Monday, April 30, 2007

The Challenge of the New Capitalism. Bevan memorial lecture

By John Monks, General Secretary of the European Trade Union Confederation

Those of you who knew Aneurin Bevan can probably guess his likely reaction to my choice of the title tonight.

Capitalism was capitalism to Nye. It was enduring and unchanging. It was the South Wales coalowners, it was the slave traders, Cecil Rhodes and other rapacious exploiters of working people in the Empire and at home. It was greed and selfishness, the drive for money dominating and twisting all other human motivations. Bevan was often a lot more sophisticated then he might have be at a NUM weekend school giving the above speech. He appreciated the good things of life in full measure - even having at least a touch of what the French call ‘un socialiste caviar’.

But I don’t think he would have taken easily to a concept of the new capitalism. Many things do remain the same but my thesis tonight is that capitalism has changed in very important ways and that the Left generally has few intellectual, philosophical or political answers, at least as yet. It therefore warrants the use of “new” and the formulation of a new strategy to deal with it. My purpose tonight is to encourage others to pursue these questions.

Η παραπάνω ομιλία εκφωνήθηκε από τον Γενικό Γραμματέα της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Εργαζομένων (ETUC) , John Monks . Ολόκληρη την ομιλία μπορείτε να τη διαβάσετε πατώντας εδώ.

17 comments:

  1. Με το φαινόμενο της παγκοσμιοποίησης και της διεθνοποίησης των χρηματοοικονομικών αγορών η παραδοσιακή αντίληψη περί καπιταλισμού και σχέσης εργοδότη-εργαζομένου-κράτους καταρρίπτεται. Βιώνουμε την ανάπτυξη ενός καπιταλιστικού μοντέλου χωρίς γεωγραφικούς περιορισμούς, άρα και πιθανότατα κανόνες λειτουργίας, όπως θα τους επιθυμούσαν μεμονωμένα οι εθνικές οικονομίες. Παράλληλα, το ασφαλιστικό, οι εργασιακές σχέσεις στη βιομηχανία, η σχέση με το κεφάλαιο που αλλάζει όπως διεθνοποιούνται και οι χρηματοοικονομικές αγορές, αποτελούν νέες παραμέτρους που το παραδοσιακό καπιταλιστικό σύστημα δεν είχε προβλέψει. Οι αριστερές πολιτικές δυνάμεις αδυνατούν να προτείνουν πειστικές και βιώσιμες λύσεις στους νέους κινδύνους που συνεχώς μεγαλώνουν. Οι δεξιές δυνάμεις περιορίζουν την κριτική τους σε θέματα εθνικής κυριαρχίας και ξενοφοβίας ενώ αγνοούνε (και σκόπιμα) παράλληλα ουσιαστικά ζητήματα (όπως υπεράσπιση της περιουσίας των πολιτών) που ο χώρος που αντιπροσωπεύουν θα έπρεπε να είναι ο πρώτος που θα τα υπερασπιστεί. “It is the capital markets who call the shots”.

    Η Ευρώπη μπορεί, και θεσμικά αλλά και ουσιαστικά, να αντιμετωπίσει αυτούς τους κινδύνους. Οι εθνικές οικονομίες από μόνες τους δεν έχουν τη δύναμη να αντεπεξέλθουν. Η G700 πρέπει να υποστηρίξει ένθερμα την πλήρη εναρμόνιση της λειτουργίας της χώρας μας με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και κανόνες. Η G700 πρέπει να υποστηρίξει ένθερμα την έννοια του Ευρωπαίου πολίτη, της Ευρωπαϊκής Ταυτότητας σε αντίθεση με αυτή της εθνικής. Η G700 πρέπει να υποστηρίξει ένθερμα την ίδρυση του ευρωπαϊκού κοινωνικού κράτους. Η G700 πρέπει να παλέψει για την ουσιαστική – όχι τυπική - εναρμόνιση της εθνικής οικονομίας με τους παραπάνω στόχους.

