Η κρίση ως ευκαιρία ανατροπής του καθεστώτος

Της G700

Hellenic Nexus,

τ.52 Μάιος 2011

Υπάρχει μια υπόθεση που ακούγεται συχνά, είτε ως πραγματική πεποίθηση, είτε – πιο συχνά – ως απενοχοποιητική καραμέλα, ότι στη χώρα βρίσκονται σε «εφεδρεία» κάποιες κοινωνικές δυνάμεις οι οποίες θα μπορούσαν με την ενεργοποίησή τους να βοηθήσουν τη χώρα να βγει από το αδιέξοδο στο οποίο βρίσκεται μια ώρα αρχύτερα.

Ασφαλώς, οι γενιές οι δικές μας, γεννημένες και μεγαλωμένες σε μια σταθερή δημοκρατία, σπουδαγμένες όσο καμία άλλη και με ευρωπαϊκή και διεθνή εμπειρία σε μεγάλη κλίμακα, είναι ο άγνωστος Χ αυτής της πεποίθησης. Ωστόσο, οι γενιές μας συνιστούν ένα κοινωνικό σύνολο πολιτικά ακρωτηριασμένο που ακολουθεί τυφλά, σχεδόν, σαν υπηρέτης ή πιστός σκύλος την πατριαρχικής αξίας «γενιά του πολυτεχνείου».

Οι γενιές μας (κυρίως οι 30+ της γενιάς των 700€) θα πληρώσουν τη νύφη της μεταπολιτευτικής ευφορίας περισσότερο από κάθε άλλη και, φυσικά, πολύ περισσότερο από τις γενιές που απήλαυσαν την ευφορία αυτή. Θα περίμενε, λοιπόν, κανείς οι νεότεροι να ξεσηκωθούν επιτέλους ενάντια στο κοινωνικό καθεστώς που συμπλέκουν οι ευνοημένοι και οι βολεμένοι της μεταπολίτευσης. Όμως, όχι. Οι νέες γενιές είναι προσδεμένες στο άρμα της μεταπολίτευσης περισσότερο κι από τους ίδιους τους πρωταγωνιστές της…

Δεν είναι παράξενο. Κάθε γενιά ελληνικής νεολαίας έδωσε τα αγωνιστικά της διαπιστευτήρια ενηλικίωσης μέσα από τις καταλήψεις του ‘90-’91, είτε με το «Κάτσε καλά Γεράσιμε», είτε με το άρθρο 16, είτε στα Δεκεμβριανά του ’08. Η μεταπολίτευση, όπως κάθε καθεστώς, εξασφάλισε τη διατήρησή της μέσα από την παιδαγωγική διαδικασία. Οι νέοι του σήμερα είναι πρώην μαθητές ενός συστήματος που εξήρε την νεανική επαναστατικότητα και τη μετέτρεψε σε mainstream συμπεριφορά. Οι πρώτοι υποστηρικτές των μαθητικών καταλήψεων υπήρξαν οι ίδιοι οι καθηγητές μέσης εκπαίδευσης, η γενιά του Πολυτεχνείου…

Ακόμα και όταν τέθηκε σε εφαρμογή ο νόμος για το ΑΣΕΠ στην εκπαίδευση, οι ίδιοι οι φοιτητές που θα ευνοούνταν έκλειναν τα εξεταστικά κέντρα για να υπερασπιστούν τα συμφέροντα καθηγητών που μέσα από την επετηρίδα καβάντζωναν και μια θέση στο Δημόσιο παράλληλα με το ήδη φτιαγμένο δίκτυο ιδιαιτέρων μαθημάτων τους.

Αυτή τη στιγμή, λοιπόν, το καθεστώς ρίχνει στη μάχη όλα του τα χαρτιά ενάντια σε οποιαδήποτε αλλαγή. Και οι γενιές οι δικές μας ήδη γίνονται καύσιμη ύλη για τη διατήρηση του καθεστώτος, όχι μόνο με τη συναίνεσή τους αλλά, με τη χαρά των παίδων εν καμίνω…

