H συμμαχία της Χίλαρι δείχνει να ραγίζει

Από τον Τζόναθαν Βάισμαν

Για περισσότερο από ένα μήνα, οι συμμαχίες των Χίλαρι Ρόνταμ Κλίντον (Hillary Rodham Clinton) και του Μπάρακ Ομπάμα (Barack Obama) ήταν σαφώς διακριτές -και ισοδύναμες: οι γυναίκες, οι Δημοκρατικοί της υπαίθρου και η λευκή εργατική τάξη της Κλίντον βάραιναν πάνω-κάτω όσο οι Αφροαμερικανοί, οι νέοι και οι εύποροι μορφωμένοι λευκοί του Ομπάμα.

Κι ύστερα ήρθαν οι εκλογές στη Βιρτζίνια και το Μέριλαντ.

Η πανωλεθρία της Κλίντον από τον Ομπάμα στις πολιτείες αυτές, ίσως να είναι μία ένδειξη πως η συμμαχία της αρχίζει να ραγίζει, τρεις εβδομάδες πριν φθάσει στα πιθανότατα πιο φιλικά για εκείνη εδάφη του Οχάιο και του Τέξας.

Στη Βιρτζίνια και το Μέριλαντ ο Ομπάμα επικράτησε στους άνδρες, στις γυναίκες, ακόμα και στους συνδικαλισμένους. Νίκησε στους εύπορους, μορφωμένους λευκούς των προαστίων, αλλά και στους Δημοκρατικούς της υπαίθρου και των κωμοπόλεων.

Η Σελίντα Λέικ (Celinda Lake), μία ανεξάρτητη Δημοκρατική δημοσκόπος, υπογραμμίζει πως η ταξική διάκριση που κάποτε οριοθετούσε τα στρατόπεδα των Ομπάμα και Κλίντον, μοιάζει σήμερα να ξεθωριάζει. Στη Βιρτζίνια, ο Ομπάμα επικράτησε ανάμεσα σε όσους έχουν εισόδημα κάτω των 50,000 δολαρίων το χρόνο με 26%· στο Μέριλαντ με 24%.

Η Κλίντον συνεχίζει να προσελκύει περισσότερες ψήφους λευκών γυναικών, αλλά το προβάδισμά της εκεί εκμηδενίζεται από την απήχηση του Ομπάμα στους λευκούς άνδρες. Ακόμα και οι ισπανόφωνοι, που συνεισέφεραν αποφασιστικά στις νίκες της γερουσιαστού της Νέας Υόρκης στη Νεβάδα και την Καλιφόρνια, μοιράστηκαν σχεδόν ισότιμα ανάμεσα στους δύο υποψηφίους στη Βιρτζίνια και το Μέριλαντ, έστω κι αν στις πολιτείες αυτές ήταν πολύ λιγότεροι.

«Είναι σαφές πως (ο Ομπάμα) διευρύνει τη συμμαχία του», αναφέρει η Λέικ. «Το ερώτημα είναι αν αυτό είναι ένα φαινόμενο που χαρακτηρίζει μερικές μικρές πολιτείες ή είναι κάτι ευρύτερο. Αν συμβαίνει το δεύτερο, το εκλογικό τοπίο θα αλλάξει άρδην».

Το επιτελείο της Κλίντον βασίζεται πια στην εργατική τάξη του Οχάιο και του Τέξας -που έχει και πολυάριθμους ισπανόφωνους- για να μπορέσει να σταματήσει στις 4 Μαρτίου το ανοδικό ρεύμα του Ομπάμα.

