Wednesday, June 23, 2010

Διαγενεακή ισορροπία και ασφαλιστική αδιαλλαξία

Πώς διαβάζει η κοινή γνώμη το ασφαλιστικό;

Έρευνα Γνώμης του Σταύρου Πουπάκη*

Η άποψη της κοινής γνώμης για κρίσιμα θέματα όπως το ασφαλιστικό δεν είναι κάτι δεδομένο και μονολιθικό, αλλά είναι κάτι που διαμορφώνεται και μπορεί να επηρεαστεί από τα μηνύματα που λαμβάνει και την αντίληψη που διαθέτει. Το πώς αντιδρά η κοινή γνώμη είναι ένα κρίσιμο σημείο που απαιτεί διερεύνηση. Χρειάζεται λοιπόν να καταβληθεί προσπάθεια να δούμε από τι εξαρτάται η στάση της κοινής γνώμης και πως θα μπορούσε να μεταπειστεί.

Αυτή η έρευνα γνώμης που πραγματοποιήθηκε, σε ‘ανύποπτο χρόνο’ τον Ιούνιο του 2009 προσπαθεί να δώσει λύσεις στις παραπάνω απορίες. Το ερωτηματολόγιο τέθηκε στους ερωτώμενους τηλεφωνικά υπό μορφή CATI (Computer Assisted Telephone Interview) και συλλέχθηκαν 1000 ερωτηματολόγια πανελλαδικά με τυχαία δειγματοληψία με χρήση quotas.
Τα κυριότερα συμπεράσματα που προκύπτουν από την μελέτη των αποτελεσμάτων είναι τα εξής:

Το σύνολο της κοινής γνώμης είναι απογοητευμένο από τις προηγούμενες μεταρρυθμίσεις με τους νέους να μην παίρνουν θέση. Αυτό που αξίζει να σημειωθεί περισσότερο απ’ όλα είναι η τεράστια άγνοια των ερωτώμενων σχετικά με το πώς λειτουργεί το ελληνικό σύστημα συντάξεων, μιας και μόλις το 15% αντιλαμβάνεται τον τρόπο λειτουργίας του διανεμητικού συστήματος.

Το ότι η στάση της κοινής γνώμης απέναντι σε αλλαγές για το ασφαλιστικό είναι αρνητική είναι κάτι που το γνωρίζαμε και δεν χρειαζόταν να παρουσιαστεί κάποια δημοσκόπηση για να το επιβεβαιώσει. Αυτό που διερευνάται, όμως, είναι το παράθυρο συνεννόησης που αφήνει η κοινή γνώμη και τι διαστάσεις μπορεί αυτό να πάρει.

Συγκεκριμένα, οι νέοι εμφανίζονται πιο διαλλακτικοί και συζητήσιμοι ενώ οι μεγαλύτεροι είναι αρνητικοί σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό. Η διαλλακτικότητα είναι συνάρτηση της ηλικίας όχι μόνο στους ασφαλισμένους, αλλά και στους συνταξιούχους. Επίσης, σημαντική διαφορά παρουσιάζει η στάση στις θυσίες όταν οι αλλαγές είναι πιο γενικευμένες και δεν γίνεται ανά Ταμείο. Εδώ είναι εμφανής η στάση του καθενός να υπερασπιστεί το Ταμείο του, κάτι που εμφανίζεται και στους νέους. Η στάση όλων είναι πιο διαλλακτική, αν οι αλλαγές επηρεάζουν το σύνολο της γενιάς και δεν αφορούν συγκεκριμένους κλάδους και Ταμεία.

Καθοριστική για την στάση απέναντι στις αλλαγές στο ασφαλιστικό είναι η γνώση του τρόπου λειτουργίας του διανεμητικού συστήματος συντάξεων. Αυτοί που κατανοούν τον τρόπο λειτουργίας του είναι περισσότερο διατεθειμένοι να υποστούν κάποιες αλλαγές γιατί αφού μπορούν να σταθμίσουν τα δικά τους συμφέροντα. Έτσι, προκύπτει αν κάποιες αλλαγές συμπεριλαμβάνουν ως βασικό σημείο και κοινωνικό διάλογο, τότε έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να γίνουν παραδεκτές. Ο κοινωνικός διάλογος αποδίδει αφού έχει εκπαιδευτικό χαρακτήρα.