    ReplyDelete
  2. "...the pressure is on to wipe out public-sector banking in Europe"

    Let us dream and talk of European Public-sector banking and European Welfare State. Let us forget about national. What is national anyway?

    ReplyDelete
  3. "...the next big idea after the IT revolution will be environmental technology"

    Κι ενώ η Ευρώπη μιλάει για περιβαλλοντική τεχνολογία, στην Ελλάδα περιμένουμε νέες κυρώσεις από την ΕΕ για την περιβαλλοντική μας αδιαφορία.

    ReplyDelete
  4. I am so ecstatic that you got the message of the article.

    ReplyDelete
  5. Το άρθρο είναι πολύ επίκαιρο με την 1η του Μάη. Ο κοινωνικός διάλογος για τις εργασιακές σχέσεις πρέπει να αλλάξει βάση. Οι εθνικοί κοινωνικοί εταίροι δεν έχουν τη δύναμη να υπερασπιστούν τα δικαιώματα μας.

    Βέβαια η μέρα αυτή έχει βαφτιστεί με τους ψευτοεπαναστάτες και τη δεξιά 'αριστερά'. Για άλλη μια φορά θα χρησιμοποιήσουν τη γνωστή άκυρη ορολογία, πολιτική ιδεολογία, θα βρίσουν λίγο τους Αμερικανούς, τους ιμπεριαλιστές και το κεφάλαιο, και μετά θα μιλήσουν για τους ταξικούς αγώνες της εργατικής τάξης απέναντι σε φαντάσματα του παρελθόντος. Μερικοί κιόλας θα ρίξουν καμιά μολότοφ στο κέντρο της Αθήνας για να ακουστούν καλύτερα. (Βέβαια αυτούς μην τους μπερδέψουμε μαυτούς που ρίχνανε τις μολότοφ προχθές για να αποπροσανατολίσουν τον κόσμο από τα σημαντικότερα θέματα του Σ.Τσιτουρίδη).

    ReplyDelete
  6. Kalh ergatiki prwtomoagia..ena sxolio, arxise apo thn ameriki, oxi apo aristerous k koumounistes alla apo thn idia thn ameriki prin 100+ xronia sto chicago...mhn to 3exname.

    ReplyDelete
  7. “It is the capital markets who call the shots”.

    Πολύ σωστά! Γι' αυτό και το (παραδοσιακό?!) καπιταλιστικό σύστημα δεν πρόκειται να σε ρωτήσει.

    ReplyDelete
  8. Ο νέος καπιταλισμός διακρίνεται σίγουρα και από τον κερδοσκοπικό του χαρακτήρα. Οι κοινωνίες μας συνεχώς ρέπουν προς μια κατάσταση μηδενικών ρίσκων και άμεσων αποτελεσμάτων. Κανένας δεν είναι διατεθειμένος να περιμένει μια μακροπρόθεσμη απόδοση ή τοποθέτηση που συν της άλλης θα μπορούσε να είναι και αβέβαιη επιχειρηματικά.

    Τα διοικητικά συμβούλια ενδιαφέρονται περισσότερο για την λογιστική τακτοποίηση στο «μακρινό» ορίζοντα του τριμήνου, οι μέτοχοι με την σειρά τους θέλουν και αυτοί μέρισμα από τις υπεραξίες των μετοχών τους στα παιχνίδια των χρηματιστηριακών αγορών, και έτσι βλέπουμε μια παγκόσμια οικονομία στην οποία σημαντικό ρόλο παίζουν οι έννοιες της υπερτίμησης, της υπεραξίας και της φούσκας.

