Blogging 2007 - Εκτιμήσεις για το 2008

Από την G700 (Γενιά των 700 ευρώ)*

Το 2007 συντελέστηκε μια πραγματική κοσμογονία στην ελληνική μπλογκόσφαιρα. Tα επίσημα καταχωρημένα blogs στο SYNC, το βασικό δηλαδή ελληνικό aggregator, τριπλασιάστηκαν : από 8 χιλιάδες περίπου που αριθμούσαν στις αρχές του 2007 έφτασαν τις 25 χιλιάδες στα τέλη του ίδιου έτους.

Ωστόσο η «μεγάλη έκρηξη» της ελληνικής μπλογκόσφαιρας δεν αφορά αποκλειστικά, ούτε πρωτίστως στην ποσοτική αύξηση των ιστολογίων και των ιστολόγων .

Το 2007 τα ιστολόγια μπήκαν για τα καλά στη ζωή μας. Έγιναν νεανική μόδα, πρωτοσέλιδα σε εφημερίδες, άρθρα σε περιοδικά, αφιερώματα και θέματα σε ραδιοφωνικές και τηλεοπτικές εκπομπές (ΣΚΑΙ YouTube Debate), αντικείμενα δικαστικών διενέξεων (δίκη του blogme), αλλά και αντικείμενα συνεδρίων (Save the Date) καθώς επίσης και βιβλίων (Ψιλικατζού).

Το 2007, τα blogs έγιναν πολιτική μόδα. Οι πολιτικοί ασχολήθηκαν εντατικά με το blogging. Αν δεν απέκτησαν άπαντες δικό τους ιστολόγιο , οι περισσότεροι εξ αυτών έγιναν τακτικοί αναγνώστες των ειδησεογραφικών, κοινωνικών και πολιτικών ιστολογίων ώστε να πιάνουν καθημερινά το «κλίμα» της κοινωνίας. Ορισμένοι εξ αυτών πρωτοτύπησαν : ο ΓΑΠ απέκτησε τον δικό του blogger σύμβουλο κι ο Ευάγγελος Βενιζέλος οργάνωσε την πρώτη συνάντηση πολιτικού με bloggers.

Το 2007, για πρώτη φορά στην πενταετή ιστορία του μέσου, τα blogs και οι bloggers κατάφεραν να επηρεάσουν τη δημόσια ατζέντα θέτοντας προς συζήτηση και προβληματισμό κρίσιμα κοινωνικά ζητήματα: την προστασία του περιβάλλοντος μέσα από τη διαδικτυακή κινητοποίηση και την οργάνωση δύο μαζικών διαδηλώσεων στο Σύνταγμα , τη βελτίωση και τον εξανθρωπισμό του νοσοκομειακού συστήματος μέσα από το blog της Αμαλίας Καλβίνου , την ανάδειξη του κοινωνικού ζητήματος της γενιάς των 700 ευρώ μέσα από το blog της G700.

Το 2007 λοιπόν, τα ελληνικά ιστολόγια άνοιξαν ένα εναλλακτικό μονοπάτι έκφρασης και δραστηριοποίησης για την κοινωνία των πολιτών.

Αλήθεια, μετά από μια τέτοια ξέφρενη πορεία τι μπορεί να περιμένει κανείς για τα ελληνικά blogs το 2008; Η απάντηση είναι αρκετά προφανής : πολλά περισσότερα!

Το 2008 τα blogs θα συνεχίσουν να αποτελούν μια ισχυρή κοινωνική, πολιτική και μιντιακή τάση. Ο αριθμός τους θα αυξηθεί με γοργούς ρυθμούς, τα παραδοσιακά μέσα θα συνεχίσουν να παρακολουθούν από κοντά την εξέλιξη του εναλλακτικού αυτού κοινωνικού Μέσου με άρθρα και εκπομπές, οι περισσότεροι πολιτικοί θα αποκτήσουν δικό τους ιστολόγιο, η Ειδική Γραμματεία Ψηφιακού Σχεδιασμού θα συνεχίσει να παρακολουθεί από κοντά τα τεκταινόμενα, νέα βιβλία και έρευνες θα κυκλοφορήσουν.

Το 2008 αναμένεται να υπάρξει μια ποσοτική διόγκωση της διαδικτυωμένης δημόσιας σφαίρας στην Ελλάδα, κινητήριος μοχλός της οποίας θα είναι χωρίς αμφιβολία ΚΑΙ τα ιστολόγια.

Το στοίχημα του 2008, όμως , εντοπίζεται αλλού : το μονοπάτι που άνοιξαν τα blogs για την κοινωνία των πολιτών πρέπει να μετατραπεί σε δρόμο. Να περάσουμε από την εφηβεία στην ενηλικίωση. Από την ακατάπαυστη κριτική και την περιορισμένη δράση στην εντονότερη κινητοποίηση και την αυτοοργάνωση. Από τα netroots στα grassroots. Από την online συνεύρεση στην offline δικτύωση.

