καθημερινή, 19-9-2010

Eκτός από τις πολιτικές και κοινωνικές προϋποθέσεις, μπορεί να κάνει κάτι η οικονομική πολιτική για να έρθει κάποτε η πολυπόθητη ανάπτυξη;

Σε κάθε περίπτωση, τρεις είναι οι τομείς ή οι στόχοι-προϋποθέσεις ώστε να είναι εφικτή μια καλύτερη πορεία.

Πρώτον, μέχρι το 2013-14, μηδενισμός του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, ώστε να σταματήσει η ανάγκη νέων δανειακών κεφαλαιακών ροών. Στο πλαίσιο αυτό, ο νέος υπουργός Ανάπτυξης πρέπει και μπορεί να στοχοποιήσει εκείνα τα εισαγόμενα αγαθά και υπηρεσίες που επιδεινώνουν σφόδρα το ΙΤΣ, να δει σε ποια μπορεί να υπάρξει δυνατότητα εγχώριας παραγωγής και στη συνέχεια να δράσει βολονταριστικά προς υποκατάσταση κάποιων εισαγωγών.

Δεύτερον, ουσιαστική αύξηση των εισροών άμεσων ξένων επενδύσεων με ευρύτατες θεσμικές αλλαγές και αλλαγές στη χρήση γης και στη φορολογική πολιτική άμεσα.

Τρίτον, δημιουργικό διπλασιασμό της απορροφητικότητας των κονδυλίων του ΕΣΠΑ, τον επόμενο 1,5 χρόνο από 8% στα 16% και από το 16% στο 32% το 2011. Ολα αυτά μαζί με μια δραστική απλοποίηση των αδειοδοτήσεων παντού, αλλά και μαζί με μια νέα βιομηχανική πολιτική ενίσχυσης των κλάδων της μεταποίησης, στους οποία η χώρα διαθέτει συγκριτικά πλεονεκτήματα.

Είναι σημαντικό όμως, στο σημείο αυτό, να γίνουμε λίγο πιο συγκεκριμένοι. Συνήθως η αντίδραση των συμβατικών οικονομολόγων προς μια πολιτική ενίσχυσης σημαντικών εγχωρίων βιομηχανικών κλάδων είναι ότι τη δουλειά αυτή την κάνουν μόνες τους οι διεθνείς αγορές, οι οποίες και καθορίζουν τα σχετικά συγκριτικά πλεονεκτήματα κάθε χώρας. Δηλαδή τα αγαθά και τις υπηρεσίες που, δυνητικά έστω, μπορεί η εγχώρια οικονομία να παραγάγει και να πουλήσει στο εξωτερικό.

Όμως, η οικονομική ιστορία διδάσκει ότι χώρες όπως η Ιαπωνία και η Κορέα πρώτα υποκατέστησαν τις εισαγωγές με στοχευμένη βιομηχανική πολιτική και στη συνέχεια τα εγχώρια αγαθά σε δυναμικούς κλάδους «δυνάμωσαν» και εξήχθησαν.

Οδοντόκρεμες, μαργαρίνη, πάνες, δημητριακά, μακαρόνια, καύσιμα, φρουτόκρεμες, αλλά και δεκάδες άλλα αγαθά εισάγονται στη μεγάλη τους πλειονότητα. Αναρωτιέται κανείς γιατί δεν υπάρχει ελληνική παραγωγή στα απλά, απλούστατα να φτιαχτούν εγχωρίως ανωτέρω αγαθά, γεγονός που επιδεινώνει τραγικά το εμπορικό μας ισοζύγιο;

Δύο - τρεις πολυεθνικές ελέγχουν τις αγορές αυτές και οι καταγγελίες στην Επιτροπή Ανταγωνισμού, τόσο της Ελλάδος όσο και των Βρυξελλών πληροφορούμαστε πως είναι πολλές. Το υπουργείο πρέπει αμέσως να στοχοποιήσει τα αγαθά αυτά, να ενισχύσει την Επιτροπή Ανταγωνισμού και να ανοίξει τις αγορές, τονώνοντας εγχώριες παραγωγικές πρωτοβουλίες με βολονταρισμό και συνεννόηση με τον εγχώριο επιχειρηματικό κόσμο.

