Monday, December 21, 2009

Τα όρια της καινοτομίας. Σκέψεις για τη χρηματοοικονομική κρίση

Του Μανόλη Γαλενιανού*


1. Τα αίτια της κρίσης και τα δάνεια subprime


Τα αίτια της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης που ζούμε τα τελευταία δυο χρόνια πρέπει να αναζητηθούν στις τεράστιες ζημιές που υπέστη ο τραπεζικός τομέας όταν έσκασε η φούσκα της αμερικάνικης αγοράς ακινήτων.

Δεδομένου του μεγέθους της κρίσης, τα ερωτήματα που εγείρονται είναι πολλά: Τί οδήγησε τις τράπεζες να επενδύσουν τόσο μεγάλα κεφάλαια σε μια αγορά που πολλοί πίστευαν ότι ήταν υπερτιμημένη; Γιατί δόθηκαν με τόση ευκολία στεγαστικά δάνεια τα οποία δεν αποπληρώθηκαν ποτέ, οδηγώντας μεταξύ άλλων πολλές τράπεζες στα πρόθυρα της χρεωκοπίας και πολλά στελέχη τους στην ανεργία; Και, βεβαίως, γιατί δεν έκαναν κάτι οι ρυθμιστικές αρχές για να σταματήσουν την στεγαστική φούσκα;

Οι ζημιές των τραπεζών προήλθαν κυρίως από τα λεγόμενα δάνεια subprime. Αυτά είναι δάνεια που δίνονται σε ανθρώπους χαμηλής πιστοληπτικής ικανότητας (π.χ. λόγω χαμηλού μισθού, ασταθούς εργασίας ή μικρής περιουσίας) και εγκυμονούν μεγαλύτερο κίνδυνο μη αποπληρωμής για τις τράπεζες. Ακριβώς λόγω του μεγαλύτερου πιστωτικού κινδύνου αυτή η αγορά ήταν μέχρι πρόσφατα πολύ περιορισμένη και όσοι ανήκαν στην κατηγορία subprime δεν μπορούσαν να πάρουν στεγαστικά δάνεια. Από τα τέλη της δεκαετίας του ’90 και μετά, όμως, η αγορά αυτή αναπτύχθηκε ταχύτατα, φτάνοντας το 10% της αγοράς κατοικίας κατά το 2007, με δάνεια συνολικής αξίας $1,5 τρις δολαρίων. Ο βασικός μοχλός αυτής της εξέλιξης υπήρξε η πρόσφατη χρηματοοικονομική καινοτομία με τη μορφή της «δόμησης».

2. Η διαδικασία της δόμησης

Η δόμηση είναι μια διαδικασία που στοχεύει στον καλύτερο καταμερισμό του πιστωτικού κινδύνου. Ένα δομημένο προϊόν (Collateralized Debt Obligation) περιλαμβάνει ένα πακέτο δανείων το οποίο χωρίζεται σε τμήματα (tranches) που διαφέρουν όσον αφορά το ρίσκο τους και πωλούνται ξεχωριστά σε επενδυτές. Τα «ασφαλή» τμήματα έχουν χαμηλότερο πιστωτικό κίνδυνο από τα δάνεια του πακέτου, ενώ τα υπόλοιπα έχουν υψηλότερο κίνδυνο και, φυσικά, μικρότερη αξία.

Το θετικό αυτής της διαδικασίας είναι ότι δημιουργούνται τμήματα τα οποία έχουν χαμηλό ρίσκο χρησιμοποιώντας σαν βάση ένα πακέτο δανείων ενδεχομένως μεγάλου ρίσκου, παρότι ο συνολικός πιστωτικός κίνδυνος δεν έχει αλλάξει. Αυτά τα ασφαλή τμήματα μπορούν να πουληθούν σε επενδυτές (τράπεζες, συνταξιοδοτικά ταμεία, αμοιβαία κεφάλαια) οι οποίοι δεν θα επένδυαν στην subprime αγορά άνευ δόμησης και με αυτόν τον τρόπο αυξάνονται τα κεφάλαια που είναι διαθέσιμα για τους subprime δανειολήπτες. Φυσικά, απομένουν και τα τμήματα υψηλού κινδύνου, για τα οποία πρέπει να βρεθούν επενδυτές που να είναι διατεθειμένοι να αναλάβουν μεγαλύτερο ρίσκο, αλλά αυτό είναι ένα σχετικά μικρό κομμάτι του συνολικού προϊόντος.

Μέσω της δόμησης, λοιπόν, εξαπλώνονται τα οφέλη της ιδιόκτητης κατοικίας (και αυτοκινήτου, και άλλων καταναλωτικών αγαθών) σε ανθρώπους που μέχρι τότε δεν είχαν καμία πρόσβαση σε αυτά και, φυσικά, ανοίγει μια μεγάλη και μη κορεσμένη αγορά για τις τράπεζες και τους πάσης φύσης επενδυτές.

Επιπλέον, η Αγορά φέρεται να είχε αυτορυθμιστεί επιτυχώς, δημιουργώντας δικλείδες ασφαλείας για να καθησυχάσει και τους πιο καχύποπτους επενδυτές. Για να εξασφαλιστεί η φερεγγυότητα των δομημένων προϊόντων, κάθε τμήμα τους βαθμολογήθηκε από ανεξάρτητες αξιολογήτριες εταιρείες (Moody’s, S&P, Fitch) σχετικά με το ρίσκο του. Για να μετριαστεί το ρίσκο που αναλαμβάνουν οι επενδυτές, ο κίνδυνος μη αποπληρωμής ασφαλίστηκε από μεγάλες ασφαλιστικές εταιρείες (μέσω Credit Default Swaps). Με αυτόν τον τρόπο βρέθηκαν λύσεις μέσω της αγοράς σε όλα τα προβλήματα εξασφάλισης των επενδυτών και δανειζομένων.

3. Τα προβλήματα της δόμησης

Σήμερα γνωρίζουμε ότι η τυφλή πίστη στα θαύματα της χρηματο-οικονομικής καινοτομίας οδήγησε αρχικά στην ευφορία της φούσκας και ακολούθως στην κατάθλιψη της επίπονης προσγείωσης στην πραγματικότητα. Το αποτέλεσμα της υπεραισιοδοξίας ήταν ότι δόθηκαν πολλά στεγαστικά δάνεια τα οποία ήταν αντικειμενικά αδύνατο να αποπληρωθούν και σήμερα πια σχεδόν τα μισά δάνεια subprime έχουν πάψει να εξυπηρετούνται. Λόγω του συνεχώς αυξανόμενου αριθμόυ κατασχέσεων και εκπλειστηριασμών κατοικιών, οι τιμές των ακινήτων στις ΗΠΑ έχουν πέσει κατά 30% σε σχέση με το 2007, εντείνοντας την κρίση.

Οι λόγοι που οι «λύσεις» της αγοράς αποδείχτηκαν εικονικές είναι πολλοί και περίπλοκοι, αλλά το κοινό τους σημείο εντοπίζεται στην έλλειψη ανεξάρτητων ελεγκτικών μηχανισμών. Η ανεξαρτησία των αξιολογητριών εταιρειών αποδείχτηκε πλασματική καθώς αμείβονταν από τις τράπεζες των οποίων τα προϊόντα βαθμολογούσαν. Αλλά και οι ίδιες οι τράπεζες δεν είχαν το κίνητρο να ελέγξουν την πιστοληπτική ικανότητα των δανειοληπτών τους επειδή το μεγαλύτερο μέρος του ρίσκου το αντιμετώπιζαν άλλοι επενδυτές λόγω της μεταπώλησης των δανείων. Η ασφάλιση που αγοράστηκε από τους επενδυτές αποδείχτηκε ανεπαρκής καθώς, όταν ο αριθμός των εκπρόθεσμων δανείων άρχισε να αυξάνεται, η πιο σημαντική ασφαλίστρια εταιρεία (AIG) έφτασε στα πρόθυρα της πτώχευσης, την οποία απέφυγε μόνο χάρη στην επέμβαση της αμερικανικής κυβέρνησης. Τέλος, όσον αφορά τις ρυθμιστικές αρχές, υπήρξε μεγάλη πίεση να μην παρέμβουν τόσο για λόγους ιδεολογικούς (η αγορά μπορεί –πρέπει-- να αυτορυθμίζεται) όσο και λαϊκιστικούς (η αγορά κατοικίας πρέπει πάντα να επιδοτείται).

