Ένα μέλλον ως μετανάστες ονειρεύονται οι νέοι πτυχιούχοι, δείχνει μεγάλη έρευνα

Του Β. Χιώτη
Το ΒΗΜΑ, 29-8-2010

Κύμα μετανάστευσης του νέου επιστημονικού προσωπικού που υπάρχει στη χώρα απειλεί να δημιουργήσει η παρατεταμένη ύφεση στην αγορά και οι ολοένα και λιγότερες ευκαιρίες για μόνιμη και ασφαλή εργασία που προσφέρουν οι ελληνικές επιχειρήσεις.

Το συμπέρασμα-σοκ που προκύπτει από τη μεγάλη έρευνα της Κάπα Research, η οποία έγινε για λογαριασμό του Βήματος με την υποστήριξη του in.gr , είναι ότι επτά στους δέκα Έλληνες οι οποίοι είτε έχουν ολοκληρώσει είτε ολοκληρώνουν τις σπουδές τους θα εγκατέλειπαν ευχαρίστως την Ελλάδα για μια δουλειά στο εξωτερικό, ενώ οι μισοί από αυτούς έχουν ήδη προβεί και στις σχετικές ενέργειες.

Η πανελλαδική δημοσκόπηση διενεργήθηκε σε δείγμα 5.442 νέων από 22 ως 35 ετών, τελειόφοιτους ή απόφοιτους ΑΕΙ και ΤΕΙ, εκ των οποίων η συντριπτική πλειονότητα είτε αναζητεί δουλειά είτε εργάζεται αλλά με μη ικανοποιητικούς όρους.

Στις απαντήσεις που δόθηκαν απεικονίζονται ανάγλυφα η αγωνία τους για το μέλλον και η απογοήτευσή τους για την κατάσταση που επικρατεί στην αγορά. Εκφράζεται επίσης η έλλειψη εμπιστοσύνης στα κόμματα και στο κράτος, ενώ τονίζουν ότι η εκτεταμένη διαφθορά που επικρατεί και η έλλειψη κανόνων αξιοκρατίας τους οδηγούν στην απόφαση να αναζητήσουν την τύχη τους εκτός των συνόρων της χώρας.

Το πιο εντυπωσιακό συμπέρασμα της έρευνας της Κάπα Research είναι ότι η μεγάλη πλειονότητα των νέων με πτυχίο στην Ελλάδα δηλώνει πρόθυμη να εγκαταλείψει τη χώρα για να βρει μια σταθερή και καλά αμειβόμενη εργασία. Από το σύνολο των ερωτηθέντων, το 73,6% δηλώνει ότι θα έφευγε από την Ελλάδα, ενώ το 42% δηλώνει ότι έχει ήδη προβεί σε συγκεκριμένες κινήσεις για να το επιτύχει, αναζητώντας εργασία στο εξωτερικό, κατοικία ή κάποιο ειδικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα πρόσθετης επιμόρφωσης.

Από εκείνους οι οποίοι δηλώνουν πρόθυμοι να εργαστούν στο εξωτερικό, το 66,4% δηλώνει ότι το κάνει για να έχει καλύτερη ποιότητα ζωής συνολικά, το 44,7% για να βρει μια καλή δουλειά και το 32,6% για να διασφαλίσει περισσότερη αξιοκρατία στην εξέλιξή του.

Μάλιστα, το 60,7% δηλώνει ότι θα προτιμούσε μια θέση εργασίας με προοπτική καριέρας στο εξωτερικό παρά μια μόνιμη θέση εργασίας στον ιδιωτικό ή στον δημόσιο τομέα στην Ελλάδα. Ταυτοχρόνως, η συντριπτική πλειονότητα εκείνων που δηλώνουν πρόθυμοι να μεταναστεύσουν θέτει ως επιδιωκόμενο μισθό ένα ποσό της τάξεως των 1.500 ως 5.000 ευρώ. Ακόμη τονίζουν ότι «οι Έλληνες της ξενιτιάς είναι δύο φορές Έλληνες», προσθέτοντας ότι «μπορεί να γίνει πατρίδα και η χώρα που μπορεί να εργαστεί και να ζήσει κάποιος αξιοπρεπώς».