Τέλος, αναφερθήκαμε παραπάνω στις ξένες επενδύσεις αλλά και στο ΕΣΠΑ. Πώς είναι δυνατόν να σκεφτόμαστε ακόμη τις επιδοτήσεις στους αναπτυξιακούς νόμους και να μην κάνουμε τουλάχιστον δύο απλά πράγματα.

Πρώτον, όποιος επιθυμεί να επενδύσει στη χώρα εφεξής, πέραν του εκσυγχρονισμού της νομοθεσίας και της απαιτούμενης απλοποίησης της νομοθεσίας, να είναι tax free για δέκα χρόνια.

Και δεύτερον, άμεση απόσβεση της επένδυσης. Αμεση.

Εξυπνα φορολογικά μέτρα υπάρχουν, το ζήτημα είναι αν υπάρχει διάθεση εφαρμογής τους.

* Καθηγητής Οικονομικής Ανάλυσης Πανεπιστημίου Πειραιώς. Αναδημοσιεύεται με άδεια του συγγραφέα.

Thursday, September 16, 2010

Young Greeks Seek Options Elsewhere

By NIKI KITSANTONIS
New York Times, 14-9-2010

ATHENS — In two weeks, Alexandra Mallosi, 29, will be packing her bags and leaving the quiet Athens suburb of Holargos for Abu Dhabi to start a job as a hotel sales manager.

It was not a tough decision. Her experience in the Greek hotel industry had left her frustrated. “In other countries, young people are encouraged,” Ms. Mallosi said. “In Greece, they are held back.”

Like Ms. Mallosi, an increasing number of young college graduates are leaving Greece as a deepening recession chokes a job market already constrained by an entrenched culture of cronyism. And the outlook for a turnaround is not good.

The national debt, estimated at 300 billion euros (nearly $400 billion), is larger than Greece’s gross domestic product, suggesting that years of austerity budgets lie ahead. On top of that, a string of political corruption scandals has left many young Greeks disillusioned about the future.

According to a survey published last month, seven out of 10 Greek college graduates want to work abroad. Four in 10 are actively seeking jobs abroad or are pursuing further education to gain a foothold in the foreign job market. The survey, conducted by the polling firm Kapa Research for To Vima, a center-left newspaper, questioned 5,442 Greeks ages 22 to 35.

Some, like Ms. Mallosi, are leaving because they believe doors are closing in Greece. For many looking for their first job after college, those doors never opened.

The latest official figures show that unemployment among 15- to 24-year-olds was 29.8 percent in June, compared with about 20 percent across the European Union. The Greek figure was an improvement from 32.5 percent in May as summer jobs emerged but still well above the 22.9 percent in the month a year earlier.

For Greeks ages 25 to 34, the figure was 16.2 percent in June, up from 11.8 percent in 2009. Overall unemployment was 11.6 percent, up from 8.6 percent.

Yannis Gio, 22, moved to London in July after interviews with two architectural firms in Greece fell through. “I couldn’t find a job because I didn’t have any inside connections,” he said. Mr. Gio is awaiting responses from three firms he interviewed with in London and has lined up more interviews for jobs there as well as in Paris and Beijing.

Jason Kezios, who is 24 and went to school with Mr. Gio, went to London in April and has been working for an advertising firm for the last four months. “I earn twice as much as I would in Greece, and the prospects are much better,” Mr. Kezios said.

Graduates with work experience like Alexis Cohen, 35, are leaving, too. His 10-year career as a sound engineer has foundered recently because the singers and musicians who are his clients are staging fewer concerts. He has set up job interviews in California and intends to move there with his girlfriend next month.

