Wednesday, September 10, 2008

Διαδίκτυο και προσωπικά δεδομένα: beyond anonymity in the blogosphere

Δεν θα μπορούσε να υπάρξει συνάντηση ανάμεσα σε Έλληνες bloggers, πολιτικούς και ευρωπαίους policy makers, όπως η πρόσφατη επίσκεψη 50 Ελλήνων ιστολόγων στις Βρυξέλλες ύστερα από πρωτοβουλία των δύο ευρωβουλευτών του ΠΑΣΟΚ Σταύρου Λαμπρινίδη και Μαίρης Ματσούκα, χωρίς αναφορά στο θέμα της ανωνυμίας στο διαδίκτυο. Το αίτημα άλλωστε για άρση της ανωνυμίας επανέρχεται επίμονα στη δημόσια ατζέντα κυρίως από δημόσια πρόσωπα τα οποία συκοφαντούνται συστηματικά από ανώνυμους bloggers. Μάλιστα προς ενίσχυση του επιχειρήματος αυτού συστρατεύεται πολλές φορές το επιχείρημα περί της ανάγκης να διευκολυνθεί η πάταξη σοβαρών εγκλημάτων, όπως για παράδειγμα η διακίνηση παιδικού πορνογραφικού υλικού ή η τρομοκρατία.

Κάπου εδώ μπλέκουμε «μήλα με πορτοκάλια». Όχι μόνο γιατί η δυσφήμιση ακόμα και η συκοφαντική αποτελούν πλημμελήματα, ενώ η τρομοκρατία και η παιδική πορνογραφία κακουργήματα. Πάνω απ' όλα, διότι στην πρώτη περίπτωση μιλάμε για ένα άδικο στραπατσάρισμα της δημόσιας εικόνας ενός φυσικού προσώπου, ενώ στη δεύτερη για εγκληματικές και αποτρόπαιες πράξεις.

Το ζήτημα συνεπώς που τίθεται εδώ είναι εάν και κατά πόσο η νόμιμη και δίκαιη απαίτηση ενός δημόσιου προσώπου να προστατέψει τον εαυτό του από άδικες και ανυπόστατες επιθέσεις εξυπηρετείται οπωσδήποτε και μόνο με τη θεσμική άρση του δικαιώματος της ανωνυμίας ή εάν μπορεί να επιτευχθεί με τρόπο που δεν περιορίζει υπέρμετρα βασικά ατομικά δικαιώματα και δεν περιπλέκει το θεσμικό πλαίσιο. Κατά την άποψή μας μπορεί να συμβεί το δεύτερο.

Τεχνικά άλλωστε η κατά περίπτωση άρση είναι ήδη δυνατή. Η ανωνυμία στο διαδίκτυο τεχνικά δεν υφίσταται, αφού οι πάντες διαθέτουν συγκεκριμένη ηλεκτρονική ταυτότητα που τους χαρακτηρίζει και μέσω της οποίας είναι δυνατό, υπό προϋποθέσεις, να εντοπιστούν. Όταν συνεπώς υπάρχει μια παραβίαση της νομοθεσίας μπορεί ύστερα από αίτημα του εισαγγελέα να γίνει άρση του απορρήτου.

Είναι όμως εύκολο; Σίγουρα τα πράγματα θα ήταν πολύ πιο απλά εάν ο έχων έννομο συμφέρον είχε στη διάθεσή του ένα συγκεκριμένο όνομα να μηνύσει και όχι να αναζητήσει τον παραβάτη μέσω ηλεκτρονικής ταυτότητας στο internet με τη συνδρομή εισαγγελέα. Υπ' αυτό το πρίσμα η θεσμοθέτηση της υποχρεωτικής επωνυμίας των bloggers σκοπεύει ακριβώς στο να διευκολύνει τη νομική διαδικασία παρέχοντας ταυτόχρονα ισχυρά αντικίνητρα σε κάποιον ανώνυμο να προβεί σε εύκολες προσωπικές επιθέσεις εναντίον τρίτου προσώπου.

Πρόκειται, ωστόσο, για την προσπάθεια θεσμικής τυποποίησης στην ελληνική της εκδοχή ενός ιδιόρρυθμου επικοινωνιακού και πολιτικού φαινομένου. Τα τελευταία χρόνια τα blogs αναδεικνύονται σε νέο σημείο αναφοράς των media, ιδιαίτερα εάν παρατηρήσει κανείς τις φετινές αμερικανικές εκλογές. Έχουν ήδη αλλάξει το χαρακτήρα της ειδησιογραφίας (εικοσιτετράωρος κύκλος ενημέρωσης) και έχουν επηρεάσει την ποιότητά της (παραειδήσεις και διαδραστικότητα). Το ίδιο φαινόμενο ζούμε και στην Ελλάδα με πολλά blogs συχνής επισκεψιμότητας να τροφοδοτούν συνεχώς με πικάντικες και έκτακτες "ειδήσεις" ώστε να κρατούν συνεχώς ζωντανό το ενδιαφέρον και την επισκεψιμότητα. Η άλλη πλευρά του ίδιου φαινομένου είναι η διαδραστικότητα. Αυτό το νέο είδος media δίνει τη δυνατότητα στον καθένα να μπει στο διάλογο, να πει πράγματα για τα οποία δεν θα έβαζε ποτέ την υπογραφή του, να διαπιστώσει τις υστερήσεις του και να δοκιμάσει τη δύναμη των απόψεών του. Το φαινόμενο αυτό η Ελλάδα δείχνει να το υποδέχεται αμήχανα, χωρίς γνώση και με τη συνηθισμένη νομολαγνεία και θεσμική τσαπατσουλιά.