4. Τα διδάγματα της κρίσης

Το σημαντικότερο, ίσως, δίδαγμα της κρίσης είναι ότι ο τραπεζικός τομέας δεν μπορεί να αυτορυθμιστεί. Αυτή η διαπίστωση ακούγεται πλέον τετριμμένη, αλλά μέχρι πριν δυο-τρία χρόνια πολλοί πολιτικοί και οικονομολόγοι, όπως ο πρώην πρόεδρος της Αμερικανικής κεντρικής τράπεζας Άλαν Γκρήνσπαν, διακήρυσσαν ότι η εύρυθμη λειτουργία του πιστωτικού συστήματος μπορούσε να διασφαλιστεί από την ίδια την αγορά, χωρίς δηλαδή την παρέμβαση των ρυθμιστικών αρχών. Αυτό έχει πλέον αλλάξει και ήδη στις ΗΠΑ συζητείται ίδρυση καινούριου φορέα προστασίας του καταναλωτή για πιστωτικά θέματα, σε συνδιασμό με πολλές άλλες μεταρρυθμίσεις.

Ένα δεύτερο συμπέρασμα, όμως, το οποίο δεν πρέπει να ξεχαστεί, είναι ότι η τραπεζική καινοτομία, υπό επαρκή επίβλεψη, έχει και θετικές πτυχές: η καλύτερη διαχείριση του πιστωτικού κινδύνου διευκολύνει τη σύναψη στεγαστικών δανείων από άτομα που, υπό άλλες συνθήκες, δεν θα είχαν αυτήν την δυνατότητα. Πολλά από τα subprime δάνεια που δόθηκαν την τελευταία δεκαετία αποπληρώνονται κανονικά, αλλά δεν θα είχαν συναφθεί χωρίς τη δόμηση.

Συνεπώς, η όποια νέα ρύθμιση πρέπει να στοχεύει μεν στο να βοηθήσει τη σταθερότητα του τραπεζικού συστήματος, χωρίς όμως να αποτρέπει την έλλογη χρήση νέων προϊόντων.

*Ο Μανόλης Γαλενιανός είναι επίκουρος καθηγητής στο Οικονομικό Τμήμα του Πολιτειακού Πανεπιστημίου της Πενσυλβανίας και μέλος του Επιστημονικού Συμβουλίου της G700. Το παραπάνω δημοσιεύτηκε σε μορφή συνέντευξης στον Γιώργο Τζογόπουλο στην εφημερίδα Απογευματινή της Κυριακής 20-12-2009.

46 comments:

  1. Πολύ ωραίο άρθρο.Τεχνικά άρτιο και πολιτικά "δομημένο" πάνω στην ιδεολογία του σοσιαλφιλευθερισμού.

    ReplyDelete
  2. "Η ανεξαρτησία των αξιολογητριών εταιρειών αποδείχτηκε πλασματική καθώς αμείβονταν από τις τράπεζες των οποίων τα προϊόντα βαθμολογούσαν"

    Αναλυτές διεθνούς κύρους, όπως ο επικεφαλής οικονομολόγος της Goldman Sachs Ε. Nielsen διαπιστώνει ότι με αφορμή την περίπτωση της Ελλάδος, η ΕΚΤ έχει βρεθεί σε ένα ιδιότυπο καθεστώς ομηρίας από τη Moody's. Και τούτο γιατί, αν και η τελευταία υποβαθμίσει (κατά δύο βαθμίδες) την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας, η ΕΚΤ από τις αρχές του 2011 θα βρεθεί αντιμέτωπη με μια «παράδοξη» κατάσταση. Τότε εξαιτίας των κανόνων που η ίδια η Κεντρική Τράπεζα έχει θέσει, δεν θα μπορεί να αποδέχεται ως ενέχυρο για χρηματοδότηση ομόλογα κρατών τα οποία και οι τρεις οίκοι αξιολόγησης τα έχουν βαθμολογήσει με βαθμό χαμηλότερο από Α. Κατά συνέπεια η ΕΚΤ θα υποχρεωθεί -αν στον μεταξύ δεν έχει αναβαθμιστεί η Ελλάδα- είτε ν' αναθεωρήσει τους κανόνες της, είτε να διατηρήσει τα ελαστικά κριτήρια για την αποδοχή ομολόγων που εφαρμόζει εξαιτίας της κρίσης και μετά το 2011. *
    ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 21-12-09

    ReplyDelete
  3. "οι εταιρείες αξιολόγησης (Standard & Poor's, Moody's και Fitch) λειτουργούν σε καθεστώς ασυδοσίας καθώς δεν λογοδοτούν σε κανέναν"
    ΓΑΠ.

    «οι οίκοι αυτοί αξιολογούσαν με Α τράπεζες οι οποίες κατέρρευσαν την επομένη».
    ΣΑΡΚΟΖΙ.

    «δεν μπορεί μια δημοκρατική χώρα με εκλεγμένη κυβέρνηση, που έχει συγκεκριμένο πρόγραμμα, ν' ανατρέπεται από κάποιους οίκους που δεν λογοδοτούν πουθενά».
    ΘΑΠΑΤΕΡΟ.

    ReplyDelete
  4. Πολύ κατατοπιστικό άρθρο, επιστημονικό αλλά ταυτόχρονα κατανοητό.
    Ξεκάθαρο και το συμπέρασμά του. Μένει να δούμε εάν οι κοινωνίες θα κατορθώσουν να βάλουν τάξη στο χάος. Φαίνεται πολύ δύσκολο..

    ReplyDelete
  5. Σοσιαλ-σαχλαμάρες.

    Το περιβάλλον μεσα στο οποίο έγινε η φούσκα το δημιούργησε η αμερικάνικη κυβέρνηση και η "ανεξάρτητη" κεντρική τράπεζα FED, έχοντας κατεβασμένα τα επιτόκια σε μηδενικο επίπεδο για παρατεταμένο χρονικό διάστημα (Greenspan), διοχετεύοντας άπλετη ρευστότητα και ουσιαστικά εξωθώντας τις τράπεζες να ανοίξουν τους κρούνους των δανείων. Ναι, οι τράπεζες υπερ-μοχλεύθηκαν και η ιδιωτική οικονομία υπερ-χρεώθηκε, αλλά το πάρτυ το άρχισε η αμερικάνικη κυβέρνηση. Και η θεραπεία για την κρίση; Μια απ' τα ίδια, ουσιαστικά θέτωντας τις βάσεις για την επόμενη, ακόμα μεγαλύτερη φούσκα, η οποία πολύ πιθανό να είναι τα χρέη των κρατών, μιας και τα τελευταία ανέλαβαν να πάρουν τα ηνία απ' τον ιδιωτικό τομέα.

    Αλλά είναι πραγματικά γελοίο να παραπονιούνται ο Παπανδρέου και ο Θαπατέρο όταν έκαναν ΑΚΡΙΒΩΣ το ίδιο λάθος με τις τράπεζες: πίστεψαν οτι η ρευστότητα θα κρατήσει για πάντα και δεν αναμόρφωσαν τις οικονομίες τους στους καλούς καιρούς.

    Ειδικά ο Γιωργάκης έχει πολύ θράσος όταν λέει οτι το ΠΑΣΟΚ έσωσε την Ελλάδα το 1981, όταν το ΠΑΣΟΚ ήταν που αύξησε το δημόσιο χρέος σχεδόν 100% τη δεκαετια του '80, προσλαμβάνοντας τις στρατιες ψηφοφόρων του στο δημόσιο.