“If you want to have a decent life, you can’t do it here,” he said. “It’s always been difficult. Now it’s nearly impossible.”

In the 1950s and 1960s, thousands of people left Greece to seek a better life in the United States, Australia or elsewhere in Europe. During the booming 1980s and 1990s, after Greece joined the European Union, many returned to a thriving economy. The pride generated by the Athens Olympic Games in 2004 spurred thousands more Greeks to come home.

But, as in Ireland, the party did not last. In 2008, the first signs of a recession appeared. This year the debt crisis required Greece to seek 110 billion euros in loan guarantees from the International Monetary Fund and the European Union, which demanded an array of budget cuts in return.

Now it seems the country is on the verge of a new wave of emigration, with young college graduates at the forefront.

“Today the people leaving Greece are not going to wash dishes in Astoria,” said George Pagoulatos, an associate professor at the Athens University of Economics and Business, referring to a heavily Greek section of Queens. “They are graduate students in New York choosing to stay and work there.”

There could be a “brain drain” if talented young people see few prospects in Greece, he said. But he also expressed doubts about their prospects in other Western countries where unemployment is a problem as well.

Another reason for the wave of emigration, he said, is a growing public discontent after the corruption scandals in 2008 that rocked the previous conservative government.
“There was a general sense of crisis, of a blocked society, of a political system unable to function — and a growing number of people stopped believing in the future of the country,” Mr. Pagoulatos said.

Alexander Kentikelenis, 26, is one of the disenchanted. He has a degree in international relations from Athens University and a master’s in international development from the University of Cambridge in England, and is scheduled to return to Cambridge soon to start work on a doctorate in sociology. His original ambition to enter Greek politics has fizzled.
“I realized that the system consistently favors the well connected over the talented,” Mr. Kentikelenis said.

The government has tried to persuade employers to hire young people by lowering the monthly minimum wage to 590 euros from 700 euros and by offering to subsidize the social security contributions of employers for new workers.

Yannis Stournaras, director of the Foundation for Economic and Industrial Research, applauded the changes but said they would fail unless the government stimulated growth by encouraging investment in large-scale development projects like renovating the country’s airports and building wind farms and solar-energy parks.

And some experts say the Greek labor market cannot accommodate all the country’s college graduates anyway. Ilias Kikilias, who heads the state-run employment agency, said there were too many college graduates adrift in a sluggish economy that was generating too few jobs.

Data from the agency, known as the O.A.E.D., shows that 600,000 college graduates entered the labor market over the last 15 years but only 250,000 jobs were created, most in the bloated state sector. Even this pool of potential jobs is dwindling because the government has frozen hiring and businesses are scaling back or moving some operations out of the country.

Another problem, according to a study by labor economists, is that most positions in the private sector are for medium-skilled workers, not college graduates.

“Two-thirds of university graduates are settling for jobs which used to go to those with high school certificates,” said Mr. Kikilias, a co-author of the study. And so unskilled workers face competition not only from college graduates but also from lower-paid immigrants.

More vocational courses would help, said Glenda Quintini, the author of a report by the Organization for Economic Cooperation and Development on unemployment among Greek youth. But most economists agree that the flow of emigration among young Greeks will not diminish until the economy’s structural flaws are addressed and growth resumes. The question is how long that will take.

“The reforms will not start paying off until 2012,” said Mr. Pagoulatos, the university professor. “With all this uncertainty, how many young Greeks are going to wait two years?”

Monday, September 13, 2010

Beware of Greeks Bearing Bonds

By Michael Lewis
Vanity Fair, 1-9-2010

As Wall Street hangs on the question “Will Greece default?,” the author heads for riot-stricken Athens, and for the mysterious Vatopaidi monastery, which brought down the last government, laying bare the country’s economic insanity. But beyond a $1.2 trillion debt (roughly a quarter-million dollars for each working adult), there is a more frightening deficit. After systematically looting their own treasury, in a breathtaking binge of tax evasion, bribery, and creative accounting spurred on by Goldman Sachs, Greeks are sure of one thing: they can’t trust their fellow Greeks.