Με αυτή την έννοια η θεσμική άρση της ανωνυμίας δείχνει να αναδιανέμει δύναμη και επικοινωνιακούς πόρους από τη βάση (χρήστες διαδικτύου) στην κορυφή (δημόσια πρόσωπα). Η ισορροπία ισχύος που υπάρχει αυτή τη στιγμή στη blogo-σφαιρα θα διαταραχθεί σε βάρος των χρηστών του διαδικτύου χωρίς να τηρείται κανένα κριτήριο αναλογικότητας και χωρίς να ικανοποιείται κάποιος εξαιρετικά σημαντικός κοινωνικός στόχος.

Είναι λοιπόν λογικό όλοι οι bloggers να αντιδρούμε έντονα όταν βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τέτοιου τύπου ρυθμίσεις σε εθνικό, για να λέμε τα πράγματα με τ' όνομά τους, επίπεδο (βλ blogoνόμο). Ωστόσο πρέπει εδώ να υπογραμμιστεί και να τονιστεί με κεφαλαία γράμματα ότι το διαδίκτυο ΔΕΝ ΕΞΑΝΤΛΕΙΤΑΙ στη blogoσφαιρα, ούτε τα θέματά που αντιμετωπίζουν χρήστες και πολιτεία περιορίζονται στο ζήτημα της ανωνυμίας.

Η θεματική της συζήτησης σχετικά με τα δικαιώματα των χρηστών internet, όπως αυτή μερικώς διαμορφώνεται και κωδικοποιείται στη νέα Οδηγία περί προστασίας προσωπικών δεδομένων στο διαδίκτυο (E-Privacy Directive) και για την οποία είχαμε την ευκαιρία να ενημερωθούμε κατά την επίσκεψή μας στις Βρυξέλλες χτες και προχτές, είναι πολύ ευρύτερη και συμπεριλαμβάνει πολύ πιο σοβαρά θέματα με τα οποία μπορεί και οφείλει κανείς να ασχοληθεί.

Στην εποχή της τεχνολογικής επανάστασης και της έκρηξης πληροφορίας οι πάντες, κυβερνήσεις, ιδιωτικές εταιρείες, αλλά και η λεγόμενη uncivil society επιδιώκουν την ανεξέλεγκτη πρόσβαση στα ηλεκτρονικά δεδομένα μας. Στόχος πρέπει να είναι η διασφάλιση της μεγαλύτερης δυνατής προστασίας της προσωπικότητας του ανθρώπου. Στοιχείο της αυτονομίας είναι η δυνατότητα του καθένα μας να επιλέγει τι θα βγάζει στη φόρα και τι θα κρατά για τον εαυτό του, η δύναμή του δηλ. να εκπλήσσει. Η αυτονομία του γίνεται αναιμική όταν σκανάρονται η συνήθειες και οι κινήσεις του. Πολύ σοβαρότερο ζήτημα είναι το facebook το οποίο δίνει διαθεσιμότητα σε προφίλ προσωπικότητας των χρηστών σε όποιον έχει τη δύναμη να το θελήσει, δηλ. στο κράτος και τις εταιρείες. Ό,τι χτιζόταν δεκαετίες για την προστασία των προσωπικών δεδομένων των πολιτών και της προσωπικότητας του ανθρώπου από τη δυνατότητα διασύνδεσης των νέων τεχνολογιών ανάτρεπεται μέσα σε 18 μήνες.

Όπως πολύ εύστοχα διατύπωσε η φιλελεύθερη Ολλανδή ευρωβουλευτής και μέλος της Επιτροπής Ελευθεριών του Ευρωκοινοβουλίου Sophia in't Veld, στην προκειμένη περίπτωση δε μιλάμε απλά για την προστασία της ιδιωτικότητας του πολίτη, έννοια η οποία άλλωστε μεταλλάσσεται ανάλογα με το χρόνο και την κουλτούρα της κάθε κοινωνίας, αλλά για κάτι ακόμα πιο σημαντικό: τη δυνατότητα του πολίτη να μπορεί αυτός να ελέγχει τις κυβερνήσεις και τις πάσης φύσεως εξουσίες και όχι το αντίστροφο. Μιλάμε δηλαδή για την ποιότητα της ίδιας της δημοκρατίας μας στην εποχή της πληροφορίας.