    ReplyDelete
  6. @g700

    Περίμενα και κανένα άρθρο σας για την Κοπεγχάγη... καλά τα οικονομικά αλλά η κατάσταση στο κλίμα δεν είναι καθόλου ενθαρρυντική!

    ReplyDelete
  7. Να αμοίψουμε καμιά εταιρεία άμα είναι. Λοιπόν βάλε την ΣκΠ σύμβουλο στην πώληση του ΟΣΕ στους Κινέζους να δεις πως θα μας έρθουν τα ΑΑΑ

    ReplyDelete
  8. Ανεξάρτητα πάντως από τις εταιρείες αξιολόγησης στην Ελλάδα υπάρχει αντικειμενικό πρόβλημα υπερχρέωσης. Έτσι εύλογα ο καθένας κάνει παιχνίδι με την αξιοπιστία της οικονομίας. Εδώ χρειάζονται θεαματικά μέτρα και όχι λογιστικά συμμαζέματα. Ας αρχίσουμε με το ασφαλιστικό.

    ReplyDelete
  9. O λόγος που οι "οίκοι" σιωπούσαν τη προηγούμενη περίοδο της σαπιοκυβέρνησης ήταν γιατί εφάρμοζε την "υψηλή διπλμωματία της εξαγοράς εύνοιας".Βλέπετε αυτοί οι οίκοι εκδίδονται μόνο επί χρήμασι.Τώρα βρήκαν το μπελά τους με το ΓΑΠ.Δεν μπορούν να τον πιάσουν πελάτη, αφού είναι ΔΕΔΗΛΩΜΈΝΟΣ αντιπελατειακός.

    ReplyDelete
  10. Οι"Οίκοι" θα πατίσουν την Ελλάδα για να τσακίσουν το ΓΑΠ λόγω του διεθνούς ακτιβισμού του για ρύθμιση και έλεγχο του παγκόσμιου χρηματοικονομικού συστήματος.Ελπίζω οι Ευρωπαίοι να το καταλάβουν και να συμπαρασταθούν στο ΓΑΠ.Ο Σαρκοζί,το ποιοτικότερο πολιτικό ζώο της Ευρώπης, το έχει ήδη καταλάβει.

    ReplyDelete
  11. Η Εθνική μας ανεξαρτησία διακυβεύεται απο τους "οίκους" και όχι από τους Τούρκους.
    Οι "Οικοι" θα προασπαθήσουν με κάθε τρόπο να αφαιρέσουν τη πραγματική εξουσία απο το Γαπ, και να τον κάνουν Μαριονέτα.Αλλά ο ΓΑΠ δεν πρόκειται να μετατραπεί σε playstation gamer prime minister.

    ReplyDelete
  12. Παρμενίδη, πάλι φαντασιώνεσαι συνωμοσίες εναντίον του Γιωργάκη;

    Αν ο μπαμπάκας δεν ανέβαζε το χρέος 100% σε μια δεκαετία, δε θα έπεφτε κανένας λόγος στους οίκους αξιολόγησης, και η Ελλάδα θα ήταν μάγκας και θα έκανε όποια πολιτική ήθελε.

    Αλλά τώρα να απαιτείς να σε δανείζουν, και να σε δανείζουν φτηνά, προκειμένου να διατηρήσεις τον υπεράριθμο δημόσιο τομέα, που ξοδεύει απλόχερα δημόσιο χρήμα σε πλασματικές υπερωρίες και υπερτιμολογημένα έργα, είναι και λίγο γελοίο, δε νομίζεις;

    Οι οίκοι σου φταίνε. Δεν κοιτάς λίγο τον καθρέφτη καλυτερα;

    Σαν την οικολογία, που για όλα φταίει η Αμερική, αλλά εμείς έχουμε καταστρέψει τον Ασωπο και όχι μόνο.

    Η ουσία είναι μία: όσο για όλα φταίνε οι άλλοι, τόσο αυτή η χώρα θα πηγαίνει απ' το κακό στο χειρότερο.

    ReplyDelete
  13. το πρόβλημα των subprimes δεν προέκυψε λόγω "κακών" στεγαστικών δανείων, αλλά επειδή οι Αμερικάνοι χρησιμοποιούν τα ακίνητά τους ως collateral γιά χρηματοδότηση κάθε είδους

    Παράλληλα λόγω των χαμηλότατων επιτοκίων δημιουργήθηκε "φούσκα" στις τιμές των ακινήτων

    Όταν λοιπόν "έσκασαν" τα collaterals οι τράπεζες βρέθηκαν με προβληματικό ενεργητικό.

    Σε όλη αυτή την ιστορία είναι παντελώς απούσα η Fed και καθε εννοια ελέγχου
    (άρα αν δεν ελέγχεις εκ των προτέρων τι θα ελέγξεις εκ των υστέρων όταν το πρόβλημα είναι στο φόρτε του?)

    Κανείς δεν μπορεί να ελέγξει τις αγορές, μόνο τους "παίκτες".

    Και μιά και λέμε γιά αγορές, και σήμερα το μήνυμα ήταν σαφές

    γιά αυτούς βεβαίως που μπορούν να το κατανοήσουν (διότι οι υπόλοιποι θα εκπλαγούν πάλι....)

    ReplyDelete
  14. Λάθος κύριε Γαλενιανέ.

    Κανονισμοί υπήρχαν και υπάρχουν πολλοί. Αυτό δεν απέτρεψε την πώληση των mortgage backed securities με αξιλόγηση "ΑΑΑ".
    Τίποτα παράνομο δεν έγινε. Ο λόγος για τον οποίο πουλήθηκαν υποθήκες με 0% προκαταβολή ως ΑΑΑ securities ήταν ότι το κράτος τις εγγυάται (μέσω Fannie - Freddie).

    Αυτό ήταν και θέμα εξετάσεων πριν από 7 χρόνια όταν πέρασα το Series 6 του NASD.

    Φταίνε πολλοί για την κρίση, αλλά βασικός υπαίτιος ήταν ο ίδιος ο Fed που κράτησε τα επιτόκια υπερβολικά χαμηλά και η ίδια η κυβέρνηση που έπεσε με τα μούτρα να εγγυηθεί όσο το δυνατόν περισσότερο τις υποθήκες.

    α) Το κράτος εγγυήθηκε τα φοιτητικά δάνεια με αποτέλεσμα την τρομακτική αύξηση των διδάκτρων (αφού είναι "εγγυημένα από το κράτος", οι φοιτητές κάνουν πλειοδοτικό διαγωνισμό διδάκτρων - ποιος θα δώσει τα περισσότερα από ξένο κουμπαρά).
    β) Το κράτος εγγυήθηκε τις υποθήκες με αποτέλεσμα την τρομακτική αύξηση των τιμών των ακινήτων (φούσκα).
    γ) Το κράτος πέταξε τρισεκατομμύρια για να "σώσει την οικονομία" και μέχρι αυτή τη στιγμή το αποτέλεσμα είναι συνεχής αύξηση της ανεργίας και του δημόσιου χρέους ταυτόχρονα!

    Για όσους ενδιαφέρονται πραγματικά, υπάρχουν καλά και έγκυρα sites (και με χιούμορ) όπως το clusterstock και άλλα.

    Όσον αφορά στους πανεπιστημιακούς, ήταν οι δικές τους θεωρίες (και με τις ευλογίες των κκ. Greenspan και Bernanke) που όχι μόνο γονάτισαν τις παραγωγικές τάξεις προς όφελος των βδελών (οι μικρές επιχειρήσεις στις ΗΠΑ αυτή τη στιγμή πεθαίνουν, αλλά η Wall Street θριαμβεύει με το stimulus package), αλλά και εξασφάλισαν τον τρέχοντα πληθωρισμό που θα οδηγήσει σε τρομακτικές αυξήσεις τιμών στο μέλλον. Επί πλέον, με την πολιτική χαμηλών επιτοκίων, τιμωρούν τους αποταμιευτές.