Ολόκληρο το άρθρο εδώ

Friday, September 10, 2010

Αναδομήστε τον ανασχηματισμό

Ναι, είναι θετικό που άλλαξε η πολιτική ηγεσία του υπουργείου υγείας και στη θέση της πήγε ο mr μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού. Ναι, είναι θετικό που την ανάπτυξη αναλαμβάνει ένας δραστήριος και αποτελεσματικός πολιτικός. Ναι, καλώς επανασυστήνεται το Υπουργείο Ναυτιλίας, έστω και με άλλο όνομα. Ναι, αποτελεί καινοτομία η υπαγωγή της γραμματείας νέας γενιάς στο υπουργείο εργασίας.

Καπού εδώ όμως εξαντλούνται τα θετικά στοιχεία του πρόσφατου ανασχηματισμού. Καταρχάς ανασχηματισμός και μάλιστα σαρωτικός σε πρόσωπα και δομές σ΄ αυτή τη χρονική συγκυρία δεν υπήρχε λόγος να γίνει. Έχουν περάσει μόλις έντεκα μήνες μετά τις εθνικές εκλογές. Οικονομικά βρίσκομαστε σε φάση βαθέως μνημονίου και πολιτικά επίκεινται οι εκλογές του Καλλικράτη. Προτεραιότητα είναι ο καλύτερος συντονισμός, η αύξηση στροφών και ρυθμού στο έργο της κυβέρνησης, καθώς και η μετάβαση στο νέο καθεστώς περιφερειακής αυτοδιοίκησης.

Με τον ανασχηματισμό δεν άλλαξε μόνο η πολιτική ατζέντα, χωρίς λόγο και αιτία, από τα μείζονα στα ήσσονος σημασίας. Δέχτηκε πλήγμα και η αξιοπιστία της κυβέρνησης. Ειδικά από τη στιγμή που αυξήθηκαν τα μέλη της, υπονομεύοντας το στενότερο και πιο λειτουργικό σχήμα της πρώτης περιόδου. Κυρίως, όμως, το πλήγμα προέρχεται από τα πολλαπλά δομικά προβλήματα σε ό,τι αφορά την κατανομή των κυβερνητικών αρμοδιοτήτων κα την οργανωτική δομή των υπουργείων. Το θέμα της ναυτιλίας παραμένει σ’ εκκρεμότητα παρά τη δημιουργία υπουργείου, αφού ουδείς γνωρίζει ποια θα είναι η τύχη του Λιμενικού Σώματος. Ο ΟΠΑΠ και τα τυχερά παίγνια ξάφνου βρέθηκαν στην υγεία χωρίς να καταλαβαίνει κανείς το γιατί. Η γραμματεία καταναλωτή μεταφέρθηκε στο εργασίας, όταν όλοι γνωριζουμε ότι η πολιτική προστασίας του καταναλωτή είναι θέμα σωστής λειτουργίας της αγοράς. Στο μεταναστευτικό είναι εγληματική η μεταφορά της γενικής γραμματείας μετανάστευσης εκτός Υπουργείου Εσωτερικών. Ποιος δηλαδή θα χειρίζεται ζητήματα ιθαγένειας, αδειών παραμονής και ένταξης; Το εργασίας;

Υπό το πρίσμα των παραπάνω έκτακτων πλην όμως πρόχειρων σχεδιασμών, είναι λογικό που εδώ και μέρες ασκείται έντονα η κριτική των Μέσων και των πολιτών για τον ανασχηματισμό. Η κατάσταση πρέπει να βελτιωθεί. Το Προεδρικό Διάταγμα που ορίζει τη νέα κυβερνητική δομή δεν έχει συνταχθεί ούτε έχει εκδοθεί ακόμα. Υπάρχει συνεπώς ο χρόνος και η δυνατότητα να θεραπευτούν καταστάσεις που οδηγούν σε θεσμικές και οργανωτικές παθογένειες και ανορθολογισμό. Επιβάλλεται γι’ αυτό η ακύρωση ορισμένων σχεδιασμών που ούτε λογικοί ούτε καινοτόμοι είναι. Τα πράγματα είναι απλά. Αναδομήστε τον ανασχηματισμό.