32 comments:

  1. Ρε παλληκαράκια! Ο Λαμπρινίδης είναι βαθύς γνώστης των Ευρωπαικών και Διεθνών θεμάτων όπως διαδίδεται;
    Η Ματσούκα είναι όμορφη,έξυπνη και μορφωμένη,κάτι σαν τη Διαμαντοπούλου ας πούμε;
    Ξερουν απο μπλόγκς; Τα αγαπάνε; Τα στηρίζουν; Τα φοβούνται;

    ReplyDelete
  2. Συγχαρητήρια για την εξαιρετική σας ανάλυση, η οποία επιτέλους εγκαινιάζει την ουσία του θέματος.
    Θα πω κάτι που συνήθως δεν τονίζεται και το ανέφερε ο Peter Hustinx στη συνάντηση που οργανώθηκε με εμάς: "Το blogging εγείρει μία σειρά από ζητήματα που ανάγονται στα θεμελιώδη δικαιώματα". Δεν είναι μόνο η ελευθερία της έκφρασης δηλαδή, αυτό που ασκείται μέσα από τα μπλογκς. Υπάρχει κι άλλο ένα θεμελιώδες δικαίωμα, το οποίο διαφροποιεί το blogging σε σχέση με τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης: το γεγονός ότι ταυτόχρονα με την ελευθερία της έκφρασης, εμείς ασκούμε και το δικαίωμα στην ελεύθερη ανταπόκριση και επικοινωνία, το οποίο προστατεύεται από το Σύνταγμα με την καθιέρωση του απορρήτου των επικοινωνιών. Αυτή η παράλληλη ενάσκηση δικαιωμάτων (έκφραση + επικοινωνία μέσω της χρήσης δικτύων, χωρίς αναγραφή των στοιχείων ταυτότητας του χρήστη) δημιουργεί το πλαίσιο της συνταγματικής προστασίας της ανωνυμίας/ψευδωνυμίας του blogger. Ένα νέο δικαίωμα, δηλαδή, από το συνδυασμό αυτών των δύο, στο ο ποίο ο νομοθέτης και η εκτελεστική εξουσία περιορίζονται από το Σύνταγμα ως προς τις επεμβάσεις τους.

    ReplyDelete
  3. @ e-lawyer

    Σε ευχαριστούμε για τα καλά λόγια και κυρίως για την πολύ ενδιαφέρουσα τοποθέτηση σου. Έχουμε παρακολουθήσει τη σχετική συζήτηση στο δικό σου μπλογκ και προσπαθούμε να αποκτήσουμε μια καλύτερη εικόνα επί του θέματος, το οποίο γνωρίζεις και παρακολουθείς από κοντά.

    ReplyDelete
  4. @ G700
    @ e-lawyer

    Το ζήτημα της ελευθερίας έκφρασης του πολίτη, αλλά και της ελεύθερης ανταπόκρισης κι επικοινωνίας μεταξύ των πολιτών, είναι σίγουρα ζήτημα που αγγίζει την καρδιά της κοινωνίας της πληροφορίας – δηλαδή τη σημερινή εποχή – και που στην Ελλάδα, μέχρι στιγμής, 1) παρακολουθείται από απόσταση, 2) περιορίζεται σε μυωπικά debate για την προστασία των δημόσιων προσώπων από την κριτική που προέρχεται από τη βάση της κοινωνίας, τον Έλληνα πολίτη, 3) πρέπει να τοποθετηθεί στη φιλοσοφική του βάση στο πλαίσιο διερεύνησης των ορίων μεταξύ της δημοκρατίας και της ελευθερίας.

    Το διαδίκτυο μέχρι σήμερα, στο δυτικό κόσμο τουλάχιστον, είναι ουδέτερο.

    Σε τι βαθμό θα έπρεπε οι κυβερνήσεις να έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης σε προσωπικά δεδομένα και σε ποιον θα έπρεπε να δοθεί η δυνατότητα ελέγχου των κυβερνήσεων από την πρόσβαση αυτή?

    Σε τι βαθμό ένα ελεύθερο διαδίκτυο μπορεί να παρέχει τη βάση για μεγαλύτερη ανταλλαγή ιδεών, για μεγαλύτερη επιχειρηματική δράση, για περισσότερες οικονομικές συναλλαγές, για μαζικότερη επικοινωνία? Σε τι βαθμό η θέσπιση ρυθμίσεων κατάργησης της «ουδετερότητας» του διαδικτύου θα έβλαπτε την ανάπτυξη, την ελευθερία, τη δημοκρατία, εις βάρος της προστασίας του δημόσιου βίου και της ασφάλειας των πολιτών?

    Σε τι βαθμό οφείλουμε να μιλάμε για προστασία προσωπικών δεδομένων και πρόσβαση σε αυτά σε αντιπαραβολή με την προστασία των δημόσιων δεδομένων και πρόσβαση σε αυτά από τους πολίτες?

    ReplyDelete
  5. Φαντασθείτε ότι

    ΔΙΠΛΑ στην ΜΑΤΣΟΥΚΑ

    ακόμα και η Δημητρούλα Λιάνη-Παπανδρέου

    είναι

    ΚΥΡΙΑ με κεφαλαία.

    Believe it or not!

    ReplyDelete
  6. Mε αυτά και άλλα πολλά

    ΗΛΙΘΙΕ Γιωργάκη Παπανδρέου

    YΠΟΤΙΜΗΣΕΣ την ΝΟΗΜΟΣΥΝΗ του ΠΟΛΙΤΗ

    και

    ΘΑ ΤΙΜΩΡΗΘΕΙΣ!!!!!!!!!!!!!!!!

    ReplyDelete
  7. vre kalos ton komfoukio...panta me ton kalo ton logo gia to pasok ayto to paidi

    ReplyDelete
  8. "ακόμα και η Δημητρούλα Λιάνη-Παπανδρέου

    είναι

    ΚΥΡΙΑ με κεφαλαία."

    Πάνω απόλα σεβασμό στις προτιμήσεις σας.