Οι νέοι, σύμφωνα με τη δημοσκόπηση, θεωρούν ότι στην Ελλάδα έχει αρχίσει να αναπτύσσεται σήμερα ένα μεταναστευτικό ρεύμα αντίστοιχο με εκείνο της δεκαετίας του '60 (54,9%), καθώς στην πλειονότητά τους πιστεύουν, σε ποσοστό 86,2%, ότι οι λύσεις που προτείνονται για την έξοδο της χώρας από την κρίση εξακολουθούν να αγνοούν τις δικές τους ανάγκες.

Στην πλειονότητά τους εξάλλου (64,1%) οι νέοι οι οποίοι συμμετείχαν στην έρευνα εκφράζουν την πεποίθηση ότι δεν μπορούν να εκπληρώσουν τα όνειρα και τους επαγγελματικούς τους στόχους στην Ελλάδα και θεωρούν ότι παρά την αυξημένη δυνατότητα πληροφόρησης που υπάρχει σήμερα, τις ευκαιρίες για καλή μόρφωση και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, δεν θα έχουν τη δυνατότητα επαγγελματικής ανέλιξης, ούτε την ευκαιρία δημιουργίας περιουσίας, παρά μόνο μια μόνιμη αίσθηση επαγγελματικής ανασφάλειας και φόβου για τα γηρατειά τους.

Περιγράφοντας το εργασιακό περιβάλλον μέσα στο οποίο κινούνται οι νέοι σήμερα, και σύμφωνα με τις απαντήσεις των συμμετεχόντων στην έρευνα, το 62,7% εργάζεται με πλήρη απασχόληση, το 12,4% με καθεστώς μερικής απασχόλησης, ενώ το 24,5% δεν εργάζεται και αναζητεί δουλειά.

Από εκείνους που εργάζονται 40,6% απασχολούνται ως ιδιωτικοί υπάλληλοι γραφείου, 18,7% ως ελεύθεροι επαγγελματίες, 10,6% ως δημόσιοι υπάλληλοι, 6% ως τεχνίτες ή εργάτες και 4,4% ως ιδιοκτήτες επιχειρήσεων. Συγχρόνως, από τους νέους ηλικίας 22 ως 35 ετών οι οποίοι εργάζονται, το 54% απασχολείται σε τομέα σχετικό με εκείνον που σπούδασε, το 26,65% απασχολείται σε αντικείμενο που έχει μερική σχέση με τις σπουδές του, ενώ το 19,2% απασχολείται σε εντελώς άσχετο αντικείμενο με τις σπουδές του.

Τι ονειρεύονται οι νέοι

Oι απόφοιτοι και τελειόφοιτοι των ΑΕΙ και των ΤΕΙ περιγράφουν τους στόχους και τις προσδοκίες τους στη δημοσκόπηση της Kάπα Research υπογραμμίζοντας ότι πάνω απ' όλα τους ενδιαφέρει να έχουν μια σταθερή εργασία, ανεξαρτήτως με το αν αυτή τους ικανοποιεί πλήρως.

Σε ποσοστό 34% οι ερωτηθέντες δηλώνουν ότι επιθυμούν γενικώς να έχουν δουλειά, ανεξαρτήτως με το πού θα απασχοληθούν, ενώ σε ποσοστό 26,4% θα ήθελαν να είχαν τη δική τους επιχείρηση. Το 15,5% θα επιθυμούσε να εργαστεί σε κάποια ιδιωτική επιχείρηση, ενώ το 10,6% θα ήθελε να εργαστεί ως αυτοαπασχολούμενος.

Στην πλειονότητά τους όσοι δηλώνουν άνεργοι αναφέρουν ότι θα ήθελαν μια οποιαδήποτε δουλειά που θα είναι σταθερή και καλοπληρωμένη ή οποιαδήποτε δουλειά που θα είναι αντίστοιχη των σπουδών και της εμπειρίας τους. Μάλιστα, ένα ποσοστό 16,5% δηλώνει ότι θα δεχόταν οποιαδήποτε δουλειά, ακόμη κι αν οι συνθήκες απασχόλησης ήταν συνθήκες «μαύρης εργασίας»!

Πάντως, οι περισσότεροι προτιμούν μια θέση στον ιδιωτικό τομέα (51,5%) παρά στον δημόσιο τομέα (44,3%), επειδή στον πρώτο υπάρχουν περισσότερες δυνατότητες εξέλιξης, ενώ η συντριπτική πλειονότητά τους (73,5%) τάσσεται υπέρ της κατάργησης της μονιμότητας στο Δημόσιο και υπέρ της απελευθέρωσης των κλειστών επαγγελμάτων (80,5%).