*Ο Σταύρος Πουπάκης είναι Φοιτητής στο Τμήμα Στατιστικής και Ασφαλιστικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς. Η Έρευνα Γνώμης για το Ασφαλιστικό έγινε σε συνεργασία με τον Επίκουρο Καθηγητή στο Τμήμα Στατιστικής και Ασφαλιστικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς, Πλάτων Τήνιο, και παρουσιάστηκε στην Ημερίδα για τη Διαγενεακή Δικαιοσύνη που διοργάνωσε η Γραμματεία Νέας Γενιάς την Πέμπτη 17 Ιουνίου 2010. Ολόκληρη η παρουσίαση της έρευνας σε power point.

20 comments:

  1. Σήμερα ο Παπακωσταντίνου δεινοπάθησε για να εξηγήσει στους βουλευτές του οικονομικού τομέα τη διαφορά μεταξύ συνταξιοδοτικού και προνοιακού συστήματος.

    ReplyDelete
  2. Το Μνημόνιο,για όσους το έρριξαν έστω μια πρόχειρη,έστω μια περιφρονητική ματιά,αναφέρεται στην Αρχή της καθολικότητας, του ιδίου ενιαίου τρόπου για όλους ανεξαιρέτως τους Ελληνες,πρόσβασης στις υποχρεώσεις και απολαυές του Συστήματος κοινωνικής Ασφάλισης.
    Αυτό δεν αρέσει σε όλους τους εχθρούς της Δημοκρατίας και τους υπερασπιστές αλλά και νεροκουβαλητές(πολοί απο τους οποίους σχολιάζουν σαυτό το μπλόγκ) τού κλεπτοκρατικού συστήματος απο το οποίο πασχίζουμε να απαλλαγούμε.

    ReplyDelete
  3. Το ΠΑΜίτης, που είναι αποδεδειγμένα ένα βαρύ και ανθυγειινό επάγγελμα(ΒΑΕ),δεν πρέπει να έχει μια ειδική, Προνοιακή μεταχείριση, στον νέο Ασφαλιστικό νόμο του Λοβέρδου;

    ReplyDelete
  4. Συμφωνώ. Μπορεί να έχει χίλια δυο στραβά το μνημόνιο αλλά στο κομμάτι του ασφαλιστικού επιτέλους οδηγεί τα πράγματα σε βαθιά μεταρρύθμιση. Κυρίως σε κόψιμο των ασφαλισμένων πολλών ταχυτήτων όλων των ραντιέρηδων και των free riders του συστήματος τόσα χρόνια. Απλά δεν έπρεπε να κόψει τις συντάξεις των μικρών ο Λοβέρδος και ο Παπακωνσταντίνου αλλά να τσεκουρώσει περισσότερο τους προνομιούχους των 2,500 ευρώ σύνταξη. Αυτό είναι πραγματική κοινωνική δικαιοσύνη.

    ReplyDelete
  5. Σήμερα ο Παπακωσταντίνου δεινοπάθησε για να εξηγήσει στους βουλευτές του οικονομικού τομέα τη διαφορά μεταξύ συνταξιοδοτικού και προνοιακού συστήματος.

    Εδώ ο Λοβέρδος ξεκίνησε πιστεύοντας ότι τα λεφτά όχι μόνο υπάρχουν αλλά είναι και τόσα πολλά που θα αναχαίτιζε την εξίσωση ορίων ηλικίας στο δημόσιο...

    ReplyDelete
  6. H Τρόικα δουλεύει έχοντας στο μυαλό της το "Εναίο Ευρωπαικό Σύστημα Κοινωνικής Ασφάλισης", που βρίσκεται υπό μελέτη, και για το οποίο θα υπάρχει ο αυστηρός όρος: το σύνολο των χρηματικών πόρων που θα απορροφούν τα συνταξιοδοτικά συστήματα των χωρών μελών της Ε.Ε. δεν θα υπερβαίνει το 7,5% του ΑΕΠ της κάθε χώρας.