    Ένα μεγάλο μέρος του παγκόσμιου πλούτου δεν τοποθετείται στην πραγματική οικονομία, αλλά περιφέρεται στις παγκόσμιες αγορές κυνηγώντας τις υπεραξίες και τις φούσκες. Και γιατί να καθίσω να επενδύσω σε R&D που μπορεί να μου αποδώσει αύριο, όταν μπορώ να πουλώ και να αγοράζω αέρα σήμερα, κερδίζοντας εύκολα τρελά λεφτά;

    Η αίσθησή μου είναι πως η όλη φάση μοιάζει με έναν θηρευτή ο οποίος θηρεύει συστηματικά πολύ πάνω (υπεραξίες) από τις πραγματικές δυνατότητες του συστήματος να τον συντηρήσει σε βάθος χρόνου. Επέρχεται με άλλα λόγια μια ανισορροπία μέσα στο ίδιο το σύστημα, η οποία σε βάθος χρόνου οδηγεί σε ανισοκατανομές που αν δεν αντιμετωπισθούν, εν τέλει μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και στην κατάρρευση.

    Το πρόβλημα έχει να κάνει περισσότερο με την ανθρώπινη απληστία και φιλοδοξία, η οποία χωρίς τους περιορισμούς των κλειστών οικονομιών, «θηρεύει» ανεξέλεγκτα μέσα στην παγκόσμια οικονομία. Και αν αυτά τα εγγενή ανθρώπινα χαρακτηριστικά τροφοδοτήσανε με ενέργεια και ζωτικότητα την επιτυχία του καπιταλισμού τους προηγούμενους αιώνες, μέσα στην απελευθερωμένη και χωρίς περιορισμούς αγορά, αν δεν αντιμετωπιστούν έγκαιρα μπορεί να αποτελέσουν τη Νέμεσις του συστήματος.

    Είναι πολύ ενθαρρυντικό πως η G700 προβληματίζεται και ανοίγει διάλογο για τέτοια ουσιώδη ζητήματα. Θα συμφωνήσω και γω με τη σειρά μου, πως οι λύσεις αποκλείεται να δωθούν μόνο μέσα από τα στενά εθνικά πλαίσια. Χρειάζονται υπερεθνικές δομές και δράσεις που θα σταθούν ανάχωμα στα κακώς κείμενα αυτού του νέου καπιταλισμού.

    «…the new global capitalism requires a global response.»

    ReplyDelete
  9. The history of the modern May Day originates in the center of the North American plains, at Haymarket, in Chicago - "the city on the make" - in May 1886. The Red side of that story is more well-known than the Green, because it was bloody. But there was also a Green side to the tale, though the green was not so much that of pretty grass garlands, as it was of greenbacks, for in Chicago, it was said, the dollar is king.

    Nationally, May First 1886 was important because a couple of years earlier the Federation of Organized Trade and Labor Unions of the United States and Canada, "RESOLVED... that eight hours shall constitute a legal day's labor, from and after May 1, 1886.

    Πάρτε το χαμπάρι.. έχει ελεύθερα πνεύματα η Αμερική.

    ReplyDelete
  10. You have yet to understand the message of the article!!

    ReplyDelete
  11. πρωτομ(π)αγιάτικο αρθράκι θα'χει;
    και μπήκα να δω κειμενάκι σημερινό... για την πρωτομαγιά που είναι (όπως έμαθα στην πορεία!) μια γιορτή όπου κάποιοι άνθρωποι , κάπου , φάγανε τις καρπαζιές τους και είδανε τα ραδίκια ανάποδα, επιδιόκοντας καλύτερες εργασιακές συνθήκες, για να έρθουνε σήμερα (σήμερα;!) τα ελαστικοποιημένα ωράρια και οι βαρύγδουποι ,κενοί περιεχομένου, επαγγελματικοί τίτλοι,
    που σε κάνουνε να τρέχεις 20 ώρες το 24ωρο, (μερικοί δε, έχουνε τον τίτλο,τρέχουνε και το φχαριστιούνται κιόλας!),
    να τα κάνανε όλα ρημαδιό.

    βρίκα κι ενα ειδικό, για τη μέρα, μπλόγκ, www.1m2007.blogspot.com
    και ομολογώ οτι μου άρεσε (πολύ) η ,εισαγωγική, αβεβαιότητα των συντακτών του.