Ο Δημοκρατικός αντιπρόσωπος του Τέξας Τσετ Έντουαρντς (Chet Edwards) ανάφερε χθες πως οι Τεξανοί δεν πίστευαν πως η εσωκομματική τους εκλογή θα έπαιζε κάποιον σπουδαίο ρόλο, με αποτέλεσμα μόλις τώρα να αρχίζουν να ενδιαφέρονται γι' αυτή. Ο δε Δημοκρατικός γερουσιαστής του Οχάιο Σέροντ Μπράουν (Sherrod Brown) επιμένει πως ούτε η Κλίντον, ούτε ο Ομπάμα δε διαθέτουν σαφές προβάδισμα σε μία σκληρά δοκιμαζόμενη βιομηχανική πολιτεία, όπου οι ψηφοφόροι είναι σχεδόν πλήρως απορροφημένοι από τα οικονομικά τους προβλήματα.

«Οι ψηφοφόροι στην πολιτεία μου δε νοιάζονται για το ποιος κέρδισε στην 'Αιοβα, το Νιου Χαμσάιρ ή αυτήν την κατασκευή της "Ουάσιγκτον ποστ", την "προκριματική εκλογή του Πότομακ", που υποτίθεται πως είναι αντιπροσωπευτική ολόκληρης της Αμερικής... Η πολιτική συγκυρία δεν απασχολεί ιδιαίτερα μία μεσοαστική οικογένεια που τα βγάζει δύσκολα πέρα».

Για το επιτελείο του Ομπάμα όμως, ιδιαίτερα η προκριματική εκλογή της Βιρτζίνια, σηματοδοτεί μία καμπή στην ισορροπία δυνάμεων μεταξύ του υποψηφίου τους και της Κλίντον. «Μου φαίνεται πως όσο κερδίζει ο γερουσιαστής Ομπάμα, τόσο περισσότεροι άνθρωποι σπεύδουν να τον ενισχύσουν», μας δήλωσε ο συντηρητικός Δημοκρατικός αντιπρόσωπος της αγροτικής Βιρτζίνια Ρικ Μπούτσερ (Rick Boucher). «Υπερβαίνει τις κοινωνικές, πολιτικές και μορφωτικές κατηγορίες ήδη από τη νίκη του στην 'Αιοβα, και το κάνει σε ολοένα και μεγαλύτερο βαθμό».

«Η πρόκληση για τον Μπάρακ Ομπάμα είναι να πείσει το μέσο πολίτη της εργατικής τάξης πως το μήνυμά του υπόσχεται μια αλλαγή στη ζωή τους», συνεχίζει ο Έντουαρντς, που εκλέγεται στο Ρεπουμπλικανικό κεντρικό Τέξας, στο οποίο συμπεριλαμβάνεται και το αγρόκτημα του προέδρου Μπους (Bush) στο Κρόφορντ». «Αν το μήνυμά του είχε απήχηση στη Βιρτζίνια, δε βλέπω γιατί να μην έχει και στο Τέξας».

Από την άλλη, η νίκη του Ομπάμα στη Βιρτζίνια συνάντησε και δυσκολίες. Η Κλίντον κέρδισε στις περισσότερες αγροτικές περιοχές της πολιτείας, τις ορεινές κοινότητες της δυτικής Βιρτζίνια και τις κωμοπόλεις της κοιλάδας της νοιτοδυτικής Βιρτζίνια.

Αλλά δεν μπορούσε να στηριχτεί σε καμία άλλη περιοχή, καμία φυλή ή καμία κοινωνική ομάδα για να κερδίσει την πολιτεία, διευκρινίζει ο Δημοκρατικός αντιπρόσωπος της Βιρτζίνια Ρόμπερτ Σκοτ (Robert C. Scott), ένας υποστηρικτής του Ομπάμα που εκλέγεται σε μία εκλογική περιφέρεια που εκτείνεται από το Νιούπορτ Νιους έως το Ρίτσμοντ. Ο Ομπάμα συγκέντρωσε 18,000 ζητωκραυγάζοντες οπαδούς του στο συνεδριακό κέντρο της Βιρτζίνια Μπιτς -κι αμέτρητοι ακόμα δε χώρεσαν στην αίθουσα. Τούτη τη φορά όμως, σε αντίθεση με ό,τι συνέβη στο Νιου Χαμσάιρ και την Καλιφόρνια, αυτό το κύμα δε «ξεφούσκωσε» στην κάλπη.