    ReplyDelete
  7. "....δεν θα υπερβαίνει το 7,5% του ΑΕΠ της κάθε χώρας" μέχρι το 2060.

    Γιαυτό πιστεύω ότι τα Λοβερδίστικα τερτίπια δεν θα περάσουν.

    ReplyDelete
  8. "Απλά δεν έπρεπε να κόψει τις συντάξεις των μικρών ο Λοβέρδος και ο Παπακωνσταντίνου αλλά να τσεκουρώσει περισσότερο τους προνομιούχους των 2,500 ευρώ σύνταξη. Αυτό είναι πραγματική κοινωνική δικαιοσύνη"

    Με το ΛΑΦΚΑ, για τις τωρινές, και με το νέο Ασφαλιστικό νόμο, για τις μελλοντικές,βλέπε πλαφόν, σχεδόν δεν θα υπάρχουν συνταξιούχοι με πάνω απο 2500 ευρώ σύνταξη απο το Κοινωνικό Σύστημα.

    ReplyDelete
  9. Πρέπει όμως σύντομα να ανοίξει ο διάλογος για τον δεύτερο(επαγγελματικά ταμεία) πυλώνα και τον τρίτο(ιδιωτικό) πυλώνα.Μόνο έτσι θα ολοκληρωθεί το "Ασφαλιστικό".Και θα πατάει γερά σε τρείς πυλώνες.

    ReplyDelete
  10. Τη μελέτη που αναφέρει το άρθρο δεν την είδα αναλυτικά, αλλά όσα αναφέρονται μου φαίνονται λογικά.

    Αντίθετα, η τελική διαπίστωση "...Ο κοινωνικός διάλογος αποδίδει αφού έχει εκπαιδευτικό χαρακτήρα..." είναι εντελώς παράλογη. Εδώ μιλάμε για τη δυνατότητα επιβίωσης, αυτής και της επόμενης γενιάς μετά από 3-4 δεκαετίες, όχι για ασκήσεις κοινωνικού πειραματισμού.

    Πριν σπεύσουμε να δώσουμε τα εύσημα ή να παλαμοκροτήσουμε κάθε ανοησία που ξεστομίζεται αυτές τις μέρες στα κανάλια για τα "καλά" του νέου ασφαλιστικού, καλό θα ήταν να μας εξηγήσει κάποιος φαινόμενα σαν και αυτό:

    "Π. Βουρλούμης: Μύδροι εναντίον της ΕΕΤΤ" (neo2.gr):
    >> http://tinyurl.com/35cle3q

    "...ο κ. Βουρλούμης χαρακτήρισε τη ρυθμιστική αρχή ως το σημαντικότερο πρόβλημα του οργανισμού και το σημαντικότερο λόγο πτώσης της μετοχής του, ενώ δε δίστασε να συμφωνήσει και σε πρόταση μετόχου περί κατάργησής της...
    ...Όσον αφορά στα 340 εκατ. ευρώ που ζητά ο υπουργός Εργασίας κ. Λοβέρδος από τον ΟΤΕ που αφορούν στο κόστος της εθελουσίας εξόδου, ο κ. Βουρλούμης δήλωσε ότι η προσφυγή στη Δικαιοσύνη αποτελεί μονόδρομο..."


    Να θυμίσω ότι ο Βουρλούμης έχει παραπεμφθεί ήδη για κακουργήματα, μετά από καταγγελίες υποδιευθυντών στον ΟΤΕ για ένα σωρό ωραία πράγματα. Παρόλα αυτά, η απόσυρση της μετοχής του ΟΤΕ από τη Wall Street έγινε γαργάρα και η σημερινή κυβέρνηση συνεχίζει να τον κρατά στη θέση του.

