Οργιάζει η μαύρη εργασία στη Βόρεια Ελλάδα

Από την εφημερίδα Αγγελιοφόρος 24 - 11 - 2007

Oργιάζει η «μαύρη» εργασία, κυρίως στα εποχικά επαγγέλματα, στη Βόρεια Ελλάδα. Oι επικεφαλής των Εργατικών Κέντρων της Μακεδονίας και της Θράκης χαρακτηρίζουν την ανασφάλιστη εργασία «Λερναία Υδρα», καθώς μέρα με τη μέρα δέχονται ολοένα και περισσότερες καταγγελίες για εκμετάλλευση των ανασφάλιστων εργαζομένων από τους εργοδότες τους.

O εφιάλτης της ανεργίας και η ανάγκη για το μεροκάματο οδηγούν χιλιάδες εργαζομένους στη «μαύρη» εργασία, οι οποίοι δουλεύουν χωρίς ένσημα και ασφαλιστική κάλυψη, αλλά και κάτω από άθλιες συνθήκες, αφού πολλοί από αυτούς εξαναγκάζονται να εργαστούν για «ψίχουλα» μέχρι και 15 ώρες την ημέρα.

Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της ΓΣΕΕ για την ελληνική οικονομία του 2007, το μέγεθος της αδήλωτης εργασίας στην ΕΕ εκτιμάται ότι κυμαίνεται από το 7% έως το 19% του όγκου της συνολικής απασχόλησης, ποσοστά που σημαίνουν ότι 10 έως 28 εκατ. άτομα εργάζονται ανασφάλιστα.

Η χώρα μας καταλαμβάνει μία από τις πιο υψηλές θέσεις στη λίστα της «μαύρης» εργασίας στην ΕΕ, καθώς, σύμφωνα με εκτιμήσεις, το ποσοστό της ανέρχεται στο 25% του όγκου της συνολικής απασχόλησης, δηλαδή περίπου 1.100.000 Ελληνες εργάζονται χωρίς να έχουν δηλωθεί σε κάποιο ασφαλιστικό ταμείο. Ειδικότερα, στη Βόρεια Ελλάδα, όπως εκτιμούν οι πρόεδροι των Εργατικών Κέντρων, το ποσοστό της ανασφάλιστης εργασίας μπορεί να φτάνει τοπικά σε κάποιους νομούς και σε ορισμένους κλάδους έως και το 70%.

Η Χαλκιδική, οι Σέρρες, η Πιερία, η Κοζάνη, η Πτολεμαΐδα, η Πέλλα, η Ημαθία, τα Γρεβενά, η Κομοτηνή και η Αλεξανδρούπολη είναι μερικές από τις περιοχές του βορειοελλαδικού χώρου, όπου η ανασφάλιστη απασχόληση παρουσιάζει έξαρση και οι εκπρόσωποι των Εργατικών Κέντρων ζητούν την εντατικοποίηση των ελέγχων από τις αρμόδιες υπηρεσίες, προκειμένου να προστατευτούν οι εργαζόμενοι και να παταχθεί η εισφοροδιαφυγή.

Ανυπαρξία ελέγχων

Oι συνδικαλιστές καταγγέλλουν την ανυπαρξία των ελεγκτικών μηχανισμών (ΙΚΑ, Επιθεώρηση Εργασίας) για τον περιορισμό της «μαύρης» εργασίας και κατηγορούν την κυβέρνηση ότι έχει αφήσει τους εργαζομένους στο έλεος της μοίρας τους. Από την άλλη, οι ελεγκτικές υπηρεσίες έχοντας τεράστιες ελλείψεις σε προσωπικό, καθίστανται αναποτελεσματικές.

Σύμφωνα με τον Κώστα Νικολάου, μέλος της διοίκησης της Oμοσπονδίας Εργαζομένων Γάλακτος - Τροφίμων και Ποτών, ο οποίος έχει διατελέσει μέλος της τοπικής διοικητικής επιτροπής του ΙΚΑ «από τις 12.448 θέσεις του ΙΚΑ, οι 3.995 είναι κενές, ενώ στα επόμενα χρόνια αναμένεται να συνταξιοδοτηθούν ακόμα 3.000 υπάλληλοι».

O ίδιος ανέφερε ότι το 80% των επιχειρήσεων έχουν να ελεγχθούν από τις υπηρεσίες του ΙΚΑ πάνω από πέντε χρόνια και ότι από τα 13 ελεγκτικά κέντρα που προβλέπονται, λειτουργούν μόνο τέσσερα και αυτά με μισούς υπαλλήλους.