    Credit comes from Savings Mr. Galennianos, and there's no savings at 0% rate. The artificial savings for the banks at 0% is inflationary and you know it. But you don't care because you' re not in the market.

    ReplyDelete
  15. Επί τη ευκαιρία: πληθωρισμός (inflation) είναι credit expansion, όχι αύξηση τιμών (η αύξηση τιμών είναι αποτέλεσμα του πληθωρισμού).
    To deflation είναι debt destruction, όχι μείωση τιμών.

    Χαρακτηριστικό επίσης είναι ότι η Αμερικανική κυβέρνηση ΔΕΝ μετράει στο δείκτη τιμών καταναλωτή δύο πράγματα:
    Food (τρόφιμα)
    Energy (ενέργεια)

    Δηλαδή αυτά τα δύο που χρησιμοποιούμε και καταναλώνουμε κάθε μέρα!

    Τέλος πάντων οι περίφημοι "κανονισμοί" είναι που συνεισέφεραν στην κάθοδο των μυρίων προς Κίνα και το ρεύμα εξακολουθεί να ρέει προς τα κει. Η κυβέρνηση Ομπάμα θα φέρει ακόμα περισσότερους κανονισμούς στις ΗΠΑ που απλά και μόνο θα κάνουν το κόστος των επιχειρήσεων δυσβάσταχτο - με αποτέλεσμα όλο και περισσότερες να μετακομίζουν αλλού.

    Αλλά οι πανεπιστημιακοί, το ίδιο τους κάνει. Ζουν μέσα στην ελιτίστικη φούσκα τους, προστατευμένοι από τις καταιγίδες της αγοράς και τους αρέσει που το παίζουν και αυθεντίες και βρίσκουν μπόλικο κόσμο να τους ακούει.

    Τραβάτε και στο
    http://www.youtube.com/watch?v=2I0QN-FYkpw
    να δείτε πώς οι ακαδημαϊκοί (όπως ο Laffer) και οι κοκορόμυαλοι που τους άκουγαν κοροϊδεύουν τον Peter Schiff καθώς μιλάει για την επερχόμενη κρίση - τα βίντεο σε αυτή τη διεύθυνση είναι του 2006.

    Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο τα πανεπιστήμια έχουν φορολογική απαλλαγή και κρατική επιχορήγηση: από μόνα τους δεν υπήρχε περίπτωση να επιβιώσουν. Το trust fund του Harvard, πόσα έχασε από την κρίση που έπρεπε να είχαν δει ξεκάθαρα; κοντά 50% αν δεν κάνω λάθος;

    Μου κάνει εντύπωση όμως που ο Krugman ο οποίος άκουγε τον Nouriel Roubini το 2006 και έβλεπε κι αυτός την κρίση να έρχεται (όχι στο μέγεθος που την είδε ο Shiff ή ο Roubini) και ενώ ήξερε ότι τα χαμηλά επιτόκια του Fed ήταν το "αλκοόλ που μέθυσε την αγορά με φτηνό χρήμα", άλλαξε πορεία και μας λέει τώρα ότι χρειάζεται κι άλλο stimulus.

    Κράτος. Με αποδεδειγμένο multiplier μικρότερο του 1 (δηλαδή αρνητική απόδοση), φτάσαμε στο σημείο να ακούμε τον αναπηρωτή διοικητή της τράπεζας της Κίνας να λέει:
    http://www.businessinsider.com/bank-of-china-official-the-world-is-running-out-of-money-to-buy-us-debt-2009-12
    και εμείς βόσκουμε περί κανονισμών... λες και υπάρχει έστω και ένας κανονισμός που να μην παραβιάζεται εύκολα (ή κι από το εξωτερικό).

    Εν τω μεταξύ, η κρίση στις επισφαλείς υποθήκες συνεχίζεται ακάθεκτη:
    http://www.businessinsider.com/chart-of-the-day-seriously-delinquent-mortgages-2009-12

    ReplyDelete
  16. Και ένα αφιέρωμα στους κομμουνιστές:

    http://www.businessinsider.com/americans-are-flocking-a-communist-society-in-virginia-2009-12

    Πρόκειται για μια "κομμουνιστική" κοινωνία στη Virginia που τα πάει καλά. Όταν λέμε βέβεια "κομμουνιστική", εννοούμε συνεργατική/συνεταιριστική (και όχι αυτό το φασισταριό κεντρικής διοίκησης και ιδεολογίας που εννούν τα ΚΚ της Ευρώπης).

    ReplyDelete
  17. "Παράλληλα λόγω των χαμηλότατων επιτοκίων δημιουργήθηκε "φούσκα" στις τιμές των ακινήτων"

    Ser, έχετε δίκιο. Τα χαμηλά επιτόκια, στην πράξη, αποθαρρύνουν την αποταμίευση (γιατί να τα βάλω στην τράπεζα με 0%) και ευνοούν το ρίσκο κάθε μορφής.

    Η φούσκα όμως δημιουργήθηκε κυρίως από τις κρατικές εγγυήσεις.
    Διότι, όταν κάποιος άλλος εγγυάται το δικό σου χρέος, τότε εσένα δεν σε νοιάζει καθόλου και ξοδεύεις όσα θέλεις.

    Πριν από 30 χρόνια σπούδαζες στις ΗΠΑ με τα λεφτά που έβγαζες ως σερβιτόρος τα καλοκαίρια.
    Τώρα θέλεις ολόκληρο μισθό.
    Γιατί; Το κράτος εγγυήθηκε τα φοιτητικά δάνεια. Αποτέλεσμα; Πάει ο ένας φοιτητής με 30.000, έρχεται ο άλλος και του κάνει κόντρα με 35.000 και λέει και το πανεπιστήμιο "α τι ωραία, τσακώνονται ποιος θα μας δώσει τα περισσότερα".

    Αυτό εκτοξεύει τις τιμές. Με "κρατική εγγύηση". Που σημαίνει με λεφτά των φορολογουμένων.

    Κράτος...

    (και μετά τα πανεπιστήμια κάνουν ωραίες δεξιώσεις με καλεσμένους όσους της Wall Street ξελάσπωσαν οι φορολογούμενοι - οι οποίοι φορολογούμενοι δεν έχουν αρκετά χρήματα για να παρευρεθούν).

    Μετά το κράτος, η πανεπιστημιακή κοινότητα των ΗΠΑ είναι η δεύτερη μεγαλύτερη φεουδαρχική, άπληστη και ύπουλη συμμορία στις ΗΠΑ.

    Και για σας, την G700, θα έπρεπε να έχετε στο επιτελείο σας ανθρώπους της αγοράς με πραγματική πείρα και δημιουργικότητα στην αγορά και στην κοινωνία. Όχι τους κρατικά επιχορηγούμενος αοριστολόγους που κονομάνε από τους φορολογούμενους ένα κάρο λεφτά ("κρατικές εγγυήσεις") και μετά δεν πληρώνουν καν φόρους.

    Αλλά αυτά είναι γνωστά από παλιά: όπου φτωχός και οι εργατοπατέρες, οι οποίοι είναι η χειρότερη δυνατή ελίτ.

    ReplyDelete
  18. Το πιο γελοίο όμως:

    Το Κράτος:
    α) Δίνει απευθείας χρήματα σε εταιρείες της Wall Street και τράπεζες.
    β) Μηδενίζει το επιτόκιο στο 0% ώστε οι τράπεζες να δανείζονται ΔΩΡΕΑΝ και να πουλάνε πίσω τα ίδια αυτά τα ομόλογα στο κράτος... με περιθώριο κέρδους!

    γ) Ως συνέπεια αυτού, ορισμένες εταιρείες θησαύρισαν (Goldman Sachs).

    Και ήρθε το ίδιο το κράτος που τους έδωσε (σκόπιμα) τη δυνατότητα να θησαυρίσουν και παραπονιέται ότι θησαύρισαν και έδωσαν μεγάλα μπόνους!!!