    ReplyDelete
  9. @ mesout tavaz

    "Σε τι βαθμό οφείλουμε να μιλάμε για προστασία προσωπικών δεδομένων και πρόσβαση σε αυτά σε αντιπαραβολή με την προστασία των δημόσιων δεδομένων και πρόσβαση σε αυτά από τους πολίτες?"

    Η πρόσβαση στα δημόσια δεδομένα είναι δικαίωμα πολιτικό. Επηρεάζει την ποιότητα της δημοκρατίας στο μέτρο που κάνει πιο εύκολη την ήδη υπαρχουσα πρόσβαση στις δημόσιες πράξεις (δημοσίευση στο ΦΕΚ).

    Η προστασία των προσωπικών δεδομένων έχει θεμελιωθεί στον αντίποδα της ανάπτυξης των νέων τεχνολογιών που δίνουν τη δυνατότητα επεξεργασίας των δεδομένων.

    Προσωπικά δεδομένα υπήρχαν πάντοτε. Απλώς ο ρουφιάνος της γειτονιάς δεν μπορούσε να συλλέξει -με την ίδια ευκολία που σκανάρονται ηλεκτρονικά- τις κινήσεις και τις συνήθειες του καθενός.

    Και κυρίως σήμερα υπάρχει δυνατότητα διασύνδεσης των πληροφοριών που συλλέγονται από διάφορες πηγές.

    Ξέρω ότι ψωνίζεις 2 μπουκάλια ουίσκι τη βδομάδα, διαβάζεις 3 βιβλία το χρόνο, ξέρω ακόμη ποιες εφημερίδες διαβάζεις στο internet και πληρώνεις φόρο 150 ευρώ την ίδια στιγμή που κάνεις αγορές πολυτελών προϊόντων κάθε μήνα.

    Αυτή είναι η θεμελιώδης έννοια των προσωπικών δεδομένων. Η προστασία της προσωπικής πληροφορίας ώστε να μηνν είναι δυνατή ή έστω εύκολη η διαμόρφωση προφίλ προσωπικότητας.

    Το να έχω τη δύναμη από πριν να ξέρω μέσες άκρες την προσωπικότητα κάποιου, να μπορώ με σχετική ακρίβεια να προβλέπω τις κινήσεις του είναι αυτό που υποβαθμίζει την αξία του ανθρώπου.

    Γιατί από τα πιο βασικά στοιχεία της αξίας του ανθρώπου είναι η δυνατότητά του να είναι αυτόνομος, να βγαίνει και μπαίνει στο δημόσιο χώρο όποτε θέλει, η δύναμη του όπως λέει η g700 στο post να εκπλήσσει.

    ReplyDelete
  10. Και για να συμπληρώσω τα προσωπικά δεδομένα δεν κατοχυρώνουν απλώς την προστασία της προσωπικότητας.

    Δίνουν τη δυνατότητα στον άνθρωπο να αναπτύξει την προσωπικότητά του εν πλήρει ελευθερία, μακρία από τις ιδεοληψίες που επικρατούν σε κάθε κοινωνία.

    Τα προσωπικά δεδομένα δίνουν τη δυνατότητα στον άνθρωπο ή μάλλον αναγνωρίζουν ότι οι ανθρώπινες προσωπικότητες συνθέτουν και λίγο πιο "σκοτεινά" υλικά μακρία από τον εκάστοτε καθωσπρεπισμό.

    Δεν αναφέρομαι φυσικά σε εγκληματικές πράξεις.

    ReplyDelete
  11. @ e-lawyer
    "το δικαίωμα στην ελεύθερη ανταπόκριση και επικοινωνία, το οποίο προστατεύεται από το Σύνταγμα με την καθιέρωση του απορρήτου των επικοινωνιών"

    Έχω μία αμφιβολία εάν κάτι τέτοιο ισχύει για τα blogs από τη στιγμή που εντάσσονται στη δημόσια σφαίρα, είναι δηλ. ένας χώρος διαλόγου και μάχης.

    Θα χαρακτηρίζα ημι-δημόσιο χώρο το facebook όπου όντως υπάρχει ιδιωτική επικοινωνία στο μέτρο που επιλέγεις εσύ σε ποιους εκτίθεσαι.
    Αλλά είναι και δημόσιος χώρος στο μέτρο που παίρνεις μέρος σε δημόσιες πρωτοβουλίες και επιλέγεις να εκτεθείς στο χώρο του διαλόγου.

    ReplyDelete
  12. τι λένε οι bloggers για το ταξίδι τους στις Βρυξέλλες Greek Bloggers 2 Brussels

    ReplyDelete
  13. για μένα απλό είναι το πράγμα όποιος συκοφαντείται ας μηνύσει και ας βρει η υπηρεσία δίωξης ηλεκτρονικού εγκλήματος το συκοφάντη. δε θα ασχολούμαστε όλη την ώρα μ' αυτό το θέμα. στην Ευρώπη κανείς δεν ασχολείται με ανώνυμους η κουβέντα έχει προχωρήσει. Στην Ελλάδα θα αρρωστήσουμε να πούμε για δύο τρία μπλογκς που κάνουν όλη την καταστροφή και δυο τρεις διάσημους που θίγονται. και γι αυτούς θα φτιάξουμε και νόμο. όπως με το μπλοκάκι δεν μπορεί να πιάσει τη φοροδιαφυγή το κράτος τους φορολογεί όλους ανεξαιρέτως. τα χλωρά καίγονται με τα ξερά.