Monday, September 6, 2010

Οι εκλογές του «Καλλικράτη»

Εδώ και αρκετές βδομάδες οι αντιπολιτευόμενες πολιτικές δυνάμεις καλλιεργούν συστηματικά τη λογική της ψήφου ενάντια στο Μνημόνιο στις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές. Οι δυνάμεις του δημοψηφίσματος για το μνημόνιο στις 7 Νοεμβρίου εκτείνονται από την παραδοσιακή Αριστερά, που από την πρώτη στιγμή τάσσεται κατά του μνημονίου, μέχρι την αξιωματική αντιπολίτευση που με τον δήθεν φερετζέ του αντι-μνημονίου επιχειρεί να συσπειρώσει εκλογικά τον χώρο της.

Και στις δύο περιπτώσεις η προσέγγιση αυτή είναι λανθασμένη. Όχι γιατί το μνημόνιο είναι κάτι το εγγενώς καλό που πρέπει να χειροκροτήσουμε, αλλά διότι οι επερχόμενες περιφερειακές και δημοτικές εκλογές είναι οι εκλογές του «Καλλικράτη» και όχι του «Μνημονίου». Σε δύο περίπου μήνες από σήμερα δεν κρίνεται η οικονομική πολιτική. Κρίνεται μία από τις μεγαλύτερες και πιο ουσιαστικές προσπάθειες αποκέντρωσης του ελληνικού κράτους. Από το προβληματικό καθεστώς αποσυγκέντρωσης αρμοδιοτήτων προς τα κάτω που υπήρξε και λειτούργησε μέχρι σήμερα, περνάμε σ’ ένα νέο μοντέλο ενδυνάμωσης των δήμων και των περιφερειών το οποίο έχει θεσμοθετηθεί, πλην όμως μένει να κριθεί στην πράξη. Η εξέλιξη αυτή, ανεξαρτήτως μνημονίου ή όχι, εκκρεμούσε να γίνει εδώ και χρόνια.

Ο «Καλλικράτης» μεταφέρει εξουσίες σε δημοτικό και περιφερειακό επίπεδο. Από τη μία δημιουργεί μεγαλύτερα μεγέθη Δήμων με περισσότερες αρμοδιότητες και διακριτικές εξουσίες, δίνοντας τη δυνατότητα στις τοπικές κοινωνίες να κάνουν πράξη το σύνθημα «σκέψου παγκόσμια δράσε τοπικά». Από την άλλη μεριά εντάσσει την Ελλάδα για πρώτη φορά με αξιώσεις στην Ευρώπη των Περιφερειών (Europe of the Regions) με ό,τι αυτό συνεπάγεται ειδικά στο κομμάτι των αναπτυξιακών προγραμμάτων και των επενδύσεων.

Επειδή οι πολίτες έχουν ταλαιπωρηθεί από την κομματικοποίηση της ατζέντας των αυτοδιοικητικών εκλογών και εν συνεχεία από την παρουσία σε θέσεις ευθύνης προσώπων, τα οποία όχι μόνο δεν έχουν σχέση με την τοπική αυτοδιοίκηση, αλλά δεν έχουν καν ατζέντα ή όραμα για την περιοχή τους, καλό θα ήταν με αφορμή τις φετινές εκλογές και το φιλόδοξο σχέδιο «Καλλικράτης», αντί για ένα κομματικό ματς μποξ, να διεξαχθεί πλέον μια συζήτηση με όρους ουσίας. Μια συζήτηση πολιτικοποιημένη στο σωστό επίπεδο και με τη σωστή δοσολογία.