    Δηλαδή σαν να δωρίζεις λεφτά στο γείτονα και μετά να παραπονιέσαι που έχει αυτός λεφτά και δεν έχεις εσύ.

    Αυτή είναι η γελειότητα του κράτους.

    ReplyDelete
  19. Μιλάμε για κράτος ως εάν όλα τα "κράτη" είναι τα ίδια.Στην Αμερική δεν υπάρχει ανεξάρτητο απο τη πλουτοκρατία κράτος.Ακαδημαικοί,υπουργοί,παράγοντες της αγοράς είναι οι ίδιοι σε εναλασσόμενους ρόλους.

    ReplyDelete
  20. Τη μία μέρα είναι διευθύνων σύμβουλος της GOLDMAN SACHS και την άλλη υπουργός οικονομικών.Τη μία μέρα είανι υπουργός εξωτερικών και την άλλη επικεφαλής επενδυτικού Fund.Τη μιά μέρα καθηγητής στο Πανεπιστήμιο και την άλλη διοικητής της FED.Ας μη μιλάμε για κράτος όταν αυτό είναι ένα απλό εργαλείο της πλουτοκρατίας,που το χρησιμοποιεί κατά το δοκούν.

    ReplyDelete
  21. Γιαυτό και ο εκάστοτε πρόεδρος των ΗΠΑ ελάχιστα πράγματα μπορεί να κάνει.Είναι ο πιό ανίσχυρος Αρχηγός κράτους.Τον είδαμε και στην Κοπεγχάγη πόσο αδύναμος ήταν.Η δύναμη των ΗΠΑ σήμερα βρίσκεται στο μιλιταρισμό της και το στρατιωτικοποιημένο και κινεζοποιημένο δολλάριο.Παίζει το ρόλο του παγκόσμιου Μπάτσου αμοιβόμενου απο την Κινα.Οι ΗΠΑ δεν είναι μια χώρα που τα οικονομικά της μπορούν να κριθούν με τη συμβατική επιστήμη.Είναι ο, πάνω και πέραν καθε νόμου και κανονισμού, Λεβιάθαν.

    ReplyDelete
  22. "Μιλάμε για κράτος ως εάν όλα τα "κράτη" είναι τα ίδια.Στην Αμερική δεν υπάρχει ανεξάρτητο απο τη πλουτοκρατία κράτος.Ακαδημαικοί,υπουργοί,παράγοντες της αγοράς είναι οι ίδιοι σε εναλασσόμενους ρόλους."

    Σιγα ρε Παρμενιδη..

    Ανακαλυψες...την Αμερικη!!!

    ReplyDelete
  23. Γιούρι,

    Ο Παρμενίδης έχει σε μεγάλο βαθμό δίκιο (σε principle).

    Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ δεν είναι παρά άλλη μια εταιρεία στις ΗΠΑ.

    Αυτό ήταν καλό στο παρελθόν - μας αφήνανε στην ησυχία μας και οι τοπικές κοινότητες τα πήγαιναν μια χαρά.

    Όπου ανακατεύτηκαν (μεγάλες πόλεις κλπ), εμφανίστηκαν άστεγοι και γκέτο.

    Όσον αφορά στην Κοπεγχάγη, αυτό ήταν ένα meeting για καφέ και ξεκούραση - διακοπές δηλαδή. Έχουν και φωτογραφίες συμμετεχόντων που κοιμούνται στα έδρανα. Μ' αρέσει που πήγαν και οι πανέξυπνοι διαδηλωτές να κάνουν φασαρία σε μια διάσκεψη που ήταν ψεύτικη και κενή εξ' αρχής... από τη μια ξέρουμε όλοι ότι το πρόβλημα ουσιαστικά είναι ο υπερπληθυσμός, από την άλλη μιλάμε για υποστήριξη των φτωχών χωρών. Καλό είναι κι εγώ μαζί σας (φέτος έδωσα και 2% του εισοδήματός μου στους Doctors without borders), αλλά:

    i) οι φτωχοί, μόλις τους δίνεις βοήθεια πάνε και κάνουνε περισσότερα παιδιά...

    ii) τα οποία λέμε ότι χρειάζονται για να χρηματοδοτήσουν στο μέλλον τις συντάξεις του πληθυσμού που γερνάει

    Δηλαδή από τη μια λέμε "μαζευτήκαμε πολλοί και κακοποιούμε το περιβάλλον για να ζήσουμε" κι από την άλλη λέμε "πρέπει να γίνουμε ακόμα περισσότεροι για να στηρίξουμε τα ασφαλιστικά ταμεία" και επιπλέον "να υποστηρίξουμε τις φτωχές χώρες για να γίνουν κι αυτές πλούσιες και χοντρές".
    Λένε τα κράτη "να βάλουμε φόρο στην ενέργεια" και την πληρώνει ο μικρο-καταναλωτής (ο πλούσιος δεν επηρεάζεται και πολύ). Μετά λένε "να βάλουμε φόρο μόνο στις βιομηχανίες των πλουσίων" και το κόστος αυτό μεταφέρεται στον καταναλωτή... ότι και να κάνουν από φορολογικής πλευράς, την πληρώνει ο μικρός.
    Μετά λένε "να βάλουμε φίλτρα" και τα βάζουν, οπότε αυτό βοηθάει τις αδύναμες χώρες οι οποίες προσλαμβάνονται να φτιάξουν τα φίλτρα, να τα πουλήσουν και να κονομήσουν, με αποτέλεσμα έτσι να έχουν τη δυνατότητα να γεννήσουν περισσότερα παιδιά και να αυξήσουν τη ρύπανση... κ.ο.κ.

    Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα.

    Εγώ λύση δεν μπορώ να σκεφτώ εκτός από τα προφανή (και δυσάρεστα μέτρα για την ελευθερία των πληθυσμών), τα οποία όμως προκαλούν φοβερή ζημιά στους πλέον αδύνατους πληθυσμούς. Εάν αποφασίσεις ας πούμε να περιορίσεις τα επικίνδυνα για το όζον γελάδια, θα λιμοκτονήσει ο Αμερικάνικος νότος και οι κτηνοτροφικές χώρες... κι όποιοι λένε "μην καταστρέφετε το δάσος του Αμαζονίου" (κι εγώ μαζί τους), ας πάνε να ρωτήσουν τους τοπικούς εργάτες που δεν μπορούν να βρουν αλλού δουλειά.

    Πολύ απλά, γίναμε πάρα πολλοί και η ρύπανση του περιβάλλοντος θα αυξάνεται όσο περνάνε τα χρόνια. Όσον αφορά στα σχέδια των "οικολόγων", τα περισσότερα θα προκαλέσουν λιμοκτονία στις αναπτυσσόμενες χώρες που δεν έχουν τις υψηλότατες τεχνολογίες, εκτός κι αν τους τις χαρίσει (τελείως δωρεάν) η δύση. Κάτι που θα επιφέρει κρίση στη δύση και ειδικά στις χώρες που στηρίζονται πολύ σε αυτές τις τεχνολογίες για να στηρίξουν τα κοινωνικά τους προγράμματα (πχ Σουηδία).

    Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα.

    ReplyDelete
  24. Δεν υπάρχει θέμα λογοδοσίας με τη μορφή που το θέτεις, Παρμενίδη. Υπάρχει θέμα αξιοπιστίας. Η Ελλάδα την έχει χάσει.

    Εσύ μπορεί να θέλεις να υποβαθμίσεις την αξιοπιστία των "οίκων", αλλά αυτό δεν έχει καμία σημασία. Και οι "οίκοι" χάνουν την αξιοπιστία τους, αλλά μάλλον όχι επειδή αξιολογούν δυσμενώς χώρες στην κατάσταση και με τη συμπεριφορά της Ελλάδας.

    @γ700

    Το δια ταύτα του άρθρου είναι αδύναμο. Αυτό δεν είναι εξαιτίας αδυναμίας του αρθρογράφου συγκεκριμένα.