Μέχρι τις 5:30 μ.μ. στην περιφέρεια του Σκοτ στο Νιούπορτ Νιους είχαν ήδη ψηφίσει τόσοι όσοι είχαν ψηφίσει όλη τη μέρα το Νοέμβριο του 2006, στη μάχη μεταξύ Τζέιμς Ουεμπ (James Webb) και Τζορτζ 'Αλεν (George Allen) για την εκλογή στη γερουσία -αριθμός που με τη σειρά του ήταν πολύ μεγαλύτερος από όσους είχαν ψηφίσει στις εκλογές του 2005 για επιλογή κυβερνήτη.

Ο Σκοτ όμως ενθουσιάστηκε από ένα άλλο στοιχείο: από το 56% των λευκών ανδρών που ψήφισαν Ομπάμα σύμφωνα με τα έξιτ-πολ.

«Αν καταφέρουμε να αποσπάσουμε σοβαρό τμήμα της ψήφου των λευκών ανδρών, τότε μπορεί να πάρουμε την πολιτεία το Νοέμβριο... Πιστεύουμε πως το 2008 η Βιρτζίνια μπορεί να ψηφίσει έναν Δημοκρατικό για πρόεδρο, για πρώτη φορά από το 1964».

Είναι φυσικά πολύ νωρίς για να αποκλειστεί το ενδεχόμενο της ανάκαμψης της Κλίντον. Ο Ταντ Ντιβάιν (Tad Devine), ένας Δημοκρατικός επικοινωνιολόγος, λέει πως η Κλίντον μπορεί ακόμα να διεκδικήσει το χρίσμα, αν μπορέσει να επικεντρώσει το δημόσιο ενδιαφέρον στα ζητήματα της οικονομίας, της υγείας, ή στον τρόπο λήξης του πολέμου στο Ιράκ, αν κοντολογίς πείσει τους ψηφοφόρους πως διαθέτει την εμπειρογνωμοσύνη να προσφέρει την αλλαγή που τόσο εύγλωττα τους υπόσχεται ο Ομπάμα.

«Χρειάζεται μία μεγάλη αντιπαράθεση για σοβαρά ζητήματα, όχι τσακωμούς για μικροπολιτικά και τακτικές», επαναλαμβάνει.

Ο Μπράουν τονίζει πως το Οχάιο θα το κερδίσει όποιος βρει σοβαρές προτάσεις για αλλαγή στην πορεία της οικονομίας που θα συγκινήσουν μία μεσαία τάξη που αισθάνεται παραμελημένη μετά από 8 χρόνια Ρεπουμπλικανικής διακυβέρνησης. Αλλά μέχρι στιγμής κανείς από τους δύο υποψηφίους δεν το έκανε αυτό.

Το βράδυ της προκριματικής εκλογής στη Βιρτζίνια και το Μέριλαντ, μπορούσε κανείς να αγγίξει σχεδόν την ανακούφιση των συντηρητικών Δημοκρατικών που έβλεπαν πως ο Ομπάμα μπορούσε πράγματι να αγγίξει τους ψηφοφόρους τους, τους λευκούς εργάτες και αγρότες που πολλοί έτρεμαν πως το φθινόπωρο του 2008 θα διέρρεαν μαζικά προς το Ρεπουμπλικανικό κόμμα.

«Δε φταίει η γερουσιαστής Κλίντον, αλλά σέρνει πίσω της τους διχασμούς της δεκαετίας του 1990», υποστηρίζει ο Έντουαρντς. «Ο κόσμος θέλει να γυρίσει σελίδα και να πάει στο επόμενο κεφάλαιο, αντί να ξαναδιαβάσει το ίδιο... Είναι άδικο ίσως για την ίδια, αλλά έτσι έχουν τα πράγματα».

Ο Τζόναθαν Βάισμαν είναι δημοσιογράφος. Το άρθρο Shifting Loyalties δημοσιεύτηκε στη Washington Post στις 15-02-2008.