Δημοσιονομικό Reloaded

Την Τρίτη 24 Μαρτίου, ως ήταν αναμενόμενο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζήτησε από την Ελλάδα να λάβει νέα οικονομικά μέτρα μέχρι τις 24 Οκτωβρίου 2009 με στόχο: πρώτον, να μειωθεί το έλλειμμα του προϋπολογισμού κάτω από το όριο του 3% μέχρι το 2010, δεύτερον, να ισοσκελιστεί πλήρως μέχρι το 2013 και τρίτον να αποκλιμακωθεί σταδιακά το χρέος, έτσι ώστε μελλοντικά να προσεγγίσει το θεσμοθετημένο κοινοτικό όριο του 60%.

Στο σχετικό κείμενο-σύσταση που απέστειλε η Επιτροπή προς το Συμβούλιο Υπουργών Οικονομίας (Ecofin), ο αρμόδιος Επίτροπος κύριος Αλμούνια, όχι μόνο δεν έκανε αποδεκτές τις προβλέψεις του πολλάκις αναθεωρημένου Προγράμματος Σταθερότητας και Ανάπτυξης που κατέθεσε η ελληνική κυβέρνηση, επισήμανε κιόλας ότι για τη σημερινή κατάσταση δεν ευθύνεται η διεθνής κρίση, αλλά η οικονομική πολιτική των τελευταίων ετών. Κατ’ αυτόν τον τρόπο κατέρριψε το κυβερνητικό επιχείρημα ότι για όλα τα δημοσιονομικά προβλήματα της χώρας φταίει η κρίση. Στην Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφέρεται χαρακτηριστικά ότι η Ελλάδα απέκτησε ελλείμματα κατά το 2007 και το 2008, έτη κατά τα οποία η ανάπτυξη έτρεχε με ρυθμούς της τάξης του 4%.

Δυστυχώς για όλους η πολιτική της επανίδρυσης του κράτους δια της ήπιας προσαρμογής δεν είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Η δημοσιονομική θέση της Ελλάδας σήμερα, σε σύγκριση με το 2004, έχει επιδεινωθεί θεαματικά, παρά το γεγονός ότι η ανάπτυξη όλα αυτά τα χρόνια διατηρήθηκε σε υψηλά επίπεδα (4%), το ΑΕΠ αναθεωρήθηκε προς το πάνω κατά 9 ποσοστιαίες μονάδες και η δημιουργική λογιστική, με εξαίρεση το έτος της απογραφής, συνεχίστηκε ακάθεκτη. Ως προς το τελευταίο αναφέρουμε χαρακτηριστικά ότι το σωρευτικό έλλειμμα ολόκληρης της πενταετίας (40δις) υπολείπεται του δημόσιου χρέους κατά 20 δις (61δις το πρόσθετο χρέος). Τι πάει να πει αυτό; Ότι 20 δις που φορτώθηκαν στο χρέος ουδέποτε καταγράφτηκαν στο έλλειμμα.

Η 5ετής επιτήρηση που επικρέμεται πάνω απ' το κεφάλι μας, αποδεικνύει πέραν πάσης αμφιβολίας τις τεράστιες ευθύνες που φέρει η Νέα Δημοκρατία στο δημοσιονομικό. Το να πιστεύει όμως κάποιος ότι η κατάσταση μπορεί να διορθωθεί αποκλειστικά διά της πολιτικής εναλλαγής στην εξουσία, ισούται με εναπόθεση της τύχης της εθνικής οικονομίας στη μεταφυσική. Όχι ότι τα προβλήματά μας στερούνται πολιτικής βάσης ή ότι μια εναλλαγή στην εξουσία δεν θα δημιουργήσει διαπραγματευτικό κεφάλαιο εκεί που το χρειαζόμαστε περισσότερο, στην ΕΕ.

Απλά πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι το ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ πρόβλημα της Ελλάδος, το οποίο ξεκινάει από τη χαμένη δεκαετία του οικονομικού λαϊκισμού του '80, το δημόσιο χρέος από 28,6% το 1980 ανήλθε σε 54,7% το 1985 και 80,7% το 1990, χωρίς ταυτόχρονη ενίσχυση της εθνικής παραγωγικής βάσης, αποτελεί πρωτίστως ένα διαρθρωτικό πρόβλημα.

Συνίσταται στο γεγονός ότι οι σημερινοί και μελλοντικοί πόροι δεν αρκούν να καλύψουν τις σημερινές θεσμοθετημένες και αναμενόμενες πληρωμές-ανάγκες σε βάθος χρόνου, καθιστώντας έτσι τη μακροπρόθεσμη δημοσιονομική θέση της χώρας μη βιώσιμη (unsustainable). Αυτό συμβαίνει, διότι έχουμε αναλάβει υποχρεώσεις οι οποίες ξεπερνούν κατά πολύ τις παραγωγικές μας δυνατότητες τώρα και στο μέλλον. Δυστυχώς έφτασε για μία ακόμη φορά η ώρα να πληρώσουμε τη λυπητερή.