    Ο έλεγχος της αγοράς μπορεί να επιβάλλεται, με γενικούς όρους και μακροπρόθεσμα, αλλά ο κόσμος είναι ιδιαίτερα μπερδεμένος, ανάμεσα στην ανάγκη του ελέγχου και στην ανάγκη που αποφασίσαμε ότι έχουμε για τόνωση της αγοράς με ελεύθερη διάθεση πακτωλού χρήματος που δεν έχουμε.

    Ακόμη, δυστυχώς, ο παγκόσμιος οικονομικός σχεδιασμός μου φαίνεται αποτρεπτικός και όχι εποικοδομητικός. Όπως ήταν και πριν την κρίση. Αποτρεπτικός από πλευράς τραπεζών και αποικοδομητικός από πλευράς κυβερνήσεων. Το μόνο που άλλαξε ως τώρα είναι ότι οι κυβερνήσεις πλέον παίρνουν μέρος στον αποτρεπτικό σχεδιασμό.

    ReplyDelete
  25. Eχεις δίκιο Lefteris.Το πρόβλημα είναι ο υπερπληθυσμός.Και το χειρότερο η διάδοση και θεοποίηση του Δυτικού καταναλωτικού προτύπου σε πολυανθρωπότατες εξωδυτικές χώρες.Ενα καταναλωτικό πρότυπο που στηρίζεται σε ενεργειοβόρες και περιβαλλοντοκτόνες δραστηριότητες.Οι οικολόγοι προτείνουν κάτι ουτοπικό.Αλλά όλοι οι τρόποι ζωής κάποτε ήταν ουτοπίες.Η αποτυχία της Κοπεγχάγης έδειξε τα όρια των δυνατοτήτων που έχουν οι άνθρωποι να συνενοηθούν και με ειρηνικό τρόπο να αλλάξουν τη ζωή τους.Για μια ακόμη φορά η ζωή μας θα αλλάξει με βίαιο τρόπο που είναι και πιό αποτελεσματικός.Μόνο που αυτό που θα προκύψει καμιά σχέση δεν θα έχει με αυτό που ονειρεύονται οι Οικολόγοι.Μου αρέσουν οι οικολόγοι,έστω και αυτοί,οι περισσότεροι, που προφανώς και ξεδιάντροπα κάνουν καρριέρα "περιβαλλοντική".
    Στην Ελλάδα,στη χώρα που τα εμφράγματα,τα εγκεφαλικά και ο σακχαρώδης διαβήτης γίνονται όλο και περισσότερο παιδικά νοσήματα,ένας Ουτοπιστής,ο ΓΑΠ,παρά του ότι φαντάζει τραγική φιγούρα,όπως κάθε γνήσιος ουτοπιστής,με το υγεινοδιατροφικό και ακτιβιστικό στίλ του και μόνο παρέχει ελπίδες που δείχνουν ότι κάποια πράματα δεν είναι και τόσο ουτοπικά.

    ReplyDelete
  26. Ventrilo,οι "οίκοι" θέλουν να επανακτήσουν τη χαμένη αξιοπιστία τους "στου κασίδι το κεφάλι".Βρήκαν την Ελλάδα σε μια αδύναμη φάση και τη χτυπάνε απο κάτω για λογοριασμό των κερδοσκόπων,πολλοί από τους οποίους είναι "Ελληνες".Το χειρότερο είναι ότι πολλοί απο μας έχουμε διαποτιστεί με την ιδεολογία του moral hazard ΚΑΙ συμπεριφερόμαστε σαν ουδέτεροι απέναντι σαυτό το καταστροφικό φαινόμενο.

    ReplyDelete
  27. "θεοποίηση του Δυτικού καταναλωτικού προτύπου"

    Και την πιτα ολοκληρη και το σκυλο χορτατο μου φαινεται οτι θελετε..

    Θελετε και αναπτυξη της οικονομιας και να το παιζετε εξυπνοι...Υπαρχει καπου ενας πλυθησμος..Οι "υπερκαταναλωτες", που με τις πραξεις τους εχουν οδηγησει οχι μονο τον πλανητη σε αδιεξοδο, αλλα και στην ηθικη εκπτωση απο αξιες τις οποιες προφανως μονο εσεις και ο Παρμενιδης εχετε...Μας δουλευετε? Αυτο το βλεπω σαν αυτονοητο..Το ερωτημα ειναι αν πιστευετε οτι τσιμπαμε..

    ReplyDelete
  28. σας θυμίζω ότι ο Ομπάμα πήγε στην Κοπενγχάγη με ανοικτό ένα σημαντικότατο ζήτημα - της μεταρρύθμισης της υγείας- και είναι φυσικό να μην ήθελε να ανοίξει ταυτόχρονα κι αλλο μέτωπο (γιά 1 ψήφο πέρασε)

    Όσο γιά τα λοιπά στέκομαι στον χαρακτηρισμό "Ελληνες" του Παρμενίδη

    Προφανώς εννοείς αυτούς που όταν βλέπουν το φαγοπότι των άχρηστων κομματικών κόπανων και τον βερμπαλισμό των άχρηστων και αποδεδειγμένα ανίκανων πολιτικών μας λένε το προφανές.

    Πορφανώς θεωρείς τους "Φράγκους" ηλίθιους.

    Ευτυχώς που υπάρχουν αυτοί οι Ελληνες που εσύ βάζεις σε εισαγωγικά και κρατάνε ψηλά το όνομα της Ελλάδας, αυτής που σκυλεύουν το πτώμα της καθημερινά οι εκτός εισαγωγικών

    ReplyDelete
  29. Τα λάθη πληρώνονται Παρμενίδη, ιδίως όταν είσαι η τελευταία τρύπα του ζουρνά, όπως η Ελλάδα. Χαραμίσαμε ένα σωρό ευκαιρίες για να γίνουμε η τελευταία τρύπα του ζουρνά και ταυτόχρονα απολέσαμε την αξιοπιστία μας οικειοθελώς. Τι περιμένεις τώρα; Δεν είναι δυνατό να κάνεις τα μαγικά που έκανε η Ελλάδα και να περιμένεις να βγεις κι από πάνω, μόνο και μόνο επειδή άλλαξε η κυβέρνηση.

    Το πρόβλημά σου, Παρμενίδη, είναι ότι τρέφεις το "δε φταίμε εμείς αλλά οι κερδοσκόποι" αίσθημα του μέσου Έλληνα, το οποίο είναι αστείο. Οι κερδοσκόποι δεν είναι παρά το κερασάκι στην τούρτα του Ελληνικού προβλήματος. Την τούρτα που εσύ προσπερνάς με ευκολία ως "μία αδύναμη φάση" στην οποία έτυχε να μας "βρούν" οι κερδοσκόποι.

    Καλό το pep talk αλλά μη του βγάζουμε τα μάτια.



    -Το πρόβλημα του moral hazard εξ ορισμού δεν μπορεί να αποφευχθεί σε μία σχέση αξιολόγησης.

    ReplyDelete
  30. Ser,η συντριπτική πλειονότητα των παιχτών των ομολόγων και του χρηματιστηρίου είναι "Ελληνες" που είναι ντυμένοι "ξένοι".Είναι αυτοί που τα εκατοντάδες δισ. των χρεών όλων μας, και όχι μόνο του δημοσίου,κατάφεραν και τα κάνανε ιδιωτική τους περιουσία.Είναι αρπακτικά,είναι τρωκτικά,είναι αλήτες.Αυτά είναι τα πραγματικά τους ονόματα.

    ReplyDelete
  31. Πήγε 12 η ώρα και καμμία ακόμα υποβάθμιση από κανένα οίκο δεν φάνηκε ξανά.
    Η Eλλάδα ποτέ δεν πεθαίνει δεν τη σκιάζει η Moodys καμμιά.