    ReplyDelete
  14. @ panagriotatos

    Συμφωνώ με όσα λες. Η πρόσβαση στα δημόσια δεδομένα έχει να κάνει κυρίως με τη διαφάνεια λειτουργίας του κράτους. Τα προσωπικά δεδομένα έχουν να κάνουν με την προστασία της ιδιωτικής ζωής από τον έλεγχο τρίτων και της ελευθερίας του ατόμου να επικοινωνεί, να εκφράζεται, να δρα, χωρίς περιορισμούς. Κι εδώ εννοώ την έννοια liberty κι όχι freedom, καθώς η πρώτη έννοια κατά την άποψη μου σημαίνει ελευθερία που όμως σέβεται και λειτουργεί εντός των δημοκρατικών θεσμών μιας χώρας.

    Το ερώτημα όμως τίθεται ειδικά στο πλαίσιο της ελληνικής πραγματικότητας, όπου το debate περί προσωπικών δεδομένων εμφανίζεται όταν ακόμα δεν έχουν παρθεί σημαντικά βήματα προς την επίλυση θεμάτων διαφάνειας και σχέσης δικαιοσύνης μεταξύ πολιτείας και πολιτών.

    ReplyDelete
  15. Η τεχνολογική εξέλιξη οδηγεί αναπόφευκτα όλα τα πληροφοριακά συστήματα να υιοθετούν περισσότερο ανοικτές αρχιτεκτονικές.

    Αυτήν η καινούρια αρχιτεκτονική συστημάτων ευνοεί με τη σειρά της τη διαφάνεια, την ευκολότερη και χωρίς αντιστάσεις ροή των πληροφοριών προς κάθε κατεύθυνση, αυξάνοντας έτσι γεωμετρικά τις δυνατότητες των επιμέρους στοιχείων να οργανώνονται σε όλο και πολυπλοκότερες δομές αλλά και δυνατότητες.

    Στη βιολογική εξέλιξη αυτά τα νέα είναι πολύ παλιά. Τα κύτταρα δημιούργησαν τέτοια συνεργατικά συστήματα υιοθετώντας διάφορα πρωτόκολλα επικοινωνιών μεταξύ τους καταλήγοντας σε πολύπλοκες μορφές οργανισμών. Οργανισμοί οι οποίοι στην κορυφή της εξελικτικής πυραμίδας με την σταδιακή αύξηση της πολυπλοκότητας έγιναν self-aware!

    Αν γίνει μια πρόχειρη αναγωγή στο τεχνολογικό πεδίο, τότε μπορούμε βάσιμα να εικάσουμε πως όταν η αυτό-οργάνωση των πληροφοριακών συστημάτων φτάσει σε ένα κρίσιμο σημείο πολυπλοκότητας θα υπάρξει εξέλιξη και μετασχηματισμός σε κάτι το εντελώς νέο. Με την προυπόθεση βέβαια πως η όποια αύξηση της πολυπλοκότητας πέρα από την τυχαιότητα θα απαντά και σε ορισμένες αναγκαιότητες.

    Η αίσθησή μου μου λέει πως σε ικανό βάθος χρόνου η αναγκαιότητα της διαφανούς συνεργασίας και της απρόσκοπτης επικοινωνίας των επιμέρους στοιχείων μέσα στα διάφορα συστήματα θα υπερκαλύψει τα μειονεκτήματα της απώλειας της "ιδιωτικότητας". Η απώλεια αυτήν μοιάζει σήμερα σχεδόν αναπόφευκτη. Ας μην ξεχνάμε όμως πως διαφανείς πλέον δεν γίνονται μόνον οι πολίτες, διαφανείς γίνονται και οι ίδιες οι εταιρίες και οι κυβερνήσεις. Όλα γίνονται στην πορεία περισσότερο διαφανεί.

    Η αύξηση της πολυπλοκότητας στις πληροφορίες θα μετατοπίσει επίσης και την έννοια της ελευθερίας από το επίπεδο της έκφρασης, στο επίπεδο της νοητικής συγκρότησης. Θα μετατοπιστεί από το πεδίο της δράσης-αντίδρασης, στο πεδίο του γίγνεσθαι. Το internet ήδη προσφέρει μια τεράστια αποκέντρωση στον έλεγχο των πληροφοριών και της παγκόσμιας γνώσης.

    Το άτομο για 1η φορά ίσως στην ιστορία της ανθρωπότητας μπορεί να επιλέξει ελεύθερα και χωρίς μεσάζοντες την ποιότητα των πληροφοριών με τις οποίες θα ταυτιστεί στη διάρκεια της ζωής του.

    Αυτήν η εξέλιξη των πληροφοριακών συστημάτων στην πορεία θα μετασχηματίσει αναπόφευκτα έννοιες και νοήματα που σήμερα θεωρούμε δεδομένα. Με άλλα λόγια η πληροφοριακή επανάσταση μετασχηματίζει και το "ιδωτικό" περιεχόμενο των ανθρώπων.

    Για να γίνω ίσως πιο κατανοητός θα αναφέρω ένα παράδειγμα επίσης από την βιολογία:

    Πχ το πεδίο ελευθερίας της έκφρασης στο άτομο αντιστοιχεί στους μονοκύτταρους οργανισμούς που πλέουν ελεύθερα μεν αλλά απομονωμένοι δε μέσα στην αρχαία θάλασσα. Είναι φαινομενικά ελεύθεροι οργανισμοί αλλά εξαιρετικά μειωμένων δυνατοτήτων. Και αυτές οι μειωμένες δυνατότητες είναι μια άλλη μορφή σκλαβιάς.