Εμείς στη G700 θεωρούμε ότι τα blogs είναι κάτι παραπάνω από ένας εύκολος και φτηνός τρόπος δημοσίευσης προσωπικών απόψεων. Είναι πρωτίστως ένα εργαλείο που ενδυναμώνει την κοινωνία των πολιτών και θέτει στο τραπέζι της δημόσιας συζήτησης μια ατζέντα για αλλαγές.

Οι κομματικές και επιχειρηματικές ελίτ χάνουν ένα μικρό μέρος της εξουσίας που διαθέτουν να διαμορφώνουν την ημερήσια διάταξη της δημόσιας συζήτησης, ενώ τα παραδοσιακά μέσα χάνουν το αποκλειστικό προνόμιο στην ενημέρωση.

Χωρίς μεσάζοντες, χωρίς φίλτρα, χωρίς αρχισυντάκτες και άνωθεν προσδιορισμένες γραμμές, χωρίς σημεία ελέγχου, κοκαλωμένες ιεραρχίες και εξουσιαστικές δομές.

Βέβαια η οποιαδήποτε απόπειρα εκτίμησης για το αν τα ιστολόγια θα κινηθούν προς την παραπάνω κατεύθυνση είναι δύσκολο να γίνει.

Θα αποκτήσει η Ελλάδα το δικό της MyDD, το δικό της DailyKos, τη δική της Huffington Post; Θα ξεπηδήσει ένα μαζικό περιβαλλοντικό ελληνικό κίνημα έξω από τα στενά όρια παραδοσιακών περιβαλλοντικών οργανώσεων; Κανείς δεν μπορεί να προβλέψει με ακρίβεια, αν και θα επιχειρηθεί από αρκετούς.

Αυτό που σίγουρα υποψιαζόμαστε ότι θα συμβεί, είναι ότι το 2008 δίπλα στην όποια ποσοτική και ποιοτική διεύρυνση της μπλογκόσφαιρας, θα προκύψουν και σημαντικοί κίνδυνοι .

Τα ιστολόγια έχουν ήδη αρχίσει να χειραγωγούνται από τον κόσμο των επιχειρήσεων και των ομάδων πιέσεων, κυρίως για συγκεκαλυμένη διαφημιστική χρήση ή για προώθηση συγκεκριμένων συμφερόντων. Από το πολύ απλό και άκακο «καλώ τους bloggers να κάνουν ένα test drive και να σχολιάσουν στα blogs τους το μοντέλο αυτοκινήτου Χ», μέχρι το πλασάρισμα συγκεκριμένων εμπορικών προϊόντων μέσα από ψευδοϊστολόγια προώθησης ή ακόμη και κεντρικά καθοδηγούμενες issues campaigns που κάθε άλλο παρά ξεκινούν από αυθόρμητους bloggers.

Με την επέκταση της μπλοκγκόσφαιρας έρχεται βέβαια και η ώρα της ευθύνης για τους Έλληνες και τις Ελληνίδες ιστολόγους.

Όπως πολύ σωστά διαπιστώνει ο Μανώλης Ανδριωτάκης[1] :

«τώρα που αποκτήσαμε δυνητικά όλοι πρόσβαση στα Μέσα, κι είμαστε τρόπον τινά όλοι ιδιοκτήτες ενός εκδοτικού συγκροτήματος, ακριβώς τώρα εμφανίζονται με εκπληκτική ένταση τα μεγάλα διλήμματα της διάχυσης των «συμμετοχικών» Μέσων στην κοινωνία:

Θα είμαι ψευδώνυμος ή επώνυμος; Θα γράφω προσωπικές ιστορίες ή θα προσπαθώ να αναλύω τα δημόσια πράγματα; Θα επιλέγω κάθε φορά και διαφορετικό στυλ, στόχους, περιεχόμενο, ή θα επιμένω σε κάποιο είδος συνέπειας των αναρτήσεων μου; Θα επιτίθεμαι σε πρόσωπα ή σε ιδέες; Θα δημοσιεύω καταγγελίες χωρίς στοιχεία ή θα αναλύω τις αιτίες των παθογενειών; Θα προσπαθώ να κάνω ελκυστικό το Μέσο μου, ακόμα κι όταν δεν έχω τίποτα να πω ή θα μιλάω μόνο όταν νιώθω υποχρεωμένος να το κάνω;».

Τελικά , το 2008 , πέρα από ένα ακόμη καλό έτος για το ελληνικό blogging, αναμένεται επίσης να είναι μια χρονιά με κρίσιμα δεοντολογικά και θεσμικά ερωτήματα που αφορούν στη λειτουργία της μπλογκόσφαιρας. Οι Έλληνες bloggers πέρα από πιο ενεργοί και δραστήριοι, θα κληθούν επίσης να καταστούν περισσότερο υπεύθυνοι.


[1] Blogging και Ευθύνη

*Το παραπάνω άρθρο της G700 δημοσιεύτηκε στο ένθετο περιοδικό "Η Ελλάδα το 2008" της Ελληνικής έκδοσης του Economist, ο Κόσμος το 2008, στις 31.12.2007.