    Αν μπορούσε, θα έκανε άλλη μια "γενναία" εθελούσια στον ΟΤΕ, θα έδινε και στο στενό του κύκλο ένα τρίδιπλο εφάπαξ με σύνταξη, και πήγαινε σύμβουλος σε κάποια εταιρία στο Τατζικιστάν, κατά τη συνταγή Μαντέλη. Και εμείς εδώ θα ψάχναμε που πήγε άλλη μια 500άρα εκατ ευρώ από τα ταμεία των ασφαλισμένων.

    Ας λύσουμε πρώτα αυτά τα προβλήματα και μετά να κουβεντιάσουμε αν και πόσο πρέπει να κόψουμε συντάξεις για να σώσουμε τα ταμεία.

    ReplyDelete
  11. Gia osous endiaferontai na symmetasxoun stin ereyna tis Kapa research gia tis epiptoseis tis krisis kai ti metanasteysi, to link edo:

    http://news.in.gr/greece/article/?aid=1231049649

    ReplyDelete
  12. Το ασφαλιστικο σε λιγο θα αφορα μονο τους ΔΥ.
    Οι πλουσιοι ετσι κι αλλιως δεν εχουν αναγκη συνταξης η εχουν ιδιωτικη ασφαλεια.
    Αντι να ασχολουμαστε με τα ασφαλιστικα και τα ωριμα δικαιωματα των ΔΥ ,
    θα επρεπε το G700 να ασχοληθειτε
    περισσοτερο με τη ζουγκλα του ιδιωτικου τομεα την οποια θρεφει
    το διεφθαρμενο δημοσιο.
    Η χωρα μας εχει φτασει σε κοινωνικο και οικονομικο τελμα
    και θεωρω πολυτελεια μην πω καλυτερα αφελεια να ασχολουμαστε
    με το ασφαλιστικο .
    Ετσι οπως πανε τα πραγματα συνταξη θα περνουν μονο οι ΔΥ
    (ειναι παραγωγικοι και δικαιουνται καλες συνταξεις)

    ReplyDelete
  13. jaga
    αυτό που λείπει σε αυτή τη χώρα- όπου όλοι είναι ειδικοί σε όλα- είναι η ενημέρωση.

    Ο κόσμος δεν ξέρει λεπτομέρειες γιά τις επερχόμενες αλλαγές εκτός απο τα τσιτάτα των εφημερίδων και του ΠΑΜΕ.

    Και φυσικά κανείς δεν λέει ότι αν είχε εφαρμοστεί ο νόμος Γιαννίτση το 2001 τα πράγματα τώρα θα ήταν πολύ καλύτερα

    Δυστυχώς μάθαμε να μην βλέπουμε πέρα από την μύτη μας

    ReplyDelete
  14. @ser:

    Το χειρότερο λάθος των πολιτικών και η χειρότερη προσβολή, αυτή που εξοργίζει τον κόσμο, είναι ότι μας θεωρούν όλους κάφρους, αγράμματους και ηλίθιους.

    Ο κόσμος ξέρει πολύ καλά τι συμβαίνει, ενημερώνεται πολύ καλύτερα από ότι πριν 10 ή 20 χρόνια και, τουλάχιστον οι νέοι, έχουν κατά κανόνα το ίδιο ή ανώτερο επίπεδο εκπαίδευσης (Παιδείας) από τον κάθε επαγγελματία πολιτικό που ξεφουρνίζει καθημερινά φούμαρα.

    Και ακριβώς επειδή μπορεί να διαβάζει και να καταλαβαίνει λεπτομέρειες, πολύ δύσκολα πλέον καθησυχάζεται με φιλικά χτυπήματα στην πλάτη και με καραγκιοζιλίκια υπουργών στα δελτία ειδήσεων.

    Για το νόμο Γιαννίτση που αναφέρεις, το έχουν αναφέρει σχεδόν όλοι, έμμεσα ή άμεσα. Πράγματι, οι τότε αλλαγές και η σημερινή κατάσταση θα ήταν πολύ καλύτερη. Αυτό δεν σημαίνει ότι ήταν πιο δίκαιος από τα αίσχη που εφαρμόζουν σήμερα.

