Ανεργία των νέων: φουντώνει ο άνεμος της καταιγίδας των γενεών

Το 2007, όταν ανεβάσαμε την G700 στην μπλογκόσφαιρα, η ανεργία των νέων ήταν απλά μία ακόμη παράμετρος μιας δύσκολης αγοράς εργασίας. Σήμερα, έπειτα από πέντε χρόνια συνεχιζόμενης ύφεσης και δυόμιση χρόνια κρίσης χρέους, εξαιτίας της αλόγιστης έκθεσης στον εξωτερικό δανεισμό κατά τη διετία 2007-2009 καθώς και των μονόπαντων πολιτικών αυστηρής λιτότητας τη διετία 2010-2012 με παράλληλη απουσία ριζικών διαρθρωτικών αλλαγών καθ’ όλη τη διάρκεια της πενταετίας, η ανεργία των νέων αποτελεί το υπ’ αριθμόν ένα κοινωνικό πρόβλημα. 

Η ανεργία τσακίζει τη γενιά μας. Δεν είμαστε πια η γενιά των 700 ευρώ. Είμαστε η γενιά της ανεργίας.

Οι αριθμοί μιλάνε από μόνοι τους. Σύμφωνα με την Έρευνα Εργατικού Δυναμικού της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας η ομάδα που κατ’ εξοχήν πλήττεται από την ανεργία είναι οι νέοι και ειδικότερα τα άτομα ηλικίας 15-24, όπου το ποσοστό ανεργίας τους είναι το υψηλότερο, καθώς φτάνει το 52,7% κατά το Α’ Τρίμηνο του 2012. Η δική μας κατηγορία της «γενιάς των 700 ευρώ» πλήττεται με ανεργία της τάξης του 35,7% στις ηλικίες 25-29 και 21,3% στις ηλικίες 30-44.

Πρόκειται για εξέλιξη θλιβερή, που οδηγεί σε προσωπικά και οικογενειακά αδιέξοδα -ειδικά στα αστικά κέντρα-, σε αναγκαστική μετανάστευση στο εξωτερικό -όπου κι εκεί όμως δεν μας περιμένει ο παράδεισος-, σε μίσος για την εγχώρια πολιτική τάξη, αμφισβήτηση ως και γελιοποίηση των δημοκρατικών θεσμών, αντιευρωπαϊκό μένος. Οι πρώτες ριπές έπεσαν στις εκλογές της 17ης Ιούνιου όταν οι νέοι μαζικά υπερψήφισαν αντισυστημικά κόμματα.

Χάρη στην δημογραφική, οικονομική και κοινωνική τους υπεροχή, τις πρόσφατες εκλογές κέρδισε η ευρεία κοινωνική κατηγορία των λεγόμενων νοικοκυραίων. Με εντολή για α) αποφυγή μιας περιπέτειας που θα διακινδύνευε την παραμονή της χώρας στο ευρώ, εφαρμογή θεμελιωδών διαρθρωτικών αλλαγών που εκκρεμούν χρόνια και β) αλλαγής των όρων εκείνων των πτυχών του προγράμματος που καθιστούν το κοινωνικό κόστος αλλαγής του οικονομικού μας μοντέλου δυσβάσταχτο. Εμείς στοιχηθήκαμε μ’ αυτή την αντίληψη. Οτιδήποτε άλλο ήταν συναισθηματικά κατανοητό, λογικά όμως αυτοκτονικό και γι’ αυτό παράλογο.

Ας μη γελιόμαστε όμως. Η αντισυστημική δυναμική είναι εξαιρετικά ισχυρή. Έχει το πλεονέκτημα. Η νέα κυβέρνηση πρέπει γι’ αυτό να πετύχει και στα δύο σκέλη. Αν η επιτυχία στο πρώτο σκέλος διασφαλίζει ότι μένουμε στην Ευρωζώνη μέχρι νεοτέρας, ώστε να θέσουμε τις βάσεις μιας πιο υγιούς και παραγωγικής οικονομίας και να ανακτήσουμε τη χαμένη μας αξιοπιστία (back on track), το δεύτερο σκέλος θα κρίνει το κατά πόσο η παραμονή μας στο ευρώ είναι βιώσιμη σε βάθος χρόνου καθώς και προς όφελος της κοινωνίας, ειδικά της γενιάς μας. Μιας γενιάς η οποία είναι μεν τσακισμένη όμως ακριβώς γι’ αυτό το λόγο, με αφορμή την κρίση και τα προβλήματα επιβίωσης που πλέον βιώνει, έχει αφυπνιστεί και ζητάει σαν μανιασμένος όχλος το κεφάλι επί πινάκι των πρωταγωνιστών. Με οποιοδήποτε κόστος. Ακόμα και βιολογικά να το δει κανείς, είναι η γενιά που εκ των πραγμάτων πια καλείται να πρωταγωνιστήσει στις εγχώριες εξελίξεις, αλλά και όλες τις πτυχές της οικονομικής και δημόσιας ζωής.

Αν υπάρξει αποτυχία, αποτυχία που θα τη χρεωθεί και η Ευρώπη, η γενεακή καταιγίδα που θα ξεσπάσει στην Ελλάδα δεν θα έχει τίποτα να κάνει με τη σύγκρουση των γενεών για το ασφαλιστικό, το εργασιακό και το οικολογικό ζήτημα σε καθεστώς ευημερίας. Θα μοιάζει περισσότερο με ισχυρό τυφώνα, με μια οξεία κοινωνική σύγκρουση, μια σφοδρή ταξική διαμάχη με βιολογικό υπόβαθρο. Θα στοιχηθούν αυτοί που δεν έχουν τίποτα να χάσουν ενάντια σ’ αυτούς που κάτι προσπαθούν να περισώσουν. Και τότε θα ζήσουμε καταστάσεις με αβέβαιες συνέπειες.