    ούτως ή άλλως απο άποψη ή απο
    ανάγκη-ζόρια-αδιέξοδα
    οι περισσότεροι, αβέβαιοι είναι σήμερα. κι οχι μονο επαγγελματικά.
    (πάντως επαγγελματικά, αυτό το λένε απόδοση)

    άντε, και του χρόνου καλή πρωτομαγκιά με ... μεγαλύτερη "ευελιξία"!

    ReplyDelete
  12. Κυρία Ρίτα μου,

    Δεν ξέρω τι λέτε εσείς αλλά ο μπαμπάς μου έλεγε,
    "ΕΟΚ και ΝΑΤΟ το ιδιο συνδικάτο".
    Εμείς θα παλέψουμε γιά τον άνθρωπο, πάνω απόλα ο άνθρωπος.

    Η Φώφη σας

    ReplyDelete
  13. Εγω αυτό που δεν καταλαβαίνω είναι γιατί αντί να καταργήσουμε την προηγούμενη γενιά, δεν καταργούμε τον καπιταλισμό να ησυχάσουμε;

    ReplyDelete
  14. αναρτήσαμε τη συγκεκριμένη ομιλία του γενικού γραμματέα της ETUC, για να αποφύγουμε το κλασσικό πρωτο-μ(π)αγιάτικο αρθράκι, όπως λέει και i-adespoti στο δικό της post.

    η ομιλία είναι ουσιαστική και επίκαιρη ταυτόχρονα.

    Ουσιαστική γιατί μας βοηθάει να κατανοήσουμε ότι η φύση και λειτουργία του καπιταλιστικού συστήματος έχει αλλάξει ριζικά σε σχέση με το παρελθόν. η κοινωνία σήμερα δεν έχει σχέση με την κοινωνία των γονιών και των παπούδων μας.

    Η ομιλία είναι επίσης επίκαιρη διότι αναδεικνύει ορισμένες νέες οικονομικές και κοινωνικές προκλήσεις με χαρακτηριστικότερη όλων την ασυδοσία των διεθνών χρημαο-οικονομικών αγορών.

    Τα λεφτά από τα ταμεία των ασφαλισμένων που χάθηκαν και ο κύκλος του "δομημένου ομολόγου" ανά την Ευρώπη, από το ελληνικό Υποργείο Οικονομικών και μέσω πολυεθνικών και offshore εταιρέιών στο ΤΕΑΔΥ αναδεικνύει του λόγου το αληθές.

    ReplyDelete
  15. San na arxise na xefouskwnei to kinima...
    Ma kala, einai dinaton na lene kapoioi oti edw mesa akougetai "neos politikos logos"??
    Oti lete ta elege o Andrianopoulos kai alloi sintiritikoi edw kai 20 xronia.
    Kante mas ti xari

    ReplyDelete
  16. Η Ευρώπη θα πρέπει να αποκτήσει μεγαλύτερη δημοκρατική νομιμοποίηση και μεγαλύτερη εμβάνθυνση για να μπορέσουμε να απαιτήσουμε επιβολή μέτρων και νέων θεσμών προς αυτές τις κατευθύνσεις, αλλά και να πετύχουμε την ουσιαστική εθνική εναρμόνιση. Η πολιτική είναι μια αμφίδρομη διαδικασία.

    Οι αποφάσεις πίσω από κλειστές πόρτες ευνοούν την ασυδοσία, και δημιουργούν δυσπιστία στους ευρωπαίους πολίτες.

    Χωρίς την εμβάνθυνση στην Ευρώπη δεν θα μπορέσει να υπάρξει πανευρωπαικό κοινωνικό κράτος, ή έστω μια πανευρωπαική ομπρέλα κοινωνικής προστασίας.

    Είναι πολύ σημαντικό να πιέσουμε προς την πολιτική εμβάθυνση και τη δημοκρατική νομιμοποίηση της Ευρώπης συνολικά.

    Ο πολίτης πρέπει να έχει λόγο και η φωνή του να ακούγεται.

    ReplyDelete