    ReplyDelete
  32. Στο μεταξύ στο χρηματιστήριο σήμερα γίνεται της Κοπεγχάγης,εκεί που προχθές γινότανε της Καμπούλ.
    Σήμερα αγοράζουν μανιωδώς "Ελλάδα" όσοι προχθές πουλούσαν μανιωδώς "Ελλάδα".Αυτά ο "μέσος Ελληνας" τα καγχάζει εγγαστριμύθως.

    ReplyDelete
  33. Ευχαριστώ για τα σχόλιά σας. Έχω κάποιες διευκρινίσεις για ορισμένα από τα θέματα που θίξατε.

    Μία από τις αιτίες της στεγαστικής φούσκας ήταν η μεγάλη προσφορά κεφαλαίων και η έλλειψη εναλλακτικών επενδυτικών προορισμών (στο άρθρο μου ανέλυσα κυρίως την πλευρά της ζήτησης κεφαλαίων από τους δανειολήπτες).

    Αυτά τα κεφάλαια ήρθαν από χώρες οι οποίες συλλογικά αποταμίευαν είτε λόγω μεγάλων προσωρινών εσόδων (πχ Σαουδική Αραβία) είτε επειδή προσπαθούσαν να κρατήσουν το νόμισμά τους υποτιμημένο σε σχέση με τις ΗΠΑ (πχ Κίνα) και αγόραζαν δολάρια τα οποία κάπου έπρεπε να τα επενδύσουν. Αυτή η εισροή κεφαλαίων φαίνεται και από το τεράστια έλλειμα συναλλαγών των ΗΠΑ. Η πολιτική της αμερικανικής κεντρικής τράπεζας (FED) να κρατάει χαμηλά τα επιτόκια για να βοηθήσει την οικονομική ανάκαμψη μετά την ύφεση του 2000-01 οδήγησε τους επενδυτές αυτούς να ψάξουν για εναλλακτικές επενδύσεις (θα είχαν δανείσει την αμερικανική κυβέρνηση αν αυτό τους είχε αποφέρει καλές αποδόσεις).

    Οι δυο μεγάλες δημόσιες εταιρείες Fannie Mae και Freddie Mac άρχισαν να επενδύουν σημαντικά ποσά στην αγορά subprime το 2005-2006 και συνεπώς δεν είχαν μεγάλη συμβολή στο ξεκίνημα αυτής της φούσκας. Φυσικά είχαν (και έχουν) μεγάλη παρουσία στην prime αγορά όπου υπάρχει επιπλέον πρόβλημα σήμερα.

    Η κρίση επεκτάθηκε στην prime αγορά μέσω της πτώσης των τιμών των ακινήτων. Σήμερα ένας τεράστιος αριθμός δανειοληπτών θα κερδίσουν λογιστικά αν αρνηθούν να αποπληρώσουν το στεγαστικό τους δάνειο καθώς χρωστάνε στις τράπεζες περισσότερα χρήματα από όσο αξίζει το σπίτι τους. Στις ΗΠΑ στην περίπτωση μη αποπληρωμής στεγαστικού δανείου οι τράπεζες μπορούν μόνο να κατασχέσουν το σπίτι και δεν έχουν το δικαίωμα να κατασχέσουν επιπλέον περουσιακά στοιχεία του δανειολήοτη.

    ReplyDelete
  34. Κύριε Γαλενιανέ, συμφωνώ με το τελευταίο σας μήνυμα, με επιφυλάξεις ως προς το ρόλο των Fannie-Freddie. Τέλος πάντων:

    α) Το "Αμερικάνικο όνειρο" ήταν το όνειρο του "όποιος κι αν είσαι μπορείς να προκόψεις εάν εργαστείς σκληρά και τίμια".
    Οι τράπεζες κατάφεραν να αλλάξουν την ιστορία και να παρουσιάσουν μέσω διαφημίσεων το Αμερικάνικο όνειρο ως... ιδιοκτησία ακινήτου (!).
    Κι εσείς οι Ακαδημαϊκοί ΔΕΝ αντιδράσατε σ' αυτή την παραχάραξη της ιστορίας.

    β) Και καλά οι ΗΠΑ που κόβουν όσα πληθωριστικά δολάρια θέλουν. Η Ευρώπη γιατί ακολούθησε την ίδια μόδα; Η Ελλάδα δεν θα έχει τόσο μεγάλο πρόβλημα (τ' είχες Γιάννη μου, τ' είχα πάντα), αλλά η Αυστρία θα επιβιώσει; (χωρίς δυνατότητα έκδοσης ευρώ δηλαδή) όταν τα επισφαλή δάνεια ισοδυναμούν με το 70% του GDP της;

    γ) Σήμερα το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο, διότι οι Fannie-Freddie έχουν ουσιαστικά εθνικοποιηθεί πλήρως (να μην ξεχνάμε και τη φάρσα της FHA που προκαλεί δεύτερη φουσκίτσα στο πλάι).

    Όταν δεν υπάρχουν κρατικές εγγυησεις, τότε:
    i) Οι τράπεζες προσέχουν τι δάνεια δίνουν.
    ii) Οι καταναλωτές προσέχουν τι αγοράζουν και που βάζουν την υπογραφή τους, διότι ξέρουν ότι δεν υπάρχουν εγγυήσεις.
    iii) Η κερδοσκοπική νοοτροπία αντισταθμίζεται με το φόβο ζημιάς.

    Ουσιαστικά, ο ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ στηρίζεται στο εξής:

    Η κερδοσκοπία <> το φόβο απώλειας.

    Όταν μπαίνει στη μέση το Κράτος και λέει "δεν υπάρχει φόβος απώλειας, εγγυώμαι εγώ, οπότε κερδοσκοπήστε άφοβα", τότε φτάνουμε στην καταστροφή.

    ReplyDelete
  35. Στο προηγούμενο μήνυμα, μέσα στις αγκύλες υπήρχαν οι λέξεις "αντισταθμίζεται από"

    Το σωστό είναι

    Η κερδοσκοπία αντισταθμίζεται από το φόβο απώλειας.

    Αυτή είναι μια από τις βασικότερες έννοιες του καπιταλισμού. Εάν αφαιρέσεις το "φόβο", τότε το σύστημα καταρρέει διότι κάνουν όλοι ότι γουστάρουν χωρίς να μελετήσουν, χωρίς να επιλέξουν προσεκτικά, χωρίς δέουσα επιμέλεια.

    Αυτά κάνει το κράτος σήμερα:

    α) Αφαιρεί το "φόβο" από την κερδοσκοπία, προάγοντας τη νοοτροπία του καζίνου.

    β) Ξελασπώνει μεγάλες κι άχρηστες φίρμες και προκαλεί έτσι ΑΘΕΜΙΤΟ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟ στην αγορά. Οι πράξεις του κράτους όλες παράνομες και καταχρηστικές.

    Αναρωτιέμαι τι μίζες πέσανε στην όλη ιστορία και τι μίζες πέσανε και σε πανεπιστήμια ακόμα για να αλλάξουν γραμμή και να υποστηρίζουν τα πακέτα ξελασπώματος της Goldman Sachs και των άλλων. Οι πρώην "δυνατοί αριστεροί" ακαδημαϊκοί ξαφνικά άρχισαν να σιωπούν ή και να υποστηρίζουν το ξελάσπωμα της Wall Street με χρήματα φορολογουμένων! Πόσο κόστισε αυτό;

    ReplyDelete
  36. To Galenianos & Lefteris,
    αφιερωμένο εξαιρετικά.

    "Σε συμφωνία πώλησης της Volvo στην κινεζική Geely κατέληξε η Ford "

    ReplyDelete
  37. «μόνο η ισχύς μπορεί να προστατέψει την ειρήνη».

    Κινέζικο ανέκδοτο.

    ReplyDelete
  38. Στην Ελλάδα όταν μιλάμε για την οικονομική κρίση έχουμε μια τάση να αρχίζουμε από το την μέση. Δηλαδή, με το που αρχίζουμε να μιλάμε λέμε ότι η κεντρική τράπεζα έριξε τα επιτόκια, χωρίς καν να μπούμε στον κόπο να εξηγήσουμε γιατί?