Ποια η πολιτισμική και αναπτυξιακή ταυτότητα της Θεσσαλονίκης; Πώς μπορεί να προωθηθεί; Τι πόροι διατίθενται έξω από το κεντρικό κράτος για ανάπτυξη; Μπορεί το ιστορικό κέντρο της Αθήνας να αντέξει άλλο τη γκετοποίηση; Πώς μπορούν να συνεργαστούν κεντρική διοίκηση και περιφερειακή αυτοδιοίκηση; Τι σημαίνει η φράση «περιφερειάρχης ένας μικρός πρωθυπουργός» για τα δικαιώματα των τοπικών κοινωνιών; Πώς μπορούν να ξεπεραστούν λογικές «όχι στην αυλή μου» (not in my back yard) στο ζήτημα της διαχείρισης των απορριμάτων; Πώς θα χτυπηθεί η διαφθορά και η υπερχρέωση στο τοπικό επίπεδο; Πώς θα πετύχουμε την ομαλή ενσωμάτωση των μεταναστών στις τοπικές κοινωνίες; Με ποιες δράσεις μπορεί η τοπική αυτοδιοίκηση να ενισχύσει το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών; Με ποιες πολιτικές μπορούν να απελευθερωθούν δημόσιοι χώροι. Uα υπάρξει χωροταξικός σχεδιασμός και θα δουλέψει επιτέλους η πολεοδομία χωρίς να τα παίρνει;

Προσπαθώντας να απαντήσουμε σε τέτοιου τύπου ερωτήματα, είναι βέβαιο ότι θα ανακαλύψουμε ότι ο «Καλλικράτης» έχει πολλά τρωτά σημεία και αλλά τόσα στραβά. Το σύστημα για παράδειγμα με τις αντιπεριφέρειες είναι δαιδαλώδες και δεν ανταποκρίνεται σε κάποια εμφανή λειτουργική λογική. Επίσης ο «Καλλικράτης» από τη μία περικόπτει δαπάνες, από την άλλη κοστίζει ακριβά.

Η ουσία ωστόσο είναι μία. Μόνο απαντώντας σε ερωτήματα όπως τα παραπάνω θα μπορέσουμε να κρίνουμε πιο δίκαια τους υποψηφίους όλων των κομμάτων και να δείξουμε ότι σεβόμαστε τις τοπικές κοινωνίες. Οι εκλογές του «Καλλικράτη» είναι μια καλή ευκαιρία να απαλλάξουμε την τοπική κοινωνια από την κομματική κοκορομαχία που διεξάγεται σ’ επίπεδο κεντρικής πολιτικής σκηνής.

Friday, September 3, 2010

Χώροι υγειονομικής χρήσης ναρκωτικών: πολιτικάντικο ημίμετρο ή πανάκεια;

Του Ματιέ Αμαρέ*
"Shooting galleries» in Europe: political jab or social cure-all?"
© Café Babel, 1-9-2010
Μετάφραση από την ομάδα του PPOL

Εντάξει, ωραία. Ας δεχτούμε πως η ιδέα είναι κάπως ριζοσπαστική ή υπερμοντέρνα. Η εγκατάσταση ειδικών κέντρων όπου τα «τζάνκι» λαμβάνουν και χρησιμοποιούν τη «δόση» τους εντελώς ατιμώρητα, είναι πράγματι κάτι που δικαιολογημένα τρομοκρατεί πολλούς ανθρώπους.

Από την άποψη αυτή, η Γαλλία και η Ιταλία φαίνεται πως πάσχουν από κανονική «βελονοφοβία». Οι κυβερνήσεις αμφοτέρων των χωρών συστηματικά απορρίπτουν σχετικά αιτήματα της αντιπολίτευσης για επιστημονική επιτήρηση της χρήσης «σκληρών» ναρκωτικών.