Το καθεστώς δεν αποτελείται μόνο από τους κλέφτες πολιτικούς όπως πολύ βολικά το υπόλοιπο καθεστώς επιθυμεί να γίνει πιστευτό. Οι ομάδες συμφερόντων που θίγονται από τις αναγκαστικές αλλαγές που η έφερε η χρεοκοπία είναι περισσότερες και πιο πολύπλοκες συνιστώντας ένα νομικά κατοχυρωμένο δίκτυο που εγκλωβίζει οποιαδήποτε απόπειρα αλλαγής. Οι επαγγελματικές συντεχνίες (γεννήματα του μετεμφυλιακού αυταρχισμού), οι κρατικοδίαιτες επιχειρηματικές ελίτ της υπερτιμολόγησης (γεννήματα της καραμανλικής σοσιαλμανίας), οι συνδικαλιστικές συντεχνίες του κατεβασμένου διακόπτη και του χειρόφρενου (γεννήματα του πρώτου ΠαΣοΚ), τα ΜΜΕ της κρατικής διαφήμισης και των δημοσίων έργων (γεννήματα της «βιαστικής» ιδιωτικοποίησης της τηλεόρασης), ακόμα και οι αγρότες του καφενείου και των επιδοτήσεων (χαϊδεμένοι τόσο του ανδρεϊκού ΠαΣοΚ, όσο και της Β’ καραμανλικής ΝΔ) είναι στυλοβάτες ενός ιδιότυπου καθεστώτος που απαιτεί ένα κράτος – νονό που προστατεύει συμφέροντα έναντι δικαιωμάτων, που παρέχει χρήμα σε ισχυρούς αντί να το αναδιανέμει κοινωνικά, που παρέχει υπερκοστολογημένες και κακές υπηρεσίες αντί να εγγυάται την ελεύθερη πρόσβαση σ’ αυτές. Το καθεστώς των μεγάλων και των μικρών συμφερόντων που ονομάστηκαν κεκτημένα δικαιώματα δεν δέχεται να θυσιάσει τίποτε από την ευμάρειά του προς όφελος της επιβίωσης των πιο αδύνατων!

Οι κοινωνικοί αγώνες στους οποίους οι νέοι είτε πρωτοστατούν είτε ακολουθούν πρόθυμα, εξαντλούνται ενάντια στο «απεχθές» μνημόνιο αντί να στραφούν ενάντια στους free riders του συστήματος, τους ραντιέρηδες, την εκτεταμένη ανομία που ευνοεί τους ισχυρότερους, το ξέπλυμα των θεσμών και την κατάπτωση των νόμων. Η τήρηση του Συντάγματος, που επαφίεται στον πατριωτισμό μας, είναι πλέον επιλεκτική και ο καθένας, από τον αγανακτισμένο πολίτη της Κερατέας ή του Άγιου Παντελεήμονα ως τον καταδικασθέντα περιφερειάρχη Μακεδονίας ή τον μεταφορέα των κομματικών ενισχύσεων της Ζήμενς, υπερασπίζεται κατά το δοκούν και το συμφέρον του μόνο τα άρθρα που τον βολεύουν.

Πράξη αντίστασης, λοιπόν, και για τους ασυμβίβαστους νέους και για τους πραγματικά αδύναμους αυτής της κοινωνίας είναι το ξήλωμα του καθεστώτος αυτού, όχι μέσα από τζάμπα μαγκιές που ζημιώνουν ακόμα περισσότερο την κοινωνική συνοχή αλλά, πιέζοντας για αλλαγές θεσμικές ώστε να ξανακερδηθούν όσα η μεταπολίτευση μετέτρεψε από κοινωνικά αιτήματα σε αποδιοπομπαίες έννοιες: η νομιμότητα, η πολιτική του πραγματισμού, η παιδεία της αριστείας, η υγιής ελεύθερη επιχειρηματικότητα, η κοινωνική δικαιοσύνη και η λειτουργική δικαιοσύνη.

Δυστυχώς, ο φόβος μας είναι ότι σε μια κοινωνία που οι θεσμοί χάνουν την ισχύ τους εις βάρος των συμφερόντων κάποιων, η προτιμώμενη λύτρωση θα γίνεται πιο επαναστατική, πιο προσωποπαγής και θα οδηγεί σε λαοφιλείς απολυταρχίες. Οι μεταπολεμικές γενιές ολίσθησαν σε τέτοιες λύσεις, ας μην το κάνουμε κι εμείς.