    Η Αμερική από το 98-00 είχε πληθωρισμό μόλις 1.5%, αποτέλεσμα συνεχής μετατόπισης ισορροπίας στο διεθνές εμπόριο καθώς στο προσκήνιο ανέβαινε σιγά σιγά η Κίνα με τα φοβερά πλεονάσματα στο εμπορικό ισοζύγιο έως και 20%.

    Με άλλα λόγια τα φθηνά προϊόντα της Κίνας κράταγαν τον πληθωρισμό της Αμερικής χαμηλά.

    + η λεγόμενη φούσκα dot που έσκασε το 01 ήταν αρκετά προκειμένου να αναγκάσουν την κεντρική τράπεζα να ρίξει τα επιτόκια.

    Νομίζω πως αυτή η κίνηση είναι λογική και προφανής.

    Ένα καλό ερώτημα εδώ είναι γιατί συνεχίζουμε να επιμένουμε στην ύπαρξη κεντρικής τράπεζας? Εάν μια τράπεζα ή ενας χρηματοπιστωτικός οργανισμός ήξεραν πως δεν θα της σώσει η κεντρική τράπεζα θα έπαιρναν τέτοια ρίσκα?

    Γιατί δεν αφήνουμε την αγορά ελεύθερη, έτσι ώστε ο καλός να ανταμείβεται και ο κακός να χάνει?

    ReplyDelete
  39. parmenides
    κανεις τραγικό λάθος, αλλά φυσικά δεν πρόκειται να το καταλάβεις ότι και να σου πω διότι φοράς παρωπίδες.

    Το κεφάλαιο δεν έχει πατρίδα παρμενίδη και όταν δανείζεσαι πρέπει να είσαι ικανός να ανταπεξέλθεις

    Beggars can't be choosers

    ReplyDelete
  40. Νομίζω πως αυτή η κίνηση είναι λογική και προφανής.
    Με άλλα λόγια τα φθηνά προϊόντα της Κίνας κράταγαν τον πληθωρισμό της Αμερικής χαμηλά.


    Τη μείωση των τιμών λόγω τεχνολογίας και λόγω Κίνας την πέρασε ο Fed σαν "deflation" και αντέδρασαν λάθος (ως συνήθως). Μόλις είχε τελειώσει η dot com φούσκα και λέμε εδώ πέρα "κανείς δεν θέλει να δουλέψει, οπότε δεν θα φτιάξουμε εργοστάσια, θα φτιάξουμε ένα κάρο μεγάλα σπίτια". Και γέμισε ο τόπος McMansions με τις ευλογίες του Fed και των χαμηλών επιτοκίων κλπ και μιας κυβέρνησης που μας έλεγε ότι είναι καλύτερα να πληρώνουμε 4000 το μήνα υποθήκη+φόρους+συντήρηση παρά να πληρώνουμε 1000 νοίκι.
    Σπίτια με μέγεθος τεράστιο και ανάλογες ενεργειακές ανάγκες για θέρμανση και κλιματισμό, για να ζουν εκεί δύο άτομα υποψήφιοι διαζυγίου. Μάλιστα.

    Ένα καλό ερώτημα εδώ είναι γιατί συνεχίζουμε να επιμένουμε στην ύπαρξη κεντρικής τράπεζας?

    Το μοναδικό όπλο των πολιτικών είναι το fiat currency, ή αν θέλετε paper money (εγώ το λέω bozo money). Χρήμα χωρίς αντίκρυσμα, εκτυπώνεις όσο θες και δίνεις στους ψηφοφόρους.
    Ναι, τόσο απλό είναι. Ο σκοπός των κεντρικών τραπεζών είναι η καταστολή της τιμής του χρυσού (ο οποίος είναι real money), ώστε να μπορούν οι πολιτικοί να εκτυπώνουν χρήματα μέσω των κεντρικών τραπεζών. Τα λεγόμενα περί "ανεξαρτησίας του Fed" είναι παραμύθια της Χαλιμάς. Ο Fed ακολουθούσε πάντα την πολιτική των προέδρων και λοιπών ή της Wall Street.

    Σε συμφωνία πώλησης της Volvo στην κινεζική Geely κατέληξε η Ford

    Και όχι μόνο. Η Κίνα αγοράζει πλουτοπαραγωγικές πηγές σε όλο τον κόσμο. Εγώ το λέω στους νέους σήμερα στο δυτικό κόσμο, να μάθουν κινέζικα για να μπορούν να μιλάνε στο μελλοντικό τους αφεντικό. Το αυτό ισχύει και για τους κουκουέδες: να κατεβάσουν τα πόστερ του Λένιν και να βάλουν το Μάο.

    ReplyDelete
  41. Ο Σαμαράς,στη συζήτηση για τον προυπολογισμό, εαν εξαιρέσουμε τη φορολογία ακινήτων, σε όλα τα άλλα ανέγνωσε το προεκλογικό πρόγραμμα του ΠΑΣΟΚ.Με κάποιες, αισθητικού τύπου, διορθώσεις.
    Είναι προφανές ότι τους μεγάλους ιδιοκτήτες ακινήτων τους θεωρεί πελάτες του και ανέλαβε να τους προστατεύσει.Κάποιοι αυτό το λένε πελατειακή πολιτική.Αλλοι το λένε ταξική.

    ReplyDelete
  42. Μισθούς "golden boys" παίρνουν πολλοί,πάμπολλοι "αριστεροί και αριστερές" δημοσιογράφοι της ΕΡΤ.Ο εκμαυλισμός της Αριστεράς κοστίζει λίγο στο popolo αλλά είναι καλή επένδυση της Δεξιάς.
    Αλλωστε ολόκληρο το Υπουργείο Πολιτισμού θα μπορούσε να ονομαστεί Υπουργείο Εκμαυλισμού της Αριστεράς.Είναι το Υπουργείο στο οποίο διέπρεψαν οι Καραμανλής,Λιάπης και Σαμαράς τη τελευταία εξαετία.

    ReplyDelete
  43. Για να δούμε τί θα κάνει τώρα ο μεγαλοαστός "ιχθυοτρόφος" Γερουλάνος.
    Προς το παρών το μόνο που αρκέστηκε να πεί ήταν ότι η δημοσίευση του μισθολογίου των εργαζομένων της ΕΡΤ παραβιάζει τα προσωπικά δεδομένα.Βέβαια,βέβαια.Το OPENGOV.GR δεν έχει το ανάλογο SOFTWARE για να δημοσιοποεί τέοιες αισθητικές προσβολές.

    ReplyDelete
  44. Τι γελοία χώρα.

    Τα κλειστά επαγγέλματα εξακολουθούν να είναι κλειστά. Τα πτυχία εξακολουθούν να μην αναγνωρίζονται. Η μονιμότητα εξακολουθεί να υφίσταται. Και ο Γιωργάκης βάζει νέους φόρους, τέλη, και έκτακτες εισφορές επειδή δε δέχεται να μειώσει το κράτος. Το ίδιο κράτος που είναι υπεύθυνο για τον διαχρονικό μας διασυρμό.

    Απο τη στιγμή που εισπρατουμε υπηρεσίες Ζιμπάμπουε σαν αντάλλαγμα για όλα τα δημοτικά τέλη, τέλη κυκλοφορίας, φόρους εισοδήματος, φόρους προστιθεμένης αξίας, φόρους ακίνητης περιουσίας, φόρους κληρονομιάς κλπ κλπ κλπ κλπ, είναι μόνο λογικό να ζητάμε λιγότερους και όχι περισσότερους φόρους.

    Αλλιώς βελτιώστε τις υπηρεσίες!

    Θέλουν να βάλουν λέει και πράσινους φόρους, και φόρους για τα ασφαλιστικά ταμεία. Τα ζώα!!

    ReplyDelete
  45. Εύχομαι καλές γιορτές σε όλους, με υγεία και προκοπή.

    Λευτέρης

    ReplyDelete