Στη Γαλλία τουλάχιστο, η ίδρυση κέντρων χρήσης ναρκωτικών βρίσκεται υπό συζήτηση. Από το 2006 όμως, η Ιταλία αρνείται και να τη συζητήσει καν, αρκούμενη στην ύπαρξη των «stanze del buco» (των «τρυπών» ή των «βρομότοπων» όπου γίνεται σήμερα η χρήση). Που πάντως προφανώς δεν αφορούν την κοκαΐνη: στη Ρώμη οι ερευνητές της ατμόσφαιρας έχουν διαγνώσει μια αφύσικη συγκέντρωση αλκαλοειδών στον αέρα...

Σήμερα ήδη 3 εκατομμύρια Ευρωπαίοι χρησιμοποιούν ναρκωτικά «αξιοπρεπώς», σε κράτη που έδωσαν μια ευκαιρία στους χώρους υγειονομικής χρήσης ναρκωτικών. Σε αυτά τα κέντρα γίνεται νόμιμη χρήση κρακ, ηρωίνης και κοκαΐνης, σε σχετικά ασφαλείς συνθήκες. Το μέτρο αυτό δοκίμασαν η Ελβετία, η Αγγλία, η Ολλανδία, η Γερμανία, η Ισπανία, το Λουξεμβούργο, η Νορβηγία...

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, επί παραδείγματι, η κυβέρνηση καθιέρωσε τα «shooting gallery» το 2005. Τα επόμενα τέσσερα χρόνια, οι πιλοτικές κλινικές που φιλοξένησαν αυτούς τους χώρους στο Νότιο Λονδίνο, το Ντάρλινγκτον και το Μπράιτον, συνέβαλαν στην καθιέρωση αυτής της πρωτοβουλίας, που επέτυχε πλήρως: μειώθηκαν οι συναλλαγές στο δρόμο· μειώθηκαν οι εξαρτημένοι σε κοινή θέα. Αλλά και μειώθηκαν οι θάνατοι από ναρκωτικά, όπως έγραψε το 2007 ο «ιντεπέντεντ».

Οι 'Αγγλοι «καθάρισαν» τους δρόμους τους, αποδεικνύοντας πως το σύστημα μπορεί να πετύχει.

Παρομοίως στο Βερολίνο, όπου λειτουργούν 16 «fixerstuben» («δωματίων χρήσης»), οι Βερολινέζοι είναι τόσο ικανοποιημένοι που το 70% ανάμεσά τους επιθυμούν την επέκταση του μέτρου σε ολόκληρη τη Γερμανία. Στην Ισπανία, η Βαρκελώνη διαθέτει ήδη τέσσερις «narcosalas» στον πόλη και τα περίχωρά της, με άλλες εννέα να προγραμματίζονται να λειτουργήσουν πριν το 2014.

Στην άλλη πλευρά των Πυρηναίων όμως, οι σύριγγες παραμένουν ταμπού. Η θαρραλέα προσπάθεια της υπουργού υγείας Ροζελίν Μπασελό (Roselyne Bachelot) να εισαγάγει την ιδέα τον περασμένο Ιούλιο κατέληξε σε φιάσκο. Παρά τα πολλά βήματα που έχουν πραγματοποιήσει προς την κατεύθυνση της καταπολέμησης της ναρκοεξάρτησης οι Ευρωπαίοι γείτονές της, η Γαλλία απλά δεν προτίθεται να δράσει προς αυτή την κατεύθυνση... Σνιφ-σνιφ;

*Ο Matthieu Amaré είναι φοιτητής.

Thursday, September 2, 2010

Casus belli η αύξηση της τιμής του πετρελαίου θέρμανσης

Ο Παναγιώτης Σταμπουλίδης, εκπρόσωπος της G700 στην Εθνική Ομάδα Εργασίας για τη νέα γενιά, στηλιτεύει στο ραδιόφωνο ΘΕΜΑ την πρόθεση της Κυβέρνησης να αυξήσει την τιμή του πετρελαίου θέρμανσης εξισώνοντάς τον Ειδικό Φόρο Κατανάλωσης μ' αυτόν του πετρελαίου κίνησης, από 11% σε 23%.