    Η ελευθερία στο πεδίο του γίγνεσθαι αντιστοιχεί στα κύτταρα
    που συμβιώνουν μέσα σε έναν οργανισμό. Αυτά τα κύτταρα ξεκίνησαν αρχικά όλα ως βλαστοκύτταρα, αλλά στα πρώιμα στάδια της αυτο-οργάνωσής τους "επιλέξανε ελεύθερα" ποια εξειδικευμένη μορφή θα γίνουν στα πλαίσια του πολύπλοκου οργανισμού.

    Ως μεμονωμένα κύτταρα δεν απολαμβάνουν την ιδιωτικότητα και την ελευθερία των πρώτων, αλλά μέσα από την συμβίωσή τους δημιουργούν έναν απείρως πολυπλοκότερο σε δυνατότητες οργανισμό.

    ReplyDelete
  16. Μία ατάκα που ακούγεται και παπαγαλίζεται συνέχεια είναι "τα blogs είναι ένας νέος δημόσιος χώρος". Αυτό είναι η μισή αλήθεια, γιατί είναι ταυτόχρονα κι ένας νέος ΙΔΙΩΤΙΚΟΣ χώρος. Ο δημόσιος χαρακτήρας του αφορά την έκφραση απόψεων, αποδέκτης των οποίων μπορεί να είναι κάθε επισκέπτης και κάθε χρήσης του διαδικτύο. Ο ιδιωτικός χώρος έχει να κάνει με την ταυτότητα και τα traffic data του χρήστη, τα οποία ο ίδιος επιλέγει να διαθέτει ή όχι στο δημόσιο χώρο.
    Ακόμη και η ίδια η πράξη της πλοήγησης στο διαδίκτυο από έναν οποιονδήποτε χρήστη, ο οποίος αναζητά απλώς πληροφορίες, αποτελεί "επικοινωνία", η οποία καλύπτεται από το συνταγματικό πλαίσιο του απορρήτου. Η ίδια η πλοήγηση λοιπόν προστατεύεται όπως αναφέρει και η Οδηγία 2002/58. Έτσι οριοθετείται ο νέος ιδιωτικός χώρος, ο οποίος αφορά επίσης το blogging. Άλλες πτυχές είναι η εμπιστευτική επικοινωνία ανάμεσα σε blogger - αναγνώστη του ή τα στοιχεία του σχολιαστή, ο οποίος επιθυμεί να παραμείνει ανώνυμος ή ψευδώνυμος. Προφανώς δεν έχει δικαίωμα ο blogger να ανακοινώνει στοιχεία όσων σχολιάζουν στον χώρο του.

    Το δίπολο διαφάνεια - ιδιωτικότητα δεν πρέπει να αναγνωσθεί μόνο με όρους "πολιτικό δικαίωμα" - "ατομικό δικαίωμα". Η πρόσβαση στα έγγραφα είναι συνταγματικά κατοχυρωμένο ατομικό δικαίωμα και έκφανση της διαφάνειας. Από την άλλη πλευρά, η ιδιωτικότητα, στην πληροφοριακή της έκφανση προστατεύεται από ανεξάρτητες αρχές, αξίωση του πολίτη που αφορά σαφείς ανακατατάξεις στην κλασική διάκριση των λειτουργιών και συνεπώς ανάγεται περισσότερο στην πολιτική σφαίρα των θεσμικών αντιβάρων της εξουσίας.

    Το 2005, ο Ευρωπαίος Επόπτης Προστασίας Δεδομένων εξέδωσε το position paper για το πρόβλημα σύγκρουσης ιδιωτικότητας και πρόσβασης στα έγγραφα. Τα δημόσια έγγραφα είναι δυνατόν να ενσωματώνουν προσωπικά δεδομένα , ίσως όχι τι ψώνια έκανε κάποιος, αλλά λ.χ. αν διορίστηκε σε μια δημόσια θέση. Όσο κι αν φαίνεται αδιανόητο για όσους δεν έχουν ασχοληθεί με το θέμα, ο διορισμός σε μια δημόσια θέση αποτελεί (και) προσωπικά δεδομένα, των οποίων βέβαια η επεξεργασία δεν είναι απαγορευμένη. Κι αυτό γιατί ως προσωπικά δεδομένα ορίζεται "κάθε πληροφορία που αναφέρεται σε φυσικό πρόσωπο που μπορεί να ταυτοποιηθεί άμεσα ή έμμεσα" και όχι σε "πληροφορίες του ιδιωτικού βίου".

    Το πως διαχειριζόμαστε λοιπόν τα προσωπικά δεδομένα που ενσωματώνονται σε φόρμες δημόσια προσβάσιμης πληροφορίας είναι ένα σημαντικό πολιτικό αλλά και νομικό ζήτημα, στο οποίο δεν δίνονται συνήθως έτοιμες απαντήσεις. Θα πρέπει όμως να έχει λύσει κανείς αυτά τα ζητήματα πριν διεκδικήσει συγκεκριμένα αιτήματα και να μην μένει σε ορολογικές αγκυλώσεις του στυλ "αυτό δεν είναι προσωπικα΄δεδομένα", γιατί έτσι αποκαλύπτει ότι ούτε τι είναι διαφάνεια γνωρίζει, ούτε τι είναι ιδιωτικότητα.