Θεσσαλονίκη:
Στα καφέ - μπαρ, τα εστιατόρια και τις μικρές επιχειρήσεις εντοπίζεται η ανασφάλιστη εργασία στο νομό Θεσσαλονίκης. Το ποσοστό των ανασφάλιστων εργαζομένων εκτιμάται ότι ξεπερνά το 20%. «Oπου υπάρχει μεγάλη ανεργία υπάρχει και μαύρη εργασία, η οποία στη Θεσσαλονίκη ξεπερνά το 20%. Το μεγαλύτερο πρόβλημα στο νομό εντοπίζεται στα καφέ - μπαρ, αλλά και σε μικρές επιχειρήσεις. Αν λειτουργούσε σωστά το ΙΚΑ και η Επιθεώρηση Εργασίας το ποσοστό της ανασφάλιστης εργασίας θα είχε μειωθεί σημαντικά», είπε ο Νίκος Γιαννόπουλος, πρόεδρος του Εργατοϋπαλληλικού Κέντρου Θεσσαλονίκης.

Χαλκιδική: Ανεξέλεγκτες διαστάσεις έχει πάρει το φαινόμενο της «μαύρης» εργασίας στη Χαλκιδική, αφού υπολογίζεται ότι μόνο στον τομέα του τουρισμού εργάζονται χωρίς ασφάλιση περίπου 13.000 άτομα. «Η Χαλκιδική έχει γίνει δυστυχώς καταφύγιο της ανασφάλιστης εργασίας. Το φαινόμενο έχει πάρει εκρηκτικές διαστάσεις στον τουριστικό κλάδο, όπου περίπου 13.000 άτομα εργάζονται χωρίς ασφάλιση. Επίσης, σοβαρό πρόβλημα υπάρχει και στον αγροτικό τομέα. Δυστυχώς, η κυβέρνηση αφήνει τους εργαζόμενους στην τύχη τους, με αποτέλεσμα να ανθεί η μαύρη εργασία», ανέφερε ο Αγγελος Πράτσας, πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Χαλκιδικής.

Σέρρες: Πάνω από 50% είναι το ποσοστό της ανασφάλιστης εργασίας σε ορισμένα επαγγέλματα στο νομό Σερρών. «Η μαύρη εργασία είναι το κυρίαρχο πρόβλημα στο νομό μας και οφείλεται στην εκτίναξη της ανεργίας. Το φαινόμενο έχει πάρει μεγάλες διαστάσεις στα εμπορικά καταστήματα, στην οικοδομή και στους χώρους διασκέδασης, καθώς ξεπερνά το 50%», τόνισε ο Ηλίας Αντωνίου, πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Σερρών.

Πέλλα: Στα ύψη έχει εκτιναχτεί το ποσοστό όσων εργάζονται χωρίς ασφάλιση και ένσημα στο νομό Πέλλας. «Στα εμπορικά καταστήματα οι περισσότεροι εργαζόμενοι είναι ανασφάλιστοι και το ποσοστό τους αγγίζει το 70%. Επίσης, στα διαλογητήρια φρούτων και στις αγροτικές εργασίες πολλοί εργάτες απασχολούνται χωρίς να είναι ασφαλισμένοι», επισήμανε ο Γιώργος Βουδούρης, πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Γιαννιτσών.

Ημαθία: Στη μεταποίηση, τα εμπορικά καταστήματα, τα σούπερ μάρκετ, τις αγροτικές και οικοδομικές εργασίες και τις καφετερίες έχει απλώσει τα «πλοκάμια» της η ανασφάλιστη εργασία στο νομό Ημαθίας. «Υπάρχουν πολλοί εργοδότες που προσλαμβάνουν χωρίς ασφάλιση άτομα για 4ωρη εργασία αλλά τους απασχολούν για 8 ή 12 ώρες, χωρίς να τους πληρώνουν και τις υπερωρίες. Τα φαινόμενα αυτά εντοπίζονται στη μεταποίηση, στα εμπορικά καταστήματα, στις καφετερίες, σε μικρές ξενοδοχειακές μονάδες, στη γεωργία κ.α.», τόνισε ο Χρήστος Τρεμπελής, επικεφαλής του Εργατικού Κέντρου Νάουσας.