    Και πραγματικά δεν καταλαβαίνω τι κόλλημα έχουν φάει όλοι με το ΠΑΜΕ, φέρνοντάς το ως αντι-επιχείρημα, όταν είναι από όλους ξεκάθαρο ότι αυτά που κάνει και κυρίως ο τρόπος που τα κάνει εξυπηρετούν ακριβώς το αντίθετο. Υπάρχει κανείς σοβαρός άνθρωπος που διαφωνεί ότι εχθές έπρεπε οι 10.000 επιβάτες να πετάξουν τα 80-100 άτομα στη θάλασσα, χωρίς δεύτερη κουβέντα;

    Η υποτίμηση της νοημοσύνης και της αποφασιστικότητας του κόσμου είναι η βασική αιτία της αποτυχίας τους και της μελλοντικής τους κατάρρευσης (όπως και των προηγούμενων), όπως πάντα άλλωστε σε τέτοιες καταστάσεις.

    ReplyDelete
  15. "(ΠΑΜΕ) αυτά που κάνει και κυρίως ο τρόπος που τα κάνει εξυπηρετούν ακριβώς το αντίθετο"

    Ακριβώς τα ΚΝΑΤ είναι η φυσική προέκταση των ΜΑΤ. Βασικοί πυλώνες του συστήματος.

    ReplyDelete
  16. συμφωνώ μαζί σου σερ

    ReplyDelete
  17. libertarian και γιατί ο επαγγελματικός πυλώνας να μην ταυτιστεί με το ανταποδοτικό σκέλος και να υπάρχει τώρα αυτή η πολυπυλωνία με βασική + ανταποδοτική + επαγγελματική + ιδιωτική;

    ReplyDelete
  18. κι επειδή πάλι πιάσαμε τα μπλογκικά Σταύρο μπράβο πολύ καλή δουλειά η έρευνα

    ReplyDelete
  19. "Blogger Gμόσιος said...

    libertarian και γιατί ο επαγγελματικός πυλώνας να μην ταυτιστεί με το ανταποδοτικό σκέλος και να υπάρχει τώρα αυτή η πολυπυλωνία με βασική + ανταποδοτική + επαγγελματική + ιδιωτική;

    June 24, 2010 1:15 PM"

    --------------------
    Γιατί η κοινωνική σύνταξη πρέπει να διαχωριστεί πλήρως απο την επαγγελματική και την ιδιωτική.
    Στη κοινωνική(πρώτος πυλώνας), συμμετέχει το κράτος,που έχει και το πρώτο λόγο,γιατί καθορίζει τα πάντα, με βάση την Αρχή της δημοσιονομικής σταθερότητας.Το πόσο καθολικός,πόσο αναλογικός και πόσο δίκαιος θα είναι αυτός ο πυλώνας εξαρτάται απο το πόσο δημοκρατικό και πόσο προοδευτικό θα είναι το πολιτικό σύστημα που θα τον στήσει.Και εδώ οι τεχνοκράτες της ΤΡΟΙΚΑ είναι άξιοι συγχαρητηρίων για την επιμονή τους το κοινωνικό συνταξιοδοτικό σύστημα να είναι αυστηρά δημοκρατικό έως κομμουνιστικό.
    Στην επαγγελματική(δεύτερος πυλώνας), η κάθε συντεχνία διαμορφώνει τους όρους μέσα σε ένα θεσμικό πλαίσιο που ορίζει το κράτος.
    Στην ιδιωτική(τρίτος πυλώνας), ο κάθε ιδιώτης ,ατομικά, επιλέγει κάποιο ασφαλιστικό πρόγραμμα, ελεύθερα, απο την αγορά.Το κράτος ορίζει το θεσμικό πλαίσιο.
    Οταν αυτά ολοκληρωθούν θα μιλάμε για ενα πλήρες Ασφαλιστικό Σύστημα.

    ReplyDelete
  20. Ευστράτιε δεν θα μπορούσα να τα πω καλύτερα, με κάλυψες απολύτως.

    ReplyDelete