    ReplyDelete
  17. This comment has been removed by the author.

    ReplyDelete
  18. Million dollar question for the average Greek citizen. What is the difference between being a liberal, free and a libertine? Correct answers will merit an extra vote in the next general election.

    ReplyDelete
  19. COPY-PASTE
    """η δημοσίευση του «πόθεν έσχες»
    Σεπτέμβριος 5, 2008
    Επιστολή προς τον Πρόεδρο της Βουλής κ. Δ. Σιούφα, έστειλε ο Βουλευτής του ΠΑΣΟΚ κ. Χ. Βερελής, ζητώντας να καλύπτει η Βουλή το κόστος δημοσίευσης στις εφημερίδες του «πόθεν έσχες» των Βουλευτών. Ο κ. Σιούφας απάντησε ότι θα εξετάσει την πρόταση και τις τελικές τους αποφάσεις θα τις καταθέσει συνολικά προς το Σώμα.

    Απορία: Μα γιατί δεν δίνει εντολή ο Πρόεδρος του Σώματος να δημοσιευθούν οι δηλώσεις πόθεν έσχες (πρόσφατες και παλαιότερες) των βουλευτών στον δικτυακό τόπο της Βουλής; Κι από εκεί ας τις δημοσιεύουν αν θέλουν οι εφημερίδες ή όποια Μ.Μ.Ε. το επιθυμούν. Τόσο δύσκολο είναι;

    ataksias"""""

    ReplyDelete
  20. "Ο ιδιωτικός χώρος έχει να κάνει με την ταυτότητα και τα traffic data του χρήστη, τα οποία ο ίδιος επιλέγει να διαθέτει ή όχι στο δημόσιο χώρο."

    Οι οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών στηρίζονται στο δικαίωμα της ενώσεως του άρθρου 12 του Συντάγματος.

    Είναι αστείο να ισχυριστεί κάποιος ότι οι ΜΚΟ δεν ανήκουν στη δημόσιο χώρο ή ότι είναι με το ένα πόδι στο δημόσιο και με το άλλο στον ιδιωτικό επειδή το δικαίωμα σύστασης τους είναι ατομικό. Είναι για την ακρίβεια ιδιωτικές οργανώσεις του δημόσιου χώρου.


    Προφανώς η ίδια η έννοια των blogs είναι συνυφασμένη με την ανωνυμία η οποία απορρέει από ατομικά δικαιώματα αλλά την ίδια στιγμή όπως οι οργανώσεις της Κοινωνίας των Πολιτών ανήκουν στο δημόσιο χώρο.

    Η επικοινωνία ανάμεσα στον blogger και τους αναγνώστες του όταν γίνεται στο χώρο του blog μόνο εμπιστευτική δεν είναι. Γι' αυτό και δεν είναι ιδιωτική επικοινωνία αλλά δημόσιος διάλογος προσβάσιμος από τον καθένα.

    ReplyDelete
  21. @ e-lawyer

    Με τη λογική σου δημόσιος χώρος είναι μόνο το κράτος και τα πολιτικά κόμματα.

    Ελευθερία του τύπου, ελευθερία της έκφρασης, ελευθερία της τέχνης, δικαίωμα ανάπτυξης της προσωπικότητας, τα δικαιώματα δηλ. που δίνουν δικαίωμα συμμετοχής και διαμόρφωσης του δημόσιου χώρου είναι τα κλασικά ατομικά-ιδιωτικά δικαιώματα.

    ReplyDelete
  22. COPY-PASTE
    """""Theo έγραψε
    26 August 2008 στις 10:07 pm
    Τα Ελληνικά αριστερά κόμματα δεν είναι τίποτα άλλο απο γκρούπες δημαγωγών που απευθύνονται σε ηλίθιους. Η σημερινή Νεοελληνική “αριστερα” είναι ανίκανη όχι μόνο να προτείνει λύσεις, αλλά ακόμα και να παραδεχθεί αποτελεσματικές λύσεις που εφάρμοσαν άλλα κράτη. Σαν αποτέλεσμα λοιπόν μας έχουν φλομώσει σε [deleted] του στύλ “1400 μηνιαίος ευρώ κατώτερος μισθός”….

    Ενδεικτικά ας αναφέρουμε ότι τα καθαρά κέρδη των “επάρατων” και “καταραμένων” 500 μεγαλύτερων ελληνικών βιομηχανιών για το έτος 2007 ανέρχεται στο αστρονομικό ποσό των…. 1.91 δις ευρώ (την ίδια στιγμή που ο σοβιετικού τύπου ΟΣΕ θα έχει ελλείμματα 12δις ευρώ μέχρι το 2012). Αν τα κέρδη των 1.91 δις ευρώ τα διαιρέσουμε με τα 5 εκ οικονομικά ενεργών πολιτών τότε αντιστοιχούν περίπου…..30 ευρώ το μήνα σε κάθε εργαζόμενο… Το που θα βρεί λοιπόν το ΚΚΕ και οι λοιποί θλιμμένοι τα χρήματα για 1400 ευρώ κατώτατο μισθό, επαφίεται στο Νεοελληνικό κομμουνιστικό dna.""""""
    Είναι κι αυτό μια άποψη, σωστή ακούγετε ε?