Πιερία: Μεγάλο είναι το ποσοστό στην Πιερία όσων εργάζονται χωρίς να έχουν ασφαλιστική κάλυψη και ένσημα. «Σε ορισμένα επαγγέλματα, όπως είναι οι διανομείς έτοιμου φαγητού, οι υπάλληλοι καφετεριών και εμπορικών καταστημάτων, το ποσοστό της μαύρης εργασίας στο νομό μας ξεπερνά το 50%. Επίσης, σημαντικός είναι ο αριθμός των ανασφάλιστων εργατών στην οικοδομή και τα τουριστικά επαγγέλματα», δήλωσε ο Νίκος Κωνσταντίνου, πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Κατερίνης.

Κιλκίς: Στις εποχικές εργασίες, όπως είναι οι οικοδομικές και οι αγροτικές, εντοπίζεται η «μαύρη» εργασία στο Κιλκίς. Oι αρμόδιοι επισημαίνουν ότι οι ανασφάλιστοι εργαζόμενοι διστάζουν να καταγγείλουν επωνύμως την εκμετάλλευση που υφίστανται από τους εργοδότες, γιατί φοβούνται μήπως χάσουν τη δουλειά τους. «Oι ανασφάλιστοι φοβούνται να καταγγείλουν επωνύμως τους εργοδότες και έτσι το πρόβλημα της μαύρης εργασίας διαιωνίζεται», τόνισε ο Δημήτρης Βουλγαράκης, πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Κιλκίς.

Κοζάνη: Εκρηκτικές διαστάσεις έχει πάρει η ανασφάλιστη εργασία στο νομό Κοζάνης, καθώς αγγίζει το 70%. Στα λιγνιτωρυχεία, τη γουνοποιία, τα σούπερ μάρκετ, τα εμπορικά καταστήματα και τα καφέ - μπαρ οι περισσότεροι εργαζόμενοι απασχολούνται χωρίς να είναι ασφαλισμένοι σε κάποιο ταμείο. «Oι εργοδότες κάνουν ό,τι θέλουν. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα μίας γυναίκας, η οποία ήταν ανασφάλιστη και απολύθηκε από ένα σούπερ μάρκετ, χωρίς να υπογράψει η ίδια το χαρτί της απόλυσης, αλλά, αυθαίρετα, ο εργοδότης της.

Το τοπίο στις εργασιακές σχέσεις είναι εκρηκτικό και η παραβίαση της εργατικής νομοθεσίας στο νομό μας είναι καθημερινό φαινόμενο», ανέφερε ο Βαγγέλης Μίχος, πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Κοζάνης. Από την πλευρά του, ο Αναστάσιος Τσιαφίδης επικεφαλής του Εργατικού Κέντρου Πτολεμαΐδας πρόσθεσε τα εξής: «Στα λιγνιτωρυχεία η κατάσταση είναι ανεξέλεγκτη, καθώς εκεί εργάζονται δεκάδες αλλοδαποί αλλά και Ελληνες κάτω από άθλιες συνθήκες, για 15 ώρες την ημέρα, χωρίς ένσημα και με μεροκάματο 5 ευρώ».

Καστοριά: Πάνω από 20% εκτιμάται ότι είναι το ποσοστό των ανασφάλιστων εργαζομένων στο νομό Καστοριάς. «Η μαύρη εργασία ανθεί στον κλάδο της γουνοποιίας, αλλά και στις μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις, όπου οι περισσότεροι εργαζόμενοι είναι ανασφάλιστοι. Ζητάμε να γίνονται εντατικότεροι έλεγχοι από τα κλιμάκια του ΙΚΑ και της Επιθεώρησης Εργασίας», είπε ο Γιάννης Κογιόπουλος, πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Καστοριάς.

Φλώρινα: Δεκάδες είναι οι εργαζόμενοι που απασχολούνται χωρίς ασφαλιστική κάλυψη σε οικοδομικές εργασίες, στα μικρά εμπορικά καταστήματα και σε καφετερίες της Φλώρινας. «Στην περιοχή μας δεν υπάρχει προσφορά εργασίας, για το λόγο αυτόν η μαύρη απασχόληση έχει περιοριστεί στην οικοδομή, τα μικρά εμπορικά καταστήματα και σε χώρους διασκέδασης», τόνισε ο Γιάννης Δημητρίου, πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Φλώρινας.