Wednesday, September 1, 2010

Συντονισμός

Εδώ και ένα μήνα επικρατεί στη δημόσια συζήτηση, παράλληλα με τα μέτρα του Μνημονίου, η ανασχηματισμολογία. Αν και προσφιλές σπορ της ελληνικής μιντιακής και πολιτικής ζωής, επί της ουσίας σ’ αυτή τη φάση δεν ενδιαφέρει κανένα. Κι ας εκμαιεύεται η γνώμη του πολιτών ότι είναι υπέρ μέσα από διάφορα δημοσκοπικά τερτίπια, βλέπε την πρόσφατη έρευνα της GPO.

Προφανώς και στο κυβερνητικό σχήμα υπάρχουν σοβαρές υστερήσεις με μεγαλύτερη απ’ όλες την υγεία και στη συνέχεια την ανάπτυξη. Θα ήταν ευπρόσδεκτο να άλλαζαν οι τελευταίοι σε επιδόσεις Υπουργοί. Ωστόσο, αν η κυβέρνηση δομικά και ουσιωδώς πάσχει από κάτι αυτό είναι η έλλειψη συντονισμού της δημοσιονομικής με την αναπτυξιακή και κλαδική πολιτική.

Ο νομπελίστας καθηγητής και τακτικός συνομιλητής του Πρωθυπουργού, Joseph Stiglitz, μελετώντας την ασιατική κρίση στα τέλη της δεακετίας του ’90 έχει δείξει ότι ένας σημαντικός λόγος αποτυχίας της διαδικασίας οικονομικής προσαρμογής και των διαρθρωτικών πολιτικών που ευαγγελίζονται οι διεθνείς οργανισμοί, είναι η λανθασμένη χρονική κλιμάκωση των μέτρων πολιτικής.

Σύμφωνα με τον Stiglitz καθοριστικός παράγοντας στην αντιμετώπιση της κρίσης είναι η διαμόρφωση ενός κέντρου συντονισμού των δημοσιονομικών μέτρων με τις μικροοικονομικές διαρθρωτικές αλλαγές και τις κλαδικές παρεμβάσεις. Δεν μπορεί για παράδειγμα την εσωτερική υποτίμηση να την επιμερίζονται μονομερώς οι μισθοί και να μη γίνεται τίποτα στο επίπεδο του αποπληθωρισμού των τιμών. Ούτε είναι δυνατόν να απουσιάζει μια πολιτική στήριξης της ρευστότητας ή έστω στήριξης των επιχειρηματικών προσδοκιών που αυτή τη στιγμή βρίσκονται υπό κατάρρευση. Και φυσικά δεν μπορεί από τη μία να περικόπτονται οριζοντίως οι μισθοί όλων ανεξαιρέτως στο Δημόσιο και στην υγεία τα πιράνχας να συνεχίζουν να κάνουν πάρτι.

Συνεπώς, κι επειδή δεν υπάρχει δυνατότητα εύκολης επανεκκίνησης ή εξόδου από την κρίση μέσα από την αλλαγή προσώπων και μόνο, θα ήταν χρήσιμο να επιχειρηθεί η δημιουργία ενός άτυπου οργάνου συντονισμού και διαχείρισης της οικονομικής κρίσης, το οποίο θα έχει καθημερινή πρόσβαση στο λεγόμενο economic intelligence, θα το αναλύει, και με βάση τις δεσμεύσεις που προκύπτουν από το Μνημόνιο και τις ανάγκες για βαθιές αλλαγές που πρέπει να γίνουν θα συγχρονίζει το ρυθμό του συνόλου της οικονομικής πολιτικής. Και φυσικά για να υποστηριχτεί τεχνικά ένα τέτοιο εγχείρημα θα χρειαστεί σοβαρότητα και σωστές επιλογές στελεχών, συνεργατών και συμβούλων.