    ReplyDelete
  23. Εσυ βεντριλοκιστ οταν γραφεις τα κουνας τα χερια σου; ωραια μας τα γραφες παλια αλλα τωρα τελευταια πολυ πεσμενο σε βλεπω. τι επαθες; βαριεσαι ή στερεψες; κριμα που σ ειχε στα ωπα ωπα και ο κουμφουκιος.
    Κουμφουκιε μην ανησυχεις πλυθηκα πριν μιλησω στο βεντριλοκιστ οπως πλενομαι καθε φορα πριν μιλησω και σε σενα.

    ReplyDelete
  24. Θα προτιμήσω να μην πω όλα τα κοινότυπα πράγματα περί ανωνυμίας και ελευθερίας του λόγου, μια και από ότι φαίνεται μόνο όσοι ασχολούνται με το άθλημα (Internet) τα διαβάζουν ή δίνουν σημασία πλέον σε αυτά.

    Μερικά εκτενή σχόλια, για όποιον ενδιαφέρεται:

    *** "Press-GR: Τρίτωσε το κακό" (ZCL, 28/02/2008)
    *** "Blogs και «πολιτικός ανταρτοπόλεμος»" (ZCL, 23/05/2008)

    Θα συμπληρώσω μόνο ότι η παρούσα νομική κατάσταση στο απόρρητο των ψηφιακών δεδομένων αγγίζει τα όρια του εγκεφαλικού χαρακίρι. Δείτε για παράδειγμα την γνωμοδότηση του γνωμοδότηση της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου σχετικά με σκληρό δίσκο "που δεν είναι συνδεδεμένος στο Internet":

    *** "Ορια... on line στην ΕΛ.ΑΣ." (Ελευθεροτυπία)

    Επίσης, να αναφέρω ότι, παρόλο που η Δίωξη Ηλεκτρονικού Εγκλήματος από φέτος ουσιαστικά περνά σε αρμόδια υπηρεσία της ΕΥΠ, εξακολουθεί να αγνοεί ότι το address spoofing δεν περιορίζεται μόνο στην IP αλλά και στην MAC address, ειδικά σε ασύρματα δίκτυα και ειδικά σε αυτά που είναι "open" ή χρησιμοποιούν ασφάλεια τύπου WEP (δηλαδή το 90% των τυπικών χρηστών ADSL στην Ελλάδα). Κατά συνέπεια, ο εντοπισμός εγκληματιών στο Internet ΔΕΝ μπορεί να γίνει απλά ελέγχοντας logs και κάνοντας backtracing, γιατί απλά αυτό μπορεί να οδηγήσει σε εντελώς άσχετο χρήστη ο οποίος δεν είχε ιδέα ότι κάποιος είχε κάνει hack στον ασύρματο router που του πασάρανε μαζί με τη σύνδεση ADSL.

    Αυτά προς αποφυγή προτάσεων και νόμων "out of the box", απλή μετάφραση ξένης νομοθεσίας ή "εφεύρεση" των δικών μας αρμοδίων. Ελπίζω μόνο να μην πάρουν και πάλι το Σουηδικό μοντέλο ως πρότυπο, γιατί εκεί πράγματι ισχύει πλέον ο νόμος ου "μεγάλου αδελφού":

    *** "INTERNET LAW - Sweden Passes Wiretap Law Amid Widespread Protests" (IBLS)
    .

    ReplyDelete
  25. ναι σ' αυτό το σημείο το σουηδικό μοντέλο είναι σίγουρα παράδειγμα προς αποφυγή

    ReplyDelete
  26. Και μία παρένθεση. Το νομοσχέδιο για το φορολογικό ψηφίστηκε τελικά χωρίς άλλες τροποποιήσεις. Από αύριο θα επανέλθουμε στο συγκεκριμένο θέμα.

    ReplyDelete
  27. Και οι "αντάρτες" των καναλιών ψήφισαν υπέρ του νομοσχεδίου.

    Η κοινωνία του θεάματος σε λέω

    ReplyDelete
  28. @ κομφούκιος

    Ρε φίλε Κομφούκιε,
    σαν να μου φαίνεται ότι δεν πας και πολυ καλά.
    Τι συγκρίνεις και γιατί?
    Κάτι τέτοιοι σαν εσένα θα κρατήσουν τη δεξιά άλλη μια 4ετία στην κυβέρνηση.

    Κάτσε, συγκεντρώσου, βγες στην πλατεία να πάρεις λίγο αέρα και βάλε σε μια τάξη τις σκέψεις σου.

    Μετά, έλα να μιλήσεις για τον Παπανδρέου με αυτά τα λόγια. Α ρε Βενιζέλος που σας χρειάζεται. Να σας το ''παίζει'' ηγέτης από Ζάππειο και να αποτυγχάνει και μετά να εξαφανίζεται....

    Τέτοιοι είστε ρε κομφούκιοι....

    Και by the way! Εδώ μιλάμε για διαδύκτιο, προσωπικά δεδομένα κλπ.

    Μάλλον σε λάθος blog μπήκες...

    ReplyDelete
  29. This comment has been removed by the author.

    ReplyDelete
  30. eau de pasokism aposmitiko
    pour l' animal qui dort envous

    ReplyDelete