Γρεβενά: Ενας στους 10 εποχικά εργαζόμενους είναι ανασφάλιστος στα Γρεβενά, όπως αναφέρουν οι αρμόδιοι. «Στα σούπερ μάρκετ, τις καφετερίες και στα τουριστικά επαγγέλματα γίνεται χαμός με τη μαύρη εργασία. Η κατάσταση δεν ελέγχεται και εκτιμάται ότι στις εποχικές εργασίες ο ένας στους δέκα εργαζομένους είναι ανασφάλιστος. Για παράδειγμα, σε μικρές ξενοδοχειακές μονάδες ή στα σούπερ μάρκετ είναι σύνηθες το φαινόμενο να απασχολούν διπλάσιες ώρες τους εργαζομένους, χωρίς να τους ασφαλίζουν και χωρίς να πληρώνουν τα ένσημα ή τις υπερωρίες τους», ανέφερε ο Λάζαρος Κυριαζίδης, πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Γρεβενών.

Καβάλα: Το 25% φτάνει το ποσοστό της αδήλωτης εργασίας στην Καβάλα. Στο Εργατικό Κέντρο της πόλης σχεδόν καθημερινά φτάνουν καταγγελίες που αφορούν την εκμετάλλευση των ανασφάλιστων εργαζομένων. «Στην περιοχή μας η ανασφάλιστη εργασία κυμαίνεται από 20% έως 25% και εντοπίζεται κυρίως στις οικοδομές, τα εμπορικά καταστήματα, στην επεξεργασία μαρμάρων, στις καφετερίες και σε αγροτικές εργασίες. Κάτω από το φόβο της ανεργίας οι αδήλωτοι εργαζόμενοι φοβούνται να καταγγείλουν τους εργοδότες του, οι οποίοι τους απειλούν ότι θα τους διώξουν από τη δουλειά και θα τους αντικαταστήσουν», δήλωσε ο Παναγιώτης Τιάκας, πρόεδρο του Εργατικού Κέντρου Καβάλας.

Δράμα: Με τη Λερναία Υδρα παρομοιάζουν οι συνδικαλιστές την ανασφάλιστη εργασία στην Καβάλα. «Oταν βρούμε κάποιον να απασχολεί ανασφάλιστους εργαζόμενους τον καταγγέλλουμε στο ΙΚΑ και την Επιθεώρηση Εργασίας, αλλά δυστυχώς το πρόβλημα έχει εξαπλωθεί και μοιάζει με τη Λερναία Υδρα. Η ανασφάλιστη εργασία στην περιοχή μας είναι κυρίως στις οικοδομικές εργασίες, στο γεωργικό τομέα και στους χώρους διασκέδασης», επισήμανε ο Χρήστος Βασιλειάδης, πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Δράμας.

Ξάνθη: Στο γεωργικό τομέα, στις βιοτεχνίες, αλλά και στους χώρους διασκέδασης παρατηρείται το μεγαλύτερο ποσοστό ανασφάλιστης εργασίας στη Ξάνθη. Στην ευρύτερη περιοχή έχει προσέλθει το τελευταίο διάστημα νέο «κύμα» αδήλωτων εργαζομένων από τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία, οι οποίοι εργάζονται έναντι «πινακίου φακής» στα χωράφια, αλλά και στις μικρές βιοτεχνίες του νομού. Επίσης, στις καφετερίες της Ξάνθης δεκάδες άτομα, κυρίως νεαρής ηλικίας, εργάζονται ανασφάλιστα.

Ροδόπη: Ακόμα και το 70% φτάνει το ποσοστό της «μαύρης» εργασίας στην Κομοτηνή, κυρίως στις επιχειρήσεις εστίασης και διασκέδασης. «Η Κομοτηνή, λόγω του μεγάλου αριθμού των φοιτητών, παρουσιάζει μεγάλο ποσοστό στη μαύρη εργασία. Πολλοί φοιτητές για να καλύψουν τα έξοδά τους εργάζονται ανασφάλιστοι σε χώρους σίτισης και σε καφετερίες, με αποτέλεσμα το ποσοστό της αδήλωτης εργασίας να αγγίζει το 70%», είπε ο Παντελής Μαγαλιός, πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Κομοτηνής.

Έβρος: Κυρίως στα τουριστικά επαγγέλματα, στη γεωργία και στη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων παρατηρούνται φαινόμενα ανασφάλιστης εργασίας στον Εβρο. «Το ποσοστό της αδήλωτης εργασίας στην περιοχή μας ξεπερνά το 30%. Oι περισσότεροι ανασφάλιστοι εργάτες δουλεύουν σε τουριστικά επαγγέλματα, αλλά και σε χωράφια. Πολλοί είναι οι Βούλγαροι εργάτες γης που έρχονται νόμιμα στην Ελλάδα να δουλέψουν, αλλά απασχολούνται χωρίς ασφαλιστική κάλυψη», τόνισε ο Γιώργος Ευσταθίου, πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Αλεξανδρούπολης.