Αυτό με τη σειρά του σημαίνει ότι ο πολιτικός φορέας που θα κληθεί να διαχειριστεί το δημοσιονομικό ζήτημα θα πρέπει να λάβει μέτρα μόνιμου διαρθρωτικού χαρακτήρα, τα οποία δεν εξαντλούνται μόνο στην αύξηση των εσόδων του κράτους μέσω της φορολογίας, όπως προτείνει αυτή τη στιγμή η αξιωματική αντιπολίτευση, αλλά εκτείνονται σε μια σειρά από τομείς όπως:

α) η αύξηση της παραγωγικότητας του δημόσιου τομέα κατά 30% τουλάχιστον, δεδομένου ότι σήμερα βρίσκεται στον πάτο της ΕΕ-15,

β) η δραστική μακροχρόνια μείωση των λειτουργικών και καταναλωτικών δαπανών του κράτους που σήμερα αυξάνονται με ρυθμό 8% και η σταθεροποίηση του ρυθμού αύξησης των πρωτογενών δαπανών στο ύψος του πληθωρισμού,

γ) ο περιορισμός του αριθμού των δημόσιων υπάλληλων, που μαζί με τους συμβασιούχους, τους stage-αδες και τους μερικά απασχολούμενους προσεγγίζει το 1 εκ. όταν το σύνολο των εργαζόμενων σ' ολόκληρη την οικονομία είναι 4,7 εκ. Ο περιορισμός πρέπει να προέλθει μέσα από το πάγωμα των προσλήψεων πλην αυτών στους τομείς της παιδείας και της υγείας.

δ) η αναπροσαρμογή του μισθολογίου έτσι ώστε να πληρώνονται καλά οι υπάλληλοι πρώτης γραμμής και όχι οι κομματικοί των Υπουργείων, εκεί μάλιστα πρέπει να υπάρξουν και μειώσεις

ε) η αλλαγή του τρόπου κατανομής του δημόσιου χρήματος έτσι ώστε να χρηματοδοτούνται καλά οι τομείς που παράγουν υψηλή δημόσια και κοινωνική αξία και όχι οι συντεχνίες που έχουν πιάσει μονοπώλιο το αυτί του Υπουργού. Αυτό πρέπει να συνδυαστεί με την κατάρτιση i) τριετών υποχρεωτικών προϋπολογισμών και ii) συμβουλευτικών γενεακών προϋπολογισμών, δηλαδή προϋπολογισμών οι οποίοι θα μετράνε το δημοσιονομικό βάρος σε βάθος 20ετίας.

στ) η μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος έτσι ώστε να μπορεί να εκπληρώνει τις υποχρεώσεις προς όλους ανεξαιρέτως τους ασφαλισμένους, όχι οι ανόρεχτες μάχες οπισθοφυλακής για τα όρια ηλικίας των γυναικών στο δημόσιο στις οποίες επιδίδονται εκ του ασφαλούς όλα ανεξαιρέτως τα κόμματα.

η) η συγκράτηση των συνολικών δαπανών για φάρμακα και περίθαλψη που αυξάνονται ετησίως με ρυθμό της τάξης του 15% με 20%. Μόνο στον ΟΠΑΔ οι δαπάνες για φάρμακα και εξετάσεις δημοσίων υπαλλήλων αυξήθηκαν κατά 60% από το 2003 μέχρι το 2008.

Δυστυχώς, δε μιλάμε για εύκολες λύσεις. Αντιθέτως μιλάμε για επίπονες παρεμβάσεις που θα πλήξουν τους μεγαλοκαραρχαρίες αεριτζήδες επιχειρηματίες και προμηθευτές του δημοσίου, τους ευνοημένους νεόπλουτους του ιδιωτικού τομέα και τη δημοσιοϋπαλληλική αριστοκρατία. Τον σκληρό πυρήνα δηλαδή της ανώτερης εισοδηματικής τάξης (περί το 25%), που στη συντριπτική της πλειοψηφία παρασιτεί σε βάρος των σκληρά εργαζόμενων πολιτών.

Για την ώρα βέβαια, διαβάζουμε ότι η κυβέρνηση μαγειρεύει τη γνωστή συνταγή της μεταπολιτευτικής περιόδου: σαλαμοποίηση του προβλήματος και διαχωρισμός των εργαζόμενων σε νέους και παλιούς, όπου οι παλιοί διατηρούν άθικτο το μισθολογικό και ασφαλιστικό τους καθεστώς και οι νέοι πληρώνουν το μάρμαρο.

Οι νέοι της γενιάς των 700 ευρώ και οι εκτός εξουσιαστικών συστημάτων επισφαλείς εργαζόμενοι ΔΕΝ έχουν να χάσουν τίποτα από μία ειλικρινή και κοινωνικά δίκαιη προσπάθεια εξυγίανσης των δημόσιων οικονομικών. Αντιθέτως, εάν αυτή πετύχει, έχουν να κερδίσουν την απελευθέρωση σημαντικών δημόσιων πόρων για επενδύσεις σε βασικές υποδομές, συλλογικά αγαθά και πράσινα projects, καθώς και την ενίσχυση της κοινωνικής προστασίας που στην Ελλάδα περιορίζεται στο σύστημα συντάξεων. Για την ώρα όμως βλέπουμε δυστυχώς ότι προετοιμάζεται καταιγίδα ενάντια στη νέα γενιά. Δημοσιονομικό Reloaded λοιπόν. Δεν πρέπει να αποδεχτούμε το ρόλο της γενιάς